جهانگردی زنان

[ویکی فقه] بی گمان مکان های مقدس اسلامی، صرف نظر از قدس و معنویتی که دارند، نمایشگاهی از هنر و نمادی از تمدن و فرهنگ اسلامی اند.
هنرمندان بی نام و نشان که از سر عشق و ایمان تمام هستی خویش را وقف خدمت به این مکان ها کرده اند، می کوشیده اند تا بهترین انگار و اندیشه ای را که از زیبایی داشته اند در پیکره این بناهای مقدس تحقق بخشیده وجلوه گر سازند. هنرمند مسلمان هر زیبایی را که پیرامون خویش می دید اگر آن را درخور بزرگی و شکوه این آثار مقدس می دید سعی می کرد تا به هنگام فرصت برای آن در این مکان ها جایی باز کند؛ از این روی، در بنای بسیاری از این مکان ها هنرهای گوناگون به هم در آمیخته است: معمار، در توازن اجزاء کوشیده است، نقاش به نقوش و رنگ های کاشی ها توجه کرده است، خوشنویس لوح ها و کتبیه ها را جلوه بخشیده است، صنعت های دستی هم برای آراستن این مجموعه الهی به میدان آمده اند، فرش های عالی، پرده های گرانبها، قندیل های عظیم و درخشان، منبت کاری ها و ملیله دوزی ها و… همه و همه در کامل کردن زیبایی و چشم نواز کردن این مکان های مقدس نقش داشته اند. بدین گونه جلوه های گوناگون فرهنگ و هنر اسلامی در قرن های دراز در بنای این مکان ها مجال ظهور یافته است و برای هنر اسلامی پناهگاهی پاک و نمایشگاهی اَمن در این مکان ها به وجود آمده است. امروز یک گردشگر دقیق و روشن بین می تواند از دیدن و مطالعه در این آثار، تصویر روشنی از تمدن و تاریخ قوم ها و ملت های گوناگون مسلمان پیش چشم خویش مجسم نماید. در حال حاضر خوشبختانه در جای جای جهان اسلام و بویژه در ایران اسلامی از این گونه مکان ها و بناها فراوان است و کشور پهناور ما از این میراث بزرگ فرهنگی برخوردار است.
جذب گردش گر
این جاذبه های هنری و فرهنگی می تواند خیل عظیم گردشگرانی که کنجکاوی و تنوع طلبی انسان امروز و آسانی و راحتی رفت و آمدها و ملالت آفرینی زندگی ماشینی آنان را از این سو به آن سو می کشاند، به سوی خود فرا خواند و حضور این گردشگران در کشور ما بویژه با توجه به فضای اسلامی حاکم بر آن، که بیش تر افراد فرهنگی خواهند بود، می تواند صرف نظر از منافع اقتصادی فراوان آن، که به سود جامعه اسلامی است، زمینه را برای بهره وری های فرهنگی و معنوی فراهم سازد. اگر برنامه ریزی درست داشته باشیم می توانیم ضمن معرفی آثار فرهنگی و تاریخی اسلام ، سخن حق و پیام های حیات بخش اسلام را به گوش آنان برسانیم. آنان را از نزدیک با ارزش های معنوی و انسانی تجلی یافته در جامعه اسلامی آشنا سازیم و تأثیر غیر مستقیم ارزش های الهی را در انسان های تشنه امروز که با پای خود به کشور ما آمده اند بیازماییم و زمینه ساز عمل به این آموزه شریعت باشیم که (کونوا دعاة للناس بغیر السنتکم.) و دست کم این حضور می تواند بسیاری از تهمت هایی را که دشمنان اسلام و نظام به ما زده اند، بزداییم.
عدم ورود غیر مسلمان به مساجد
اکنون نخستین پرسشی که فرا روی قرار می گیرد این است که آیا غیر مسلمان می تواند در این مکان های مقدس پای نهد؟ مگر نه این است که غیرمسلمان ناپاک است و زدودن ناپاکی از این مکان های پاک لازم و مگر نه این است که این مکان ها مقدسند و حفظ حرمت و قداست آن ها واجب؟ پرسش آنگاه جدی تر می شود که نظری اجمالی به فقه و انظار فقیهان بیفکنیم. اگر نگوییم اجماع و اتفاق فقیهان دست کم مشهور آنان بر این باورند که غیرمسلمان حق ورود به مساجد را ندارند. و دیگر مکان های مقدس، مانند حرم امامان (ع) را فقیهی همچون صاحب جواهر به هنگام بحث از آمدن کافران به مسجدها و محدوده حرم در مکه ، همانند آن ها دانسته است. این جاست که بحث و بررسی در این موضوع از ضروی ترین و پایه ای ترین بحث های جهانگردی خود را می نمایاند. باید دید این دیدگاه به ظاهر محکم مبتنی بر چیست؟ دلیل این حرام بودن و ناروایی کدام است آیا می توان در دلالت آن ها تردید کرد آیا در اساس حرام بودنی در کار هست، اگر هست مربوط به همه مکان های مقدس است یا ویژه برخی از آن ها. اگر دلیل بر حرام بودن وجود نداشت، باید دید منشأ این فتوا چه بوده است، آیا فایده هایی که امروز برای جهانگردی شمرده می شود می تواند در تغییر این فتوا کارگر باشد؟ نگارنده بر این باور است که دلیل های اقامه شده بر حرام بودن ورود کافران به مکان های مقدس ناتمام و قابل نقد و بررسی است و چنان قوتی ندارد که بتوان از آن حرام بودن قطعی آن هم نسبت به همه مکان های مقدس را به دست آورد. بنابراین، باب گفت وگو و نقد و بررسی همچنان به روی فقه پژوهان باز است. از آن جا که سخنان فقیهان بر محور (ورود کافران به مساجد) چرخیده است و دیگر مکان های مقدس را اگر متعرض شده اند، همانند مساجد دانسته اند و دلیل ها را نیز همان دلیل ها دانسته اند ما نیز همان روش را پیروی کرده مدار بحث را در موضوع (ورود جهانگرد غیرمسلمان به مسجدها) قرار می دهیم و بر این باوریم که با روشن شدن حکم مسجد ها، دیگر مکان های مقدس نیز تکلیف شان مشخص خواهد شد. به امید آن که بتوانیم با این مایه اندک گامی در جهت روشنگری موضوع برداریم.
← دیدگاه ها
...