حسرت طغیانگران

[ویکی فقه] حسرت طغیانگران (قرآن). سردمداران ضلالت هنگامی که به اطراف خود در دوزخ می نگرند می گویند چرا ما مردانی را که از اشرار می شمردیم در اینجا نمی بینیم؟! پس این افراد چه شدند؟ ما آنها را مشتی اخلالگر و مفسد فی الارض و اشرار و اوباش می دانستیم که برای به همزدن آرامش اجتماع ، و از بین بردن افتخارات نیاکان ما بپاخاسته بودند، مثل اینکه تشخیص ما تمام غلط بود!
قرآن کریم در مورد شگفتی و حسرت طغیانگران در قیامت، از ندیدن مؤمنان، در جهنم می فرماید: «هـذا وان للطـغین لشر مـاب• جهنم یصلونها فبئس المهاد• وقالوا ما لنا لا نری رجالا کنا نعدهم من الاشرار» این ( پاداش پرهیزگاران است) و برای طغیانگران بدترین محل بازگشت است• دوزخ است که در آن وارد می شوند و چه بستر بدی است؟! • (سپس) می گویند: پروردگارا هر کس این عذاب را برای ما فراهم ساخته عذابی مضاعف در آتش بر او بیفزا. (سخن طغیانگران (و قالوا...) از روی شگفتی با حسرت است و منظورشان این است که چرا آنهایی را که ما از اشرار می دانستیم در جهنم نمی بینیم. )
تاسف جانکاه اهل دوزخ
گویندگان این سخن - به طوری که از سیاق برمی آید - عموم اهل دوزخ اند، و مرادشان از رجالی که دوزخیان آنان را از اشرار می پنداشتند، مؤمنین است که در آن هنگام که در بهشت هستند و دوزخیان دنبال آنان می گردند، و پیدایشان نمی کنند، به یکدیگر می گویند: چه می شود ما را که آن مردانی را که از اشرار می دانستیم نمی بینیم و پیدا نمی کنیم؟ این آیات بحث پیرامون گفتگوهای دوزخیان را که در آیات قبل گذشت ادامه می دهد و یکی دیگر از گفتگوهای آنها را که از تاسفی عمیق و جانکاه و شکنجهای روحی و جانفرسا حکایت می کند، بیان می دارد.
سخن سردمداران ضلالت در دوزخ
می فرماید: سردمداران ضلالت هنگامی که به اطراف خود در دوزخ می نگرند می گویند چرا ما مردانی را که از اشرار می شمردیم در اینجا نمی بینیم؟! آری افرادی همچون بوجهلها و بولهبها هنگامی که می بینند اثری از عمار یاسرها، خبابها و صهیبها)) و بلالها در دوزخ نیست، به خود می آیند و از یکدیگر این سؤال را می کنند: پس این افراد چه شدند؟ ما آنها را مشتی اخلالگر و مفسد فی الارض و اشرار و اوباش می دانستیم که برای به همزدن آرامش اجتماع ، و از بین بردن افتخارات نیاکان مابپاخاسته بودند، مثل اینکه تشخیص ما تمام غلط بود!