جهانگیر میرزا

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] جهانگیرمیرزا، پسر سوم عباس میرزا و مؤلف کتاب تاریخ نو، سرداری دلیر و با کفایت و محبوب نظامیان بود، خوی نظامی و اراده نیرومندی داشت و به همین سبب در برقراری نظم و امنیت در مرزهای کشور توانا بود.
وی در ۱۲۲۵ به دنیا آمد.
مادر جهانگیر
مادرش دختر محمد یاربیگ ، از خانهای بزرگ طایفه ترکمان آذربایجان ، بود.
فعالیت در سال۱۲۴۱
جهانگیرمیرزا باتوجه خاص پدرش تربیت یافت و در دوره دوم جنگهای ایران و روس (۱۲۴۱ـ۱۲۴۳) شرکت داشت .
فعالیت در سال۱۲۴۲
...

[ویکی نور] جهانگیر میرزاخان قاجار در سال 1225ق متولد و در 18 ربیع الاول 1250ق به دستور برادرش محمد شاه قاجار کور شد و در سال 1269ق در سن 44 سالگی در خوی وفات نمود. جهانگیر میرزا نوه فتحعلی شاه قاجار و پسر سوم عباس میرزا نایب السلطنه بود. خجسته خانم تاج الدوله نخستین همسر عقدی که ناصرالدین شاه قاجار پس از به سلطنت رسیدن اختیار کرد خواهر جهانگیر میرزا بود. جهانگیرمیرزا پس از ازدواج عصمت الدوله و دوست محمدخان در منزل ایشان سکونت داشته است و از کارگزاران دستگاه معیرالممالک بوده است.
او در زمان حیات پدر، مورد محبت وی بود و به فرمانروایی خوی و سلماس و امیری لشگر آنها برگزیده شد. در جنگهای ایران و روس شرکت داشت و بعد از جنگ، فرماندهی قلعه اردبیل و حفاظت از مرزها به وی سپرده شد. با مرگ فتحعلی شاه (1250ق) به استقبال محمدشاه (برادر تنی و شاه جدید) شتافت، لیکن وی دستور داد تا وی به همراه خسرو میرزا، احمد میرزا و مصطفی قلی میرزا دستگیر و بعدها کور شوند.
دو سال بعد نامبردگان به قلعه تویسرکان فرستاده شدند. با مرگ محمدشاه، ناصرالدین شاه به تشویق امیرکبیر عموهای خود را آزاد نمود و جهانگیر میرزای کور را به فرمانروایی خوی برگزید. نامبرده چندی بعد در سفر حج دار فانی را وداع گفت و در قم مدفون گشت.
از نامبرده کتب معتبری چون تاریخ نو و ترجمه آثار البلاد و اخبار العباد و تألیف طرائف الظرائف و کتابی نیز در علم عروض باقی مانده است. بعد از وی فرزندان و نوادگانش تا سالیان دراز در قلعه تویسرکان می زیسته اند.
مقدمه آثارالبلاد و اخبار العباد، قزوینی، زکریا بن محمد بن محمود، تصحیح میرهاشم محدث،1373، صص 14-17.

دانشنامه آزاد فارسی

جهانگیر میرزا (۱۲۲۵ـ۱۲۶۵ق)
شاهزاده قاجار. پسر سوم عباس میرزا نایب السلطنه و نوۀ فتحعلی شاه قاجار. شاهزاده فاضل و درس خوانده بود و یکی از فرماندهای ارتش ایران در جنگ های دوم ایران و روس (۱۲۴۱ـ۱۲۴۳ق). عباس میرزا وی را در ۱۲۴۲ق به جبهه سالیان در سواحل دریای خزر فرستاد و او نیز سپاه روس را شکست داد و توپ هایشان را به دریا ریخت. وی مخالف محمدمیرزا برای جانشینی پدرش، نایب السلطنه، بود و پس از آن به همراه برادرش، خسرو میرزا، دستگیر شد و در قلعۀ اردبیل به زندان افتاد و در ۱۲۵۰ق هنگام عزیمت محمد شاه به تهران، برای جلوگیری از هرگونه اغتشاشی، آن دو برادر را کور کردند. جهانگیر میرزا در خوی درگذشت. کتاب تاریخ نو نوشتۀ اوست.

پیشنهاد کاربران

بپرس