جنگ قادسیه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] جنگ «قادسیه» یکی از مهم ترین جنگ هایی است که بین اعراب مسلمان و سپاه ایران نزدیک کربلا اتفاق افتاده است.
جنگ «قادسیه» یکی از مهم ترین جنگ هایی است که بین اعراب مسلمان و سپاه ایران اتفاق افتاده است. پیروزی اعراب در این جنگ می توانست ضربه سختی به سپاه ایران وارد آورد و راه رسیدن به تیسفون، پایتخت زمستانی ساسانیان را آسان سازد. مورخان محل جنگ را جایی در پنجاه مایلی کوفه نزدیکی قادسیه به نام «غریب» ذکر کرده اند.
قادسیه در قول تاریخ نگاران
مسعودی می نویسد:«جنگ قادسیه در ناحیه ای به نام غریب بر حاشیه صحرا و نزدیکی قادسیه صورت گرفت» مقدسی «قادسیه» را شهری در ناحیه کوفه ذکر کرده است. یاقوت حموی می نویسد: قادسیه جایی است که تا کوفه پانزده فرسنگ و تا غریب چهل میل فاصله دارد. مؤلفان در تاریخ وقوع جنگ قادسیه اختلاف دارند؛ طبری سال ۱۴ هجری و بلاذری ۱۶ هجری را ذکر کرده اند.
علت وقوع جنگ از نگاه دینوری
دینوری در مورد علت وقوع این جنگ آورده است:«چون یزدگرد پادشاه شد مردم را از هر سو فرا خواند و سپاهی فراهم ساخت و رستم، پیر هرمز را بر آنان فرماندهی داد. رستم به سوی قادسیه حرکت کرد؛ چون این خبر به جریر بن عبدالله و مثنی بن حارثه رسید، برای عمر نامه نوشتند و او را آگاه ساختند؛ عمر مردم را فرا خواند و آماده ساخت. حدود ۲۰ هزار نفر جمع شدند سپس سعد بن ابی وقاص را به فرماندهی ایشان گماشت. سعد با سپاهیانش حرکت کرد و به قادسیه رسید. سپاهیان عراق نیز به او پیوستند».
اختلاف در شمار اعراب مسلمان
...

[ویکی شیعه] جَنگ قادسیه یا فتح قادسیه جنگی که میان سپاهی از مسلمانان به فرماندهی سعد بن ابی وقاص و سپاهی از دولت ساسانی به فرماندهی رستم فرخزاد. این جنگ در سال ۱۴ قمری رخ داد و به تجزیه دولت ساسانی انجامید و مقدمات نابودی سلسله ساسانی را فراهم ساخت. این جنگ چهار روز طول کشید. درباره شمار سربازان دو طرف جنگ، اختلافات فراوانی در منابع تاریخی دیده می شود که بین ۲۰ هزار نفر تا ۱۲۰ هزار نفر نوسان دارد. عمر بن خطاب خلیفه دوم مسلمانان، در ابتدا خود را فرمانده جنگ قادسیه خواند؛ اما در پی توصیه امام علی(ع) در مدینه ماند.
جنگ قادسیه که به اعتبار پیروزی مسلمانان در آن، فتح قادسیه خوانده می شود، میان سپاه مسلمانان و دولت ساسانی، از هفتم تا دهم رمضان ۱۴ هجری روی داد. فرماندهی مسلمانان در این جنگ را سعد بن ابی وقاص و فرماندهی سپاه ساسانی را رستم فرخزاد بر عهده داشت. قادسیه، محل این جنگ، در ۱۵ فرسخی کوفه بوده است.
عمر بن خطاب، خلیفه دوم مسلمانان، در ابتدا تصمیم داشت فرماندهی سپاه اسلام را بر عهده بگیرد. اما امام علی(ع) با این عمل مخالفت کرده و چنین استدلال کرد: «... خود به جبهه جنگ نرو، زیرا اگر از اینجا بیرون بروی، عرب از همه طرف پیمان با تو را می شکنند، تا جایی که حفظ مرزهایی که پشت سر گذاشته ای برای تو از رفتن به کارزار مهمتر شود. (همچنین) اگر ایرانی ها فردا تو را ببینند می گویند این ریشه عرب است، اگر آن را قطع کنید آسوده می شوید، و این اندیشه باعث می شود که آنها در جنگ با تو و طمع در از بین بردنت حریص تر و سرسخت تر شوند».

دانشنامه آزاد فارسی

جنگ قادِسیِّه
جنگی که در ذیحجۀ ۱۴ق/۶۳۷م میان مسلمانان، به سرداری سعد بن ابی وقاص، و ایرانیان، به فرماندهی رستم فرخزاد، در جنوب نجف، در حدود ۳۰کیلومتری کوفه (در عراق کنونی) درگرفت و پس از سه روز و سه شب در روز چهارم با پیروزی مسلمانان پایان یافت. این جنگ سه روزه را، اعراب با نام های یوم ارماث، یوم اغواث و یوم عِماس و روز چهارم را یوم القادسیه خوانده اند. ایرانیان که به شتر و فیلان جنگی مجهز بودند در دو روز نخست سرسختانه دربرابر مسلمانان ایستادند، اما در روز سوم با رسیدن قوای امدادی برای اعراب، گروهی از سپاهیان ایرانی شکست خورده در پیرامون مداین پراکنده شدند. در میانۀ نبرد، رستم کشته شد و جمعی از سپاهیان راه گریز پیش گرفتند و درفش کاویان که پرچم ایرانیان بود به دست مسلمانان افتاد. در این جنگ ۱۵۰هزار ایرانی و ۳۰هزار مسلمان شرکت داشتند و ۱۰۰هزار تن از دو سوی کشته شدند. با شکست ایرانیان در قادسیه، کرانۀ غربی فرات نیز به دست مسلمانان افتاد و راه فتح تیسفون به روی آن ها گشوده شد.

پیشنهاد کاربران

بپرس