جریان چگال

جریان های چگالی در اثر حرکت یک سیال در محیطی با چگالی متفاوت ایجاد می شود. این اختلاف چگالی می تواند بر اثر اختلاف دما، ذرات معلق و مواد شیمیایی باشد. به علت تأثیر جریان های چگالی در پدیده های اقیانوسی، جوی و همچنین رسوبگذاری مخازن سدها، بررسی و مطالعهٔ اینگونه جریان ها بسیار حائز اهمیت است.
اختلاف چگالی موجود بین دو سیال که عامل اصلی ایجاد این گونه جریان ها می باشند، و اندازهٔ نیرویی که باعث حرکت جریان می شود و به تناسب آن سرعت جریان مستقیماً به گرادیان چگالی وابسته است. این اختلااف چگالی می تواند بر اثر عوامل مختلفی همچون مواد نامحلول، تفاوت دما یا ذرات معلق موجود در سیال باشد. نمونه های زیادی از این جریان ها در طبیعت مشاهده می شود که به عنوان مثال می توان به نسیم های دریایی اشاره کرد که بر اثر حرکت هوای مرطوب و خنک دریا بر روی زمین ایجاد می شود. طوفان های همراه با رعد وبرق، توفان های شن در بیابان ها، ایجاد و سقوط بهمن در کوه ها، حرکت گدازه های خروجی از آتش فشان و جریان های جت مانند خروجی از سطوح گرم مثال های دیگری از این گونه جریان ها می باشند.
در اقیانوس ها و دریاها ( یا دریاچه ها ) جریان آب گل آلود ( که به طور مثال از رودها وارد دریا یا از دریا وارد اقیانوس می شود ) باعث رسوب گذاری و جابه جایی ذرات در بستر دریا می شود. وجود زندگی جانداران و هوادهی، در عمق دریا و نزدیک بستر، پدیده هایی هستند که از جریان گل آلود ( یکی از انواع جریان های چگالی ) تأثیر می پذیرند. تعیین سرعت این جریان ها به صورت قابل توجهی تشخیص فرایند شکل گیری کانال ها و تنگه های زیردریایی را بهبود می بخشد . سرعت جریان های گل آلود در حدود ۳۵۰ مایل دریایی بر ساعت تخمین زده شده است و حتی گزارش های مبنی بر پارگی کابل های زیردریایی بر اثر این جریان ها نیز ارائه شده است .
با توجه به رسوبگذاری جریان های گل آلود در مخازن سدها، شناخت هیدرودینامیک این جریان ها تأثیر به سزایی در افزایش عمر مفید سدها خواهد داشت. با توجه به موارد گفته شده شناسایی هیدرودینامیک و مشخصات جریان های چگالی اهمیت زیادی در زمینه های مختلف دارد، مثلاً می توان به محافظت از ناوگان دریایی، آلودگی جو، علم حشره شناسی و کنترل طاعون، فناوری فشرده سازی گازها، علم اندازه گیری و پیش بینی هوا، پاک سازی نشت نفت، افزایش عمر مفید سدها و . . . اشاره کرد.