جنگ های اعراب و خزرها

دانشنامه عمومی

جنگهای اعراب و خزر گِردایه ای از درگیری ها بود که میان ارتش های خانات خزر در برابر خلفای راشدین ، اموی و عباسی و خاندان های خراج گزارشان درگرفت. مورخان معمولاً دو دورهٔ اصلی درگیری ، جنگ نخست اعراب – خزرها ( پیرامون ۶۴۲–۶۵۲ ) و جنگ دوم اعراب – خزرها ( پیرامون ۷۲۲–۷۳۷ ) ، را از هم جدا می کنند ولی رویارویی نظامی اعراب و خزر دربرگیرندهٔ یورش های پراکنده و درگیری های جداگانه از میانهٔ سدهٔ ۷ تا سال های پایانی سدهٔ ۸ نیز بود.
جنگ های اعراب و خزر پیامد تلاش های خلافت اموی برای چیره شدن بر فراقفقاز و قفقاز شمالی بود ، جایی که خزرها از قبل نشیمن داشتند.
نخستین یورش اعراب که در دههٔ ۶۴۰ و اوایل دههٔ ۶۵۰ رخ داد با شکست اعراب به رهبری عبد الرحمن بن ربیع در خارج از شهر خزریِ بلنجر پایان یافت.
در دههٔ ۷۱۰ ، با یورش ها به عقب و جلو در سراسر کوه های قفقاز ، جنگ ها با خلافت دوباره آغاز شد.
اعراب توانستند به رهبری سردارهای برجسته جراح بن عبدالله و مسلمه بن عبدالملک ، دربند و حتی پایتخت خزر جنوبی بلنجر را تصرف کنند، ولی این کامیابی ها تأثیر چندانی در خزرهای کوچ نشین که به حملات ویران گر در اعماق فراقفقاز ادامه می دادند ، نداشت. در یکی از این یورش ها، در سال ۷۳۰ ، خزرها در نبرد اردبیل با تحمیل شکست بزرگی به نیروهای بنی امیه ، جراح را کشتند ، ولی سال دیگر به نوبهٔ خود شکست خوردند و به سمت شمال پس رانده شدند. مسلمه پیش از اینکه در ۷۳۲ با مروان بن محمد ( در آینده: خلیفه مروان دوم ) جایگزین شود دربند را که به یک پایگاه بزرگ نظامی و مستعمره عرب تبدیل شده بود ، دوباره تصرف کرد. هنگامی که مروان یک لشکر بزرگ را به پایتخت خزر یعنی آتیل در استان ولگا رهبری کرد یک دوره جنگ نسبتاً محلی تا سال ۷۳۷ درگرفت. عرب ها پس از پذیرش نوعی تسلیم از سوی خاقان ، عقب نشینی کردند. درگیری های ۷۳۷ با تثبیت دربند به عنوان شمالی ترین پایگاه مسلمانان و تأمین چیرگی مسلمانان بر فراقفقاز پایان جنگ گسترده میان دو قدرت بود. در همان زمان، ادامهٔ جنگ، ارتش بنی امیه را تضعیف کرد و به سرنگونی نهایی دودمان اموی توسط انقلاب عباسی که چند سال بعد رخ داد، کمک کرد. پس از آن روابط میان مسلمانان قفقاز و خزرها جدای از دو حملهٔ خزر در دههٔ ۷۶۰ و در ۷۹۹ ( که از تلاش های ناموفق برای ایجاد اتحاد از راه ازدواج میان فرمانداران عرب یا شاهزادگان محلی قفقاز و خاقان خزرها برمی خاست ) عمدتاً همراه با سازش بود. جنگ های گاه به گاه در این سرزمین میان خزرها و حکومت های مسلمان قفقاز تا زمان فروپاشی دولت خزر در سال های پایانی سدهٔ ۱۰ ادامه داشت ، اما جنگ های بزرگ سدهٔ ۸ دیگر رخ نداد.
عکس جنگ های اعراب و خزرها
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس