[ویکی فقه] حجیت ظن مطلق، صحّت استناد به ظنّ مطلق در استنباط حکم شرعی است.
حجیت ظن مطلق، مقابل حجیت ظن خاص و به معنای صحت استناد به ظن مطلق برای استنباط احکام شرعی، در موارد عدم دست رسی به قطع و یا اماره قطعی بر حکم واقعی است.
توضیح حجیت ظن مطلق
گروهی از اصولیون متاخر هم چون مرحوم «میرزای قمی» و پیروان او، طرفدار انسداد باب علم و علمی هستند؛ یعنی معتقدند نسبت به بیشتر احکام فقه، هم باب علم و هم باب علمی به روی ما بسته است؛ بنابراین، به حکم عقل، چاره ای جز رجوع به ظن مطلق نداریم و این گونه انسداد را انسداد حقیقی می گویند.
نکته
ظن مطلق، نزد شارع حجت نیست؛ بنابر این، متابعت از آن فقط در صورتی درست است که عقل به آن حکم نماید و آن در جایی است که مکلف از دست یابی به واقع مایوس گردد؛ یعنی به امام معصوم علیه السّلام دست رسی نداشته باشد و باب علم نیز به روی او بسته باشد، زیرا در غیر این صورت لازم می آید اکثر احکام الهی که مبتنی بر ادله ظنی است، متروک گردد.
حجیت ظن مطلق، مقابل حجیت ظن خاص و به معنای صحت استناد به ظن مطلق برای استنباط احکام شرعی، در موارد عدم دست رسی به قطع و یا اماره قطعی بر حکم واقعی است.
توضیح حجیت ظن مطلق
گروهی از اصولیون متاخر هم چون مرحوم «میرزای قمی» و پیروان او، طرفدار انسداد باب علم و علمی هستند؛ یعنی معتقدند نسبت به بیشتر احکام فقه، هم باب علم و هم باب علمی به روی ما بسته است؛ بنابراین، به حکم عقل، چاره ای جز رجوع به ظن مطلق نداریم و این گونه انسداد را انسداد حقیقی می گویند.
نکته
ظن مطلق، نزد شارع حجت نیست؛ بنابر این، متابعت از آن فقط در صورتی درست است که عقل به آن حکم نماید و آن در جایی است که مکلف از دست یابی به واقع مایوس گردد؛ یعنی به امام معصوم علیه السّلام دست رسی نداشته باشد و باب علم نیز به روی او بسته باشد، زیرا در غیر این صورت لازم می آید اکثر احکام الهی که مبتنی بر ادله ظنی است، متروک گردد.
wikifeqh: حجیت_ظن_مطلق