جمال الدین واعظ اصفهانی

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است
عالم و واعظ. ملقب به صدرالواعظین و صدرالمحققین. در همدان به دنیا آمد. در «تاریخ انقلاب مشروطیت ایران»، تولد وی 1289 ق در اصفهان ذکر شده است. او برادرزاده ی آیت اللَّه سید اسماعیل صدرعاملی اصفهانی است. در کودکی پدرش را از دست داد و به همراه مادر به تهران آمد. پس از تحصیلات ابتدایی به اصفهان رفت و به تهران آمد. پس از تحصیلات ابتدایی به اصفهان رفت و به فراگیری مقدمات عربی و فلسفه و عرفان پرداخت.
او در اصفهان مشغول وعظ و تبلیغ گشت و در اندک زمانی از وعاظ مشهور شد. به علت جو استبدادی که ظل السلطان در اصفهان برقرار کرده بود، سید جمال در 1319 ق به تبریز رفت و در مورد اهمیت قانون و مزایای حکومت قانونی خطابه هایی ایراد نمود. در بازگشت به اصفهان پس از انتشار کتاب «رویای صادقه» با همکاری شیخ احمد مجدالاسلام کرمانی و میرزا نصراللَّه ملک المتکلمین، مورد کینه ی ظل السلطان قرار گرفت.
بار دیگر به تبریز رفت و در آنجا مورد توجه محمدعلی شاه ولیعهد قرار گرفت. سپس به تهران آمد و به تشویق محافل آزادیخواهان شبها در مسجد شاه (مسجد امام خمینی) به وعظ و خطابه پرداخت. وی در اوایل مشروطیت در مساجد و انجمن ها به طرفداری از مشروطه سخنرانی می کرد و به همین جهت مورد توجه مردم واقع شده بود. پاره اش از سخنرانی های او به صورت روزنامه ای به نام «الجمال» چاپ شد. در زمان به توپ بستن مجلس به شاه عبدالعظیم رفت و از آنجا به قصد عتبات عازم همدان شد. وی به واسطه سابق دوستی، ورود خود را به میرزا محسن خان مظفرالملک، حاکم همدان ابلاغ کرد. او نیز این مساله را به دربار تهران گزارش داد.
لذا امیر افخم همدانی حاکم بروجرد از طرف دربار مأمور شد تا سید جمال الدین را به بروجرد ببرد. سید جمال مدتی در بروجرد زندانی بود و عاقبت توسط عمال محمدعلی شاه قاجار مسموم و خفه گردید و در قبرستان یخچال این شهر دفن شد. بعدها این قبرستان به جمالیه معروف گردید. در «کارنامه ی بزرگان» سال درگذشت وی 1336 ق ذکر شده است. از دیگر آثار وی: «لباس التقوی»؛ مقالاتی که در روزنامه «حبل المتین» کلکته و جراید مصر چاپ می شد.

پیشنهاد کاربران

سید جمال الدین واعظ اصفهانی ملقب به صدرالواعظین و صدرالمحققین ( ۱۲۷۹ قمری – ۱۳۲۶ ق ) از رهبران جنبش مشروطهٔ ایران و پدر محمدعلی جمال زاده، نویسندهٔ ایرانی بود.
جمال الدین از خاندان صدر بود که تبار لبنانی داشتند و در اصفهان مقیم بودند. در یک سالگی، پدرش را از دست داد و با مادرش به تهران و سپس به شیراز رفت؛ اما در ۲۰ سالگی به اصفهان برگشت و وارد فعالیت های سیاسی و فرهنگی شد. در آن دوره به سفارش محمدحسین کازرونی، کتاب لباس التقوا را با هدف «تبلیغ پارچه های وطنی» نوشت. با اوج گیری عدالت خواهی و مشروطه طلبی مردم به تهران آمد و در آنجا اقامت گزید.
...
[مشاهده متن کامل]

جمال الدین در جریان مشروطه به مشهورترین واعظ تهران تبدیل شد و سخنرانی های او خشم محمدعلی شاه را برانگیخت. نام سید جمال الدین واعظ به همراه ملک المتکلمین، میرزاجهانگیرخان و سید محمدرضا مساوات در لیست چهار نفری بود که محمدعلی شاه قبل از به توپ بستن مجلس، درخواست تبعید آن ها را از ایران کرده بود. جمال الدین واعظ همراه با ملک المتکلمین رهبریِ گروه های بزرگی از مشروطه گرایان را به عهده داشت.
در سال ۱۲۸۷ خورشیدی ( ۱۳۲۶ قمری ) ، محمدعلی شاه پس از آن که با مشروطه خواهان و مجلس از در مخالفت درآمد، مرکز فرماندهی خود را در باغشاه قرار داد، شاه با این کار می خواست از شهر بیرون رفته و در باغشاه لشکر بیاراید و به آسانی با مشروطه نبرد کند.
محمدعلی شاه دست خطی بدین شرح داد:
«جناب اشرف مشیرالسلطنه، چون هوای تهران گرم و تحملش بر ما سخت بود از اینرو به باغشاه حرکت فرمودیم، پنجشنبه ۴ جمادی الاولی، عمارت باغشاه. »
سپس هشت تن از آزادی خواهان را فراخواند که شش تن از آنان بدین شرح نام برده می شوند: جهانگیرخان صور اسرافیل، سید محمدرضا مساوات شیرازی، ملک المتکلمین، سید جمال الدین واعظ اصفهانی، بهاءالواعظین و میرزا داودخان. ولی مجلس با این درخواست مخالفت داشت و سرانجام در اثر ایستادگی و سرپیچی از فرمان شاه، مجلس به توپ بسته شد. وکلا از مجلس پراکنده شدند، سید عبدالله بهبهانی و ملک المتکلمین و میرزا جهانگیرخان و چند تن دیگر را سربازان دستگیر کردند و به باغشاه بردند. در باغشاه ملک المتکلمین و میرزا جهانگیرخان را به قتل رساندند.
جمال الدین واعظ اصفهانی پس از واقعهٔ به توپ بستن مجلس با لباس مبدل و به قصد رفتن به نجف راهی همدان شده و به مظفرالملک که یکی از دوستان وی بود پناهنده گردید ولی وی به او خیانت نموده و او را به بروجرد فرستاد و به دستور محمدعلی شاه قاجار توسط حاکم بروجرد در این شهر کشته شد. از اتهامات او مشارکت در نگارش کتابچهٔ ضد استبدادی «رؤیای صادقه» بود.

جمال الدین واعظ اصفهانیجمال الدین واعظ اصفهانیجمال الدین واعظ اصفهانیجمال الدین واعظ اصفهانیجمال الدین واعظ اصفهانی
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/جمال‌الدین_واعظ_اصفهانی

بپرس