حرم امام علی

[ویکی شیعه] حرم امام علی (ع). حرم امام علی(ع)، محل دفن امیرالمؤمنین علی(ع) در نجف اشرف (عراق) است. به دلیل مخفی بودن قبر ایشان، امام صادق(ع) در سال ۱۳۵ق برای نخستین بار محل دفن حضرت را نمایان کرد. پس از آشکار شدن قبر، بناهای مختلفی در دوران مختلف ساخته شد. عضدالدوله دیلمی و شاه صفی از جمله افرادی بودند که بناهای باشکوه و زیربنایی بنا کردند.
حرم امام علی(ع) در عصر کنونی بنای بزرگ و باشکوهی است که شامل چهار در، ۵ ایوان، یک صحن بزرگ و یک روضه و ضریح است. بنای حرم بعد سقوط صدام در عراق و حضور ایرانیان در حال پیشرفت و بزرگ شدن است.در سال های اخیر، صحنی بزرگ به نام صحن حضرت زهرا (س) در قسمت غربی حرم، در دست ساخت است که فضای کلی حرم را تا ۱۴۰ هزار متر مربع گسترش می دهد. بسیاری از فقها و علمای شیعی در این بنا دفن شده اند.
امام علی(ع) در سال ۴۰ هجری به شهادت رسید و بنا به وصیتش مخفیانه دفن شد. امام حسن(ع)، امام حسین(ع) و محمد بن حنفیه فرزندان آن حضرت و عبدالله بن جعفر(همسر حضرت زینب(س)) او را در غریین (نجف کنونی) به صورت پنهانی دفن کردند. دلیل دفن مخفیانه امام علی(ع) جلوگیری از اهانت بنی امیه، خوارج و دشمنان آن حضرت به قبر و بدن وی گزارش شده است، چرا که ممکن بود باعث ایجاد درگیری میان آنان و بنی هاشم، کشتار و فتنه در میان مسلمانان شود.

[ویکی فقه] حرم امام علی (علیه السلام). آستان مقدس امام علی، محل دفن پیکر مطهر امام اول شیعیان است که در شهر نجف عراق قرار دارد.این بارگاه ملکوتی و ضریح مقدس در حقیقت نمایشگاهی تاریخی از هنر اصیلِ هنرمندان مسلمانی است که به لحاظ زیبایی یکی از شاهکارهای بی بدیل را در حوزه های مختلف از جمله معماری رقم زده اند.امیرمؤمنان علی (علیه السّلام) پیشوای بزرگ جهان اسلام و امام اول شیعیان، در شب ۱۹ ماه رمضان سال ۴۰ه. ق، یعنی سی سال بعد از رحلت پیامبر خاتم (صلی الله علیه و آله وسلّم)، با شمشیر زهرآلود ابن ملجم مرادی در محراب مسجد کوفه ضربت خورد و بر اثر این ضربت در کمتر از دو روز یعنی روز ۲۱ ماه رمضان به شهادت رسید.بر اساس وصیت حضرت علی (علیه السّلام)، فرزندانش امام حسن (علیه السّلام) و امام حسین (علیه السّلام)، بدن مطهر ایشان را شبانه و به طور مخفیانه، در زمین مرتفعی در پشت کوفه مدفون ساختند که به نام های "نجف"، "ظهر الکوفه"، "الغری" و... خوانده شده است.به دلیل کینه توزی دشمنان خدا به این بزرگ مرد تاریخ اسلام، حضرت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) وصیت کردند که پیکر مطهرشان شبانه و مخفیانه به خاک سپرده شود تا دشمنان کینه توزی امثال بنی امیه و خوارج از مکان قبر مطهر آگاهی نیابند؛ چون که از آنان بعید نبود، به هر هتک حرمتی دست زنند.از این رو مدفن امیرمؤمنان (علیه السّلام) در حدود ۱۵۰ سال از انظار عموم پنهان بود و فقط ائمه طاهرین و عده ای از شاگردان مخصوص آن بزرگواران از محل دفن آن حضرت آگاه بودند، و در فرصت هایی که دست می داد، دور از چشم دشمنان، تربت پاک شاه مردان را زیارت می کردند.سرانجام در قرن دوم هجری، در عصر هارون الرشید، محل قبر علنی گردید و بنایی بر روی قبر ساخته شد. به عقیده شیعیان، دو تن از پیامبر الهی؛ یعنی حضرت آدم و نوح (علیه السّلام) در کنار علی بن ابی طالب (علیه السّلام) دفن شده اند.در دوره عضدالدوله دیلمی، بنای قبلی حرم تخریب و ساختمان بزرگ و باشکوهی بر قبر ساختند. همچنین در عهد صفویه به دستور شاه صفی (۱۰۳۸-۱۰۵۲ه. ق)، حرم مطهر و صحن آن توسعه داده شد.در سال ۱۱۵۶ه. ق، به دستور نادرشاه، کاشی های سبزرنگی که از دوره صفویه زینت بخش گنبد و گلدسته آستان بود، برداشته و به جای آنها، از خشت های طلا، استفاده گردید و پس از آن آقامحمدخان قاجار اولین ضریح را که از جنس نقره بود به حرم هدیه کرد.البته در منابع اهل سنت، اقوال دیگری درباره محل دفن امیرمؤمنان (علیه السّلام) ذکر شده است؛ از جمله گفته اند جنازه شریف ایشان در قصرالاماره کوفه یا در رحبه (نزدیک کوفه) یا در بقیع مدینه، به خاک سپرده شده است.
بر پایه روایتی از امام صادق (علیه السّلام)، کوفه در کنار مکه و مدینه، حرم خدا و حرم رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) و حرم امام علی (علیه السّلام) بیان شده است.
ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ص۲۵.
حضرت امیرمؤمنان (علیه السّلام) در شب ۱۹ ماه رمضان سال ۴۰ه. ق، با شمشیر زهرآلود ابن ملجم مرادی در محراب مسجد کوفه ضربت خورد و بر اثر این ضربت در کمتر از دو روز یعنی روز ۲۱ ماه رمضان به شهادت رسید. فرزندان امام (علیه السّلام) برای مخفی نگاه داشتن قبر حضرت (علیه السّلام)، جنازه ایشان را شبانه و به طور مخفیانه به ناحیه نجف انتقال دادند و در آنجا به خاک سپردند.در منابع اهل سنت، اقوال دیگری درباره محل دفن امیرمؤمنان (علیه السّلام) ذکر شده است؛ از جمله گفته اند جنازه شریف ایشان در قصرالاماره کوفه یا در رحبه (نزدیک کوفه) یا در بقیع مدینه، به خاک سپرده شده است.
ابن طاووس، عبدالکریم بن احمد، فرحة الغَری فی تعیین قبر امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام)، ص۹۳-۹۴.
براساس روایات ائمه (علیهم السّلام) در منابع حدیث شیعه، حضرت آدم و نوح (علیهما السّلام) نیز کنار بدن مطهر امام علی (علیه السّلام) دفن شده اند؛ از جمله در چند روایت از امام محمد باقر (علیه السّلام) و نیز امام جعفر صادق (علیه السّلام) نقل شده است که امیرمؤمنان (علیه السّلام) در قبر نوح (علیه السّلام) یا کنار پدرش نوح (علیه السّلام)، یعنی در جایی که پیش از ایشان حضرت نوح (علیه السّلام) دفن شده، به خاک سپرده شد.
ابن طاووس، عبدالکریم بن احمد، فرحة الغری فی تعیین قبر امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام)، ص۷۸-۷۹.
...