جهش دگرقالب ( انگلیسی: Frameshift mutation ) که به آن جهش تغییر چارچوب ( جهش تغییردهندهٔ چارچوبِ کد ژنتیک ) هم می گویند، نوعی جهش ژنتیکی است که در اثر «جایگیری» یا «حذف» در تعدادی نوکلئوتید در دی ان ای ( DNA ) ایجاد می شود که این تعداد، مضربی از عدد ۳ نیست و در نتیجه، قالبِ خوانش سه حرفی ( رمز سه حرفی ) در توالی DNA به هم می خورد. نتیجهٔ چنین جهشی آن است که ترجمه ( رمزخوانی ) ژن ها به کلی تغییر می کند و پروتئین متفاوتی ساخته می شود. هرچه «جهش دگرقالب» زودتر و در بخش های آغازین توالی ژنی رخ دهد، پروتئینی که حاصل خواهد شد، دگرگون تر است. [ ۱]
باید توجه کرد که «جهش دگرقالب» با «چندریختی تک - نوکلئوتید» فرق دارد که در آن، فقط ۱ نوکلئوتید مفرد، «تعویض» می شود و پدیده های «جایگیری» یا «حذف» رخ نمی دهند.
در جهش دگرقالب، معمولاً خوانش اسیدهای آمینه از محل جهش به بعد، تغییر می کند و اسیدهای آمینهٔ متفاوتی ساخته می شود. همچنین نخستین کدون های خاتمه ( "UAA" ، "UGA" یا "UAG" ) هم تغییر می یابند. زنجیرهٔ پروتئینی نهایی، معمولاً به طرز نامعمولی کوتاه تر یا بلندتر از حدِ طبیعی خود است و در بیشترِ مواقع، ناکارآمد است.
جهش های دگرقالب یکی از دلایل ایجاد بیماری هایی همچون تای ساکس، سرطان روده بزرگ، بیماری کرون، فیبروز سیستیک و «کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک» هستند و احتمالِ بروز هیپرکلسترولمی فامیلی را هم افزایش می دهند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفباید توجه کرد که «جهش دگرقالب» با «چندریختی تک - نوکلئوتید» فرق دارد که در آن، فقط ۱ نوکلئوتید مفرد، «تعویض» می شود و پدیده های «جایگیری» یا «حذف» رخ نمی دهند.
در جهش دگرقالب، معمولاً خوانش اسیدهای آمینه از محل جهش به بعد، تغییر می کند و اسیدهای آمینهٔ متفاوتی ساخته می شود. همچنین نخستین کدون های خاتمه ( "UAA" ، "UGA" یا "UAG" ) هم تغییر می یابند. زنجیرهٔ پروتئینی نهایی، معمولاً به طرز نامعمولی کوتاه تر یا بلندتر از حدِ طبیعی خود است و در بیشترِ مواقع، ناکارآمد است.
جهش های دگرقالب یکی از دلایل ایجاد بیماری هایی همچون تای ساکس، سرطان روده بزرگ، بیماری کرون، فیبروز سیستیک و «کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک» هستند و احتمالِ بروز هیپرکلسترولمی فامیلی را هم افزایش می دهند.
wiki: جهش دگرقالب