[ویکی اهل البیت] لشت نشاء در طی دو قرن اخیر، علاوه بر مواهب طبیعی از مواهب معنوی و علمی فراوانی هم برخوردار بوده است. دانشمندان و عالمان و انسان های آزاده و فرهنگ دوستی از این ناحیه برخاسته اند که نام اغلب آنان به علت معروفیت شهر رشت و یا از عدم اطلاع تاریخ نویسان از زادگاه اصلی آنان، در مراکز علمی به رشتی و گیلانی شهرت یافته اند. مناسب است شرح حال ستارگانی که در کتب تذکره و رجال و تراجم به همان نام زادگاهشان اشتهار دارند، به صورت مختصر ذیلاً ذکر شود:
وی دارای طبع شعر بوده و نکات ظریف را به صورت طنز به نظم درمی آورد. دو بیت از اشعار فارسی معظم له چنین است:
طبع آتش و شم آتش زده هر کاشانه × سوخت هر خرمن و هر انجمن و هر خانه
کعبه و بتکده و صومعه و دیر از او × سوخته یکسره چون سوختن پروانه.
وی در هفتاد سالگی، در سال 1333 ش. دیده از جهان بست.
در کتاب دانشوران گیل و دیلم (ص 167-165) نقل شده است: دکتر حشمت در پیکارهای دیلمان (لاهیجان) و جواهرده (رامسر) با مجاهدان تحت فرماندهی خویش با میرزا کوچک خان شرکت و همکاری داشت. وی با وساطت نصرالله خان صوفی با مقامات نظامی دولتی ملاقاتی انجام داد؛ وی را تشویق به تسلیم کردند و با مشورت میرزا کوچک خان از پذیرش منصرف شد. بار دیگر در پیکارهای قلعه گردان، فرمانده وقت قزاق پشت قرآنی را به علامت تأمین مهر کرد و برای دکتر حشمت ارسال داشت. دکتر حشمت پذیرفت و با 270 تن از مجاهدان تحت فرماندهی خود اسلحه را بر زمین گذاشت. یک روز پس از تسلیم، او و دیگر مجاهدان را دست بسته از تنکابن و رامسر به رودسر و لنگرود و لاهیجان و سپس به رشت آوردند.
در چهارم اردیبهشت 1337 ق. در قرق کارگذار، محل فعلی اداره ثبت اسناد به دار آویختند. وی مرگ را با متانت، وقار و در کمال خونسردی پذیرفت و مردم حاضر در صحنه را سخت تحت تأثیر قرار داد. جسدش را کربلایی کاس آقا حسام، عموی مرحوم حاج حسام واعظ - که از آزادی خواهان قدیمی مقیم رشت بود و با میرزا کوچک خان ارتباط داشت - تحویل گرفت و در محله «چله خان» (از محلات رشت) به خاک سپرده شد. چند سال بعد بر روی مزار دکتر مقبره ای ساختند که تاکنون برپاست. یک سال بعد از کشته شدن دکتر حشمت، شهر رشت به تصرف قوای جنگل درآمد و به مرکز عملیات میرزا کوچک خان تبدیل گردید.
اولین اقدام میرزا کوچک خان، حضور بر سر مزار دکتر حشمت بود که پیاده از مقر خود به «چله خان» آمد و در حالی که شهر تعطیل و انبوه جمعیت پشت سر میرزا حرکت کردند، بر سر مزار حاضر شد و نطق به یادماندنی خود را با این آیه قرآن آغاز کرد: «ولاتحسبنّ الذین قتلوا فی سبیل الله امواتاً بل احیاءٌ عند ربّهم یُرزَقُون».
وی دارای طبع شعر بوده و نکات ظریف را به صورت طنز به نظم درمی آورد. دو بیت از اشعار فارسی معظم له چنین است:
طبع آتش و شم آتش زده هر کاشانه × سوخت هر خرمن و هر انجمن و هر خانه
کعبه و بتکده و صومعه و دیر از او × سوخته یکسره چون سوختن پروانه.
وی در هفتاد سالگی، در سال 1333 ش. دیده از جهان بست.
در کتاب دانشوران گیل و دیلم (ص 167-165) نقل شده است: دکتر حشمت در پیکارهای دیلمان (لاهیجان) و جواهرده (رامسر) با مجاهدان تحت فرماندهی خویش با میرزا کوچک خان شرکت و همکاری داشت. وی با وساطت نصرالله خان صوفی با مقامات نظامی دولتی ملاقاتی انجام داد؛ وی را تشویق به تسلیم کردند و با مشورت میرزا کوچک خان از پذیرش منصرف شد. بار دیگر در پیکارهای قلعه گردان، فرمانده وقت قزاق پشت قرآنی را به علامت تأمین مهر کرد و برای دکتر حشمت ارسال داشت. دکتر حشمت پذیرفت و با 270 تن از مجاهدان تحت فرماندهی خود اسلحه را بر زمین گذاشت. یک روز پس از تسلیم، او و دیگر مجاهدان را دست بسته از تنکابن و رامسر به رودسر و لنگرود و لاهیجان و سپس به رشت آوردند.
در چهارم اردیبهشت 1337 ق. در قرق کارگذار، محل فعلی اداره ثبت اسناد به دار آویختند. وی مرگ را با متانت، وقار و در کمال خونسردی پذیرفت و مردم حاضر در صحنه را سخت تحت تأثیر قرار داد. جسدش را کربلایی کاس آقا حسام، عموی مرحوم حاج حسام واعظ - که از آزادی خواهان قدیمی مقیم رشت بود و با میرزا کوچک خان ارتباط داشت - تحویل گرفت و در محله «چله خان» (از محلات رشت) به خاک سپرده شد. چند سال بعد بر روی مزار دکتر مقبره ای ساختند که تاکنون برپاست. یک سال بعد از کشته شدن دکتر حشمت، شهر رشت به تصرف قوای جنگل درآمد و به مرکز عملیات میرزا کوچک خان تبدیل گردید.
اولین اقدام میرزا کوچک خان، حضور بر سر مزار دکتر حشمت بود که پیاده از مقر خود به «چله خان» آمد و در حالی که شهر تعطیل و انبوه جمعیت پشت سر میرزا حرکت کردند، بر سر مزار حاضر شد و نطق به یادماندنی خود را با این آیه قرآن آغاز کرد: «ولاتحسبنّ الذین قتلوا فی سبیل الله امواتاً بل احیاءٌ عند ربّهم یُرزَقُون».
wikiahlb: حاج_شیخ_ابوالقاسم_حجتی