[ویکی فقه] امام حسین (علیه السّلام)، پس از خارج شدن از مدینه، در سوم شعبان سال شصت هجری، وارد شهر مکه شدند و تا هشتم ذی حجّه؛ یعنی حدود چهار ماه و پنج روز را در مکّه توقّف کردند. پس از دریافت نامه مسلم بن عقیل از کوفه ـ که حاکی از آمادگی کوفیان برای حمایت از ایشان در برابر حکومت یزید بود، ـ و نیز احساس خطر جدّی از ناحیه کارگزاران نظام حاکم، مراسم حج را ناتمام گذاشته و در هشتم ذی حجّه، مکّه را به قصد کوفه، ترک کرد.
جهت ارزیابی سفر امام حسین (علیه السّلام) به عراق و نیز چرایی انتخاب کوفه به عنوان پایگاه قیام، نکات قابل تاملی وجود دارد که در این مقاله مختصراً بدان پرداخته شده است:
دلایل انتخاب کوفه
کوفه در زمان صدر اسلام، از ویژگی هایی برخوردار بود که با عنایت به آن ویژگی ها، می توانست مناسب ترین نقطه برای تحقّق اهداف امام حسین (علیه السّلام) باشد. به طوری که بسیاری از این ویژگی ها را که امام (علیه السّلام) را وادار به انتخاب کوفه و رفتن به سوی عراق نمود می توان در میان تصریحات امام (علیه السّلام) در خلال احتجاجات و گفتگوهای ایشان با افراد مختلف دریافت. مهمترین ویژگی هایی را که می توان برای کوفه آن روز برشمرد؛ عبارتند از:
← موقعیت جغرافیایی
بنا بر آنچه که گفته شد کوفه از نظر موقعیت فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، نظامی و جغرافیایی، مناسب ترین نقطه برای آغاز نهضت بر ضدّ حکومت یزید بود. تلاش همه جانبه یزید و کارگزارانش برای ممانعت از حرکت امام (علیه السّلام) به سوی کوفه تا پیش از سلطه کامل ابن زیاد بر کوفه، حاکی از انتخاب درست و به جای امام (علیه السّلام) داشت. یزید، در راه متوقف کردن امام (علیه السّلام) حتّی دست به دامن ابن عبّاس شد تا امام (علیه السّلام) را از رفتن به کوفه باز دارد. این تلاشها در مواقعی تا حد درگیری فیزیکی نیز پیش رفت. نقل شده پس از خروج امام حسین (علیه السّلام) از مکه، عمرو بن سعید، فرماندار مکّه، کوشید تا جلوی رفتن امام (علیه السّلام) به کوفه را بگیرد، پس گروهی را اعزام نمود تا مانع خروج امام (علیه السّلام) از مکّه شوند، امّا این امر با مخالفت امام (علیه السّلام) روبرو شد با اصرار ماموران حکومتی بر بازگشت امام (علیه السّلام)، دو گروه با تازیانه با یکدیگر درگیر شدند. امام حسین (علیه السّلام) و یارانش، سرسختانه ایستادگی کردند. پس از درگیری مختصر، ماموران حکومتی به مکه بازگشتند و امام (علیه السّلام) نیز روانه عراق گردید.
جهت ارزیابی سفر امام حسین (علیه السّلام) به عراق و نیز چرایی انتخاب کوفه به عنوان پایگاه قیام، نکات قابل تاملی وجود دارد که در این مقاله مختصراً بدان پرداخته شده است:
دلایل انتخاب کوفه
کوفه در زمان صدر اسلام، از ویژگی هایی برخوردار بود که با عنایت به آن ویژگی ها، می توانست مناسب ترین نقطه برای تحقّق اهداف امام حسین (علیه السّلام) باشد. به طوری که بسیاری از این ویژگی ها را که امام (علیه السّلام) را وادار به انتخاب کوفه و رفتن به سوی عراق نمود می توان در میان تصریحات امام (علیه السّلام) در خلال احتجاجات و گفتگوهای ایشان با افراد مختلف دریافت. مهمترین ویژگی هایی را که می توان برای کوفه آن روز برشمرد؛ عبارتند از:
← موقعیت جغرافیایی
بنا بر آنچه که گفته شد کوفه از نظر موقعیت فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، نظامی و جغرافیایی، مناسب ترین نقطه برای آغاز نهضت بر ضدّ حکومت یزید بود. تلاش همه جانبه یزید و کارگزارانش برای ممانعت از حرکت امام (علیه السّلام) به سوی کوفه تا پیش از سلطه کامل ابن زیاد بر کوفه، حاکی از انتخاب درست و به جای امام (علیه السّلام) داشت. یزید، در راه متوقف کردن امام (علیه السّلام) حتّی دست به دامن ابن عبّاس شد تا امام (علیه السّلام) را از رفتن به کوفه باز دارد. این تلاشها در مواقعی تا حد درگیری فیزیکی نیز پیش رفت. نقل شده پس از خروج امام حسین (علیه السّلام) از مکه، عمرو بن سعید، فرماندار مکّه، کوشید تا جلوی رفتن امام (علیه السّلام) به کوفه را بگیرد، پس گروهی را اعزام نمود تا مانع خروج امام (علیه السّلام) از مکّه شوند، امّا این امر با مخالفت امام (علیه السّلام) روبرو شد با اصرار ماموران حکومتی بر بازگشت امام (علیه السّلام)، دو گروه با تازیانه با یکدیگر درگیر شدند. امام حسین (علیه السّلام) و یارانش، سرسختانه ایستادگی کردند. پس از درگیری مختصر، ماموران حکومتی به مکه بازگشتند و امام (علیه السّلام) نیز روانه عراق گردید.
wikifeqh: حرکت_امام_حسین_به_سوی_عراق