[ویکی فقه] جن در قرآن. در این نوشتار آیات مربوط به واژه «جن» را مورد بررسی قرار می دهیم سپس با استفاده از مجموع این آیات، روشن می شود که آیا جن به صورت وصف در قرآن استعمال شده است یا آن که از دیدگاه قرآن نام یکی از موجودات است و وجود خارجی دارد.
کلمه «جن» در اصل به معنی چیزی است که از حس انسان پوشیده باشد. مثلا می گوییم «جنه اللیل» یا «فلما جن علیه اللیل» یعنی هنگامی که پرده سیاهی شب او را پوشاند، و به همین جهت «مجنون» به کسی که عقلش پوشیده و «جنین» به طفلی که در رحم مادر پوشانده شده و «جنت» به باغی که زمینش را درختان پوشانده اند، و «جنان» به قلب که در درون سینه پوشانده شده و «جنه» به معنی سپر که انسان را از ضربات دشمن می پوشاند آمده است. از آیات قرآن استفاده می شود که «جن» یک نوع موجود عاقلی است که از حس انسان پوشیده شده، و آفرینش آن در اصل از آتش یا شعله های صاف آتش است، و ابلیس نیز از همین گروه است. در این جا به اوصاف جن از نظر قرآن می پردازیم:
ویژگی های جن از دیدگاه قرآن
۱ ـ جن موجودی است که از شعله های آتش آفریده شده، برخلاف انسان که از خاک آفریده شده است. ۲ ـ دارای عقل، علم، درک و تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال است. (آیات مختلف سوره جن). ۳ ـ دارای تکلیف و مسئولیت هستند. (آیات سوره جن و الرحمن).۴ ـ طایفه جن نیز مرد و زن دارند. ۵ ـ گروهی از آن ها مؤمن صالح و گروهی کافرند. ۶ ـ دارای حشر و نشر و معادند. ۷ ـ آن ها در آسمان ها بوده و خبرگیری و استراق سمع داشتند و بعدا ممنوع شدند. ۸ ـ در میان آن ها افرادی یافت می شوند که از قدرت زیادی برخوردارند، همان گونه که در میان انسان ها نیز چنین است:مثلا یکی از آن ها به سلیمان گفت: «من تخت ملکه سبا را پیش از آن که از جای برخیزی از سرزمین او به این جا می آورم»! ۹ ـ آن ها قدرت بر انجام بعضی کارهای مورد نیاز انسان دارند: «گروهی از جن پیش روی سلیمان به اذن پروردگار کار می کردند، و برای او معبدها، تمثال ها و ظروف بزرگ غذا تهیه می کردند.» ۱۰ ـ خلقت آن ها در روی زمین قبل از خلقت انسان ها بوده است. از یک سو قرآن، کلام ناطق صادق، خبر از وجود جن، با ویژگی هایی که در بالا ذکر شد داده است، و از سوی دیگر هیچ دلیل عقلی بر نفی آن وجود ندارد. بنابراین باید آن را پذیرفت.
انواع جنیان
این نکته نیز قابل توجه است که جن گاهی بر یک مفهوم وسیع تر اطلاق می شود که انواع موجودات ناپیدا را شامل می گردد، اعم از آن ها که دارای عقل و درکند و آن ها که عقل و درک ندارند، و حتی گروهی از حیواناتی که با چشم دیده می شوند و معمولا در لانه ها پنهانند، نیز در این معنی وسیع وارد است.شاهد این سخن روایتی است که از پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) نقل شده است که فرمود: «خداوند جن را پنج صنف آفریده است: صنفی مانند باد در هوا (ناپیدا هستند) و صنفی به صورت مارها، و صنفی به صورت عقرب ها، و صنفی حشرات زمینند و صنفی از آن ها مانند انسانند که بر آن ها حساب و عقاب است.» پس جن نیز مانند انسان موجودی است مادی و همانند انسان دارای روح است. پس به طور کلی دارای حیات هدف دار و معنادار می باشد که دارای ویژگی هایی است که حشر و نشر (معاد) را برای او لازم می گرداند. حال ببینیم که جدای از جایگاه او در نظام آفرینش قرآن چه هدفی را برای خلقت آن بیان می کند و ویژگی های این موجود عجیب از دیدگاه قرآن چیست؟
علت خلقت جن
...
کلمه «جن» در اصل به معنی چیزی است که از حس انسان پوشیده باشد. مثلا می گوییم «جنه اللیل» یا «فلما جن علیه اللیل» یعنی هنگامی که پرده سیاهی شب او را پوشاند، و به همین جهت «مجنون» به کسی که عقلش پوشیده و «جنین» به طفلی که در رحم مادر پوشانده شده و «جنت» به باغی که زمینش را درختان پوشانده اند، و «جنان» به قلب که در درون سینه پوشانده شده و «جنه» به معنی سپر که انسان را از ضربات دشمن می پوشاند آمده است. از آیات قرآن استفاده می شود که «جن» یک نوع موجود عاقلی است که از حس انسان پوشیده شده، و آفرینش آن در اصل از آتش یا شعله های صاف آتش است، و ابلیس نیز از همین گروه است. در این جا به اوصاف جن از نظر قرآن می پردازیم:
ویژگی های جن از دیدگاه قرآن
۱ ـ جن موجودی است که از شعله های آتش آفریده شده، برخلاف انسان که از خاک آفریده شده است. ۲ ـ دارای عقل، علم، درک و تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال است. (آیات مختلف سوره جن). ۳ ـ دارای تکلیف و مسئولیت هستند. (آیات سوره جن و الرحمن).۴ ـ طایفه جن نیز مرد و زن دارند. ۵ ـ گروهی از آن ها مؤمن صالح و گروهی کافرند. ۶ ـ دارای حشر و نشر و معادند. ۷ ـ آن ها در آسمان ها بوده و خبرگیری و استراق سمع داشتند و بعدا ممنوع شدند. ۸ ـ در میان آن ها افرادی یافت می شوند که از قدرت زیادی برخوردارند، همان گونه که در میان انسان ها نیز چنین است:مثلا یکی از آن ها به سلیمان گفت: «من تخت ملکه سبا را پیش از آن که از جای برخیزی از سرزمین او به این جا می آورم»! ۹ ـ آن ها قدرت بر انجام بعضی کارهای مورد نیاز انسان دارند: «گروهی از جن پیش روی سلیمان به اذن پروردگار کار می کردند، و برای او معبدها، تمثال ها و ظروف بزرگ غذا تهیه می کردند.» ۱۰ ـ خلقت آن ها در روی زمین قبل از خلقت انسان ها بوده است. از یک سو قرآن، کلام ناطق صادق، خبر از وجود جن، با ویژگی هایی که در بالا ذکر شد داده است، و از سوی دیگر هیچ دلیل عقلی بر نفی آن وجود ندارد. بنابراین باید آن را پذیرفت.
انواع جنیان
این نکته نیز قابل توجه است که جن گاهی بر یک مفهوم وسیع تر اطلاق می شود که انواع موجودات ناپیدا را شامل می گردد، اعم از آن ها که دارای عقل و درکند و آن ها که عقل و درک ندارند، و حتی گروهی از حیواناتی که با چشم دیده می شوند و معمولا در لانه ها پنهانند، نیز در این معنی وسیع وارد است.شاهد این سخن روایتی است که از پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) نقل شده است که فرمود: «خداوند جن را پنج صنف آفریده است: صنفی مانند باد در هوا (ناپیدا هستند) و صنفی به صورت مارها، و صنفی به صورت عقرب ها، و صنفی حشرات زمینند و صنفی از آن ها مانند انسانند که بر آن ها حساب و عقاب است.» پس جن نیز مانند انسان موجودی است مادی و همانند انسان دارای روح است. پس به طور کلی دارای حیات هدف دار و معنادار می باشد که دارای ویژگی هایی است که حشر و نشر (معاد) را برای او لازم می گرداند. حال ببینیم که جدای از جایگاه او در نظام آفرینش قرآن چه هدفی را برای خلقت آن بیان می کند و ویژگی های این موجود عجیب از دیدگاه قرآن چیست؟
علت خلقت جن
...
wikifeqh: جن_در_قرآن