حبه

[ویکی فقه] حبه واحد وزن است.
حبّه یک دانه جو متوسط، نه بزرگ و نه کوچک می باشد.
حبه واحد وزن
حبّه واحد وزن، برابر یک سوم قیراط است.
برای تعیین وزن درهم و دینار گفته‏اند: هر درهم شش دانق و هر دانق هشت حبّه جو متوسط است. در نتیجه وزن یک درهم برابر ۴۸ دانه جو خواهد بود. وزن یک دینار، یک درهم و سه هفتم درهم است. در نتیجه، وزن یک دینار برابر ۶۸ حبّه و چهار هفتم حبّه خواهد بود.
مبنای توزین درهم و دینار در باب زکات و نیز دیات این وزن است.

[ویکی الکتاب] معنی حَبَّةٍ: دانه
معنی حُبِّهِ: دوست داشتنش
معنی مِثْقَالَ: هر وسیلهای که با آن وزنها را میسنجند - هم وزن با ("مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِّنْ خَرْدَلٍ " هم وزن دانه ی خردلی )
ریشه کلمه:
حبب (۹۵ بار)
ه (۳۵۷۶ بار)

حَبِّه
(شعیر) به معنای دانه یا هسته از اجزای واحد (یکای) قدیمی وزن که در سنجش فلزات گران قیمت و همچنین داروها به کار می رفت. برخی آن را برابر با دو جـو و برخی معادل یک جو دانستـه اند. در صورت نخست هر حبه ۲۰۰ خردل و۳۶/۱ مثقال بوده که با روایت خوارزمی مطابقت خواهد داشت و حدوداً۰.۱ گـرم می شود. ولی اگر حبه را برابر یک جو بدانیم۴۸/۱ درهم شرعی یا۶۴/۱ درهم صیرفی می شود (هر درهم شرعی معادل۲.۵۲ گرم و هر درهم صیرفی برابر با۳.۲۰ گرم). در نتیجه هر حبۀ مساوی با جو، تقریباً۰.۰۵ گرم و معادل۷۲/۱مثقال شرعی (هر مثقال شرعی معادل با۳.۶ گرم) خواهد شد. بیشتر نویسندگان مسلمان هر حبه را۶۰/۱واحد اصلی وزن و یا۱۰/۱ دانق ثبت کرده اند؛ درعین حال، انـدازه های دیگری حد فاصل۷۲/۱ تا۴۸/۱ واحد نیز برای آن ذکر شده است. برپایۀ این فرض که مثقـالِ۴.۲۵ گرمی، کهن ترین واحد وزن در بین عرب ها بوده است، هر حبه در صدر اسلام، به احتمال قوی ۷۰ تا ۷۱ میلی گرم در نظر گرفته می شد که کم و بیش برابر با «دانه» یا واحدی است که تا همین اواخر در اروپا برای سنجش وزن دارو به کار می رفت. حبه را گاه برابر چهار اَرُز (دانۀ برنج) می گرفتند و گاهی سه حبه را یک قیراط می نامیدند. در گذشته از واحدی به همین نام و گاه با تلفظ حُبه در اندازه گیری مساحت زمین های کشاورزی استفاده می شد که مقدار آن را در نواحی گوناگون از۰.۴۱۶۷ هکتار تا سه هکتار منظور می کردند. حبه را ازجمله در وقف نامۀ ربع رشیدی در حکم۹۶/۱ هر ملک یا۱۶/۱ دانگ نیز به کار برده اند.