حرم امام حسین علیه السلام

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] حرم امام حسین علیه السلام در کربلا، که محل شهادت و مدفن آن حضرت است یکی از زیارتگاه های مهم شیعیان است. در ضریح شریف آن حضرت حضرت علی اکبر علیه السلام (در پایین پا) و حضرت علی اصغر علیه السلام (بر سینه) نیز دفن اند. همچنین بیشتر شهدای کربلا در فاصله چند متری از حرم به خاک سپرده شده اند. در شمال شرقی حرم امام حسین علیه السلام، حرم حضرت عباس علیه السلام قرار دارد. مابین آن دو حرم شریف را بین الحرمین می گویند. در روایات، فضیلت و برکات و آثار فراوانی برای زیارت حرم ابا عبدالله الحسین علیه السلام و نماز خواندن و اعتکاف و دفن و... در آن ذکر شده است.
حرم امام حسین علیه السلام، به همراه حرم ابوالفضل العباس علیه السلام و فضاهای پیرامون این دو جایگاه، هسته مرکزی شهر را تشکیل می دهند. حرم مطهر بیش از دو متر از سطح شهر پایین تر است؛ از این رو تعداد زیادی پله زائران را از دروازه ها به درون صحن هدایت می کند.
حرم مطهر از گنبدی بزرگ و مطلّا تشکیل شده که بر روی گنبد خانه ای وسیع و چندین رواق و یک مسجد بزرگ و صحنی فراخ است که تمامی این مجموعه را در بر می گیرد
در زیر گنبد، ضریح مطهر قرار دارد که قسمت عمده فضای گنبدخانه را اشغال کرده و درون آن قبر مطهر امام حسین علیه السلام و دو فرزندش علی اصغر و علی اکبر علیهما السلام جای دارد. طول ضریح مطهّر، در بخشی که مرقد امام را در برگرفته، به پنج دهنه (پنجره) و عرض آن نیز به چهار دهنه تقسیم می شود و هر قسمت ٨٠ سانتی متر عرض دارد؛ امّا بخشی که مرقد علی اکبر (ع) را در میان گرفته، از عرض، تنها یک بخش و از طول شامل دو بخش است. همان گونه که پیشتر اشاره شد، طول مجموع آن قسمت از ضریح که مرقد امام (ع) را دربرگرفته، ۵/۵ و عرض این قسمت ۵/۴ متر است، ولی طول آن قسمت که قبر علی اکبر (ع) را در میان می گیرد ۶/٢ متر و عرض آن ۴/١ متر است. ارتفاع ضریح ۵/٣ متر است و بر بالای آن، در چهار گوشه، چهار گویچه طلاست که قطر هر یک به ۵٠ سانتیمتر می رسد. در کنار این گویچه ها ظرف های مستطیل شکلی است که طول هر یک به نیم متر می رسد و زراندود شده اند.
در سمت شرق ضریح مطهر حضرت، فضایی است که در جنوب آن پنجره ای نقره ای قرار دارد. اینجا آرامگاه قسمت اعظم شهیدان واقعه کربلا است که همگی آنان پیرامون آن پنجره و فضاهای اطراف پراکنده و مدفون هستند. گرداگرد گنبدخانه را چهار رواق در بر گرفته است.
حرم مطهر دارای ایوانی است که قسمتی از آن با خشتهای طلا پوشیده شده و بخشهای دیگر آن با کاشی مُعَرَّق و نفیس اصفهان تزیین یافته است. سقف بلند ایوان را مجموعه ای از ستونهای مرمرین، تراش هنرمندان اصفهانی نگاه داشته است.
پس از شهادت امام حسین (علیه السلام)، طایفه ای از بنی اسد به همراه امام سجاد علیه السلام پیکر آن امام و یارانش را در همان جایی که محل شهادت آنان بود به خاک سپردند. مورخان در مورد روزی که اجساد مطهر شهدا دفن شده اند اختلاف نظر دارند عده ­ای روز یازدهم و برخی دیگر هم روز سیزدهم محرم سال شصت و یک هجری را زمان دفن شهدای کربلا بیان کرده­ اند. بنی اسد همچنین درخت سدری را بر سر مزار آن حضرت برای علامت گذاری کاشتند.
اما نخستین بقعه و آرامگاهی که بر فراز آن برآمدگی ها ساختند، به دست مختار بن ابی عبیدة ثقفی، انتقام گیرنده خون شهیدان کربلا، بود. مختار پس از آن که با سپاهیان خود، به فرماندهی ابراهیم بن مالک اشتر، سپاه عبید الله بن زیاد را شکست داد و تمامی جنایت کاران آن حادثه را مجازات کرد، در ۶۵ق بر مزار آن شهیدان حاضر شد و شالوده نخستین بقعه و آرامگاه را بر فراز آن قبرها بنا نهاد و روی آن ها یک دیوار و سقف آجری با روکش گچ گذارد.

پیشنهاد کاربران

بپرس