حتمیت حشر

[ویکی فقه] حتمیت حشر (قرآن). بنابر آیات قرآن کریم روز حشر، حتمی و به دور از شک و تردید است.
... واعلموا انکم الیه تحشرون. «و خدا را در روزهای معیّنی یاد کنید! (روزهای ۱۱ و ۱۲ و ۱۳ ماه ذی حجه). و هر کس شتاب کند، (و ذکر خدا را) در دو روز انجام دهد، گناهی بر او نیست، و هر که تأخیر کند، (و سه روز انجام دهد نیز) گناهی بر او نیست؛ برای کسی که تقوا پیشه کند. و از خدا بپرهیزید! و بدانید شما به سوی او محشور خواهید شد!»فکیف اذا جمعنـهم لیوم لا ریب فیه ووفیت کل نفس ما کسبت وهم لایظلمون. «پس چه گونه خواهند بود هنگامی که آنها را برای روزی که شکّی در آن نیست (روز رستاخیز) جمع کنیم، و به هر کس، آنچه (از اعمال برای خود) فراهم کرده، بطور کامل داده شود؟ و به آنها ستم نخواهد شد (زیرا محصول اعمال خود را می چینند).»
← تفسیر آیه فوق
ولـئن متم او قتلتم لالی الله تحشرون. «و اگر بمیرید یا کشته شوید، به سوی خدا محشور می شوید. (بنابراین، فانی نمی شوید که از فنا، وحشت داشته باشید.)».. قل لله کتب علی نفسه الرحمة لیجمعنکم الی یوم القیـمة لا ریب فیه الذین خسرواانفسهم فهم لا یؤمنون. «بگو: آنچه در آسمانها و زمین است، از آن کیست؟ بگو: از آن خداست؛ رحمت (و بخشش) را بر خود، حتم کرده؛ (و به همین دلیل،) بطور قطع همه شما را در روز قیامت، که در آن شک و تردیدی نیست، گرد خواهد آورد. (آری،) فقط کسانی که سرمایه های وجود خویش را از دست داده و گرفتار خسران شدند، ایمان نمی آورند.)».. وانه الیه تحشرون. «ای کسانی که ایمان آورده اید! دعوت خدا و پیامبر را اجابت کنید هنگامی که شما را به سوی چیزی می خواند که شما را حیات می بخشد! و بدانید خداوند میان انسان و قلب او حایل می شود، و همه شما (در قیامت) نزد او گردآوری می شوید!»فوربک لنحشرنهم والشیـطین ثم لنحضرنهم حول جهنم جثیـا. «سوگند به پروردگارت که همه آنها را همراه با شیاطین در قیامت جمع می کنیم؛ سپس همه را -در حالی که به زانو درآمده اند- گرداگرد جهنم حاضر می سازیم.»وان کل لما جمیع لدینا محضرون. «و همه آنان (روز قیامت) نزد ما احضار می شوند!»لفظ" ان" در اینجا حرف نفی است. و کلمه" کل" مبتدا و تنوینش عوض از مضاف الیه است. و کلمه" لما" به معنای" الا" است. و کلمه" جمیع" به معنای مجموع است. و" لدینا" ظرفی است متعلق به همان مجموع. و کلمه" محضرون" خبری است بعد از خبر، که همان جمیع باشد. بعضی هم احتمال داده اند صفت جمیع باشد. به هر حال معنا این است که: " بدون استثناء همه شان دسته جمعی در روز قیامت برای حساب و جزا نزد ما حاضر خواهند شد. .. وتنذر یوم الجمع لا ریب فیه...(و این گونه قرآنی عربی (فصیح و گویا) را بر تو وحی کردیم تا « ام القری» (مکه) و مردم پیرامون آن را انذار کنی و آنها را از روزی که همه خلایق در آن روز جمع می شوند و شک و تردید در آن نیست بترسانی؛ گروهی در بهشتند و گروهی در آتش سوزان! ) منظور از یوم الجمع روز قیامت است. قل الله یحییکم ثم یمیتکم ثم یجمعکم الی یوم القیـمة لا ریب فیه... «بگو: خداوند شما را زنده می کند، سپس می میراند، بار دیگر در روز قیامت که در آن تردیدی نیست گردآوری می کند؛ ولی بیشتر مردم نمی دانند.»قل ان الاولین والاخرین «بگو: اوّلین و آخرین»لمجموعون الی میقـت یوم معلوم. «همگی در موعد روز معیّنی گردآوری می شوند»