جایگاه زن در ادیان مختلف

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] زن حقیقتی است که در طول تاریخ، فراز و نشیب های فراوانی را تحمل کرده و از زنده به گور شدن تا خدایی شدن را به خود دیده است.هویت زن، هویت جامعه است و در واقع،ارزش گذاشتن به زن و کمالات و خدمات بی پایان او،ارزش گذاشتن به تمام اقشارجامعه است. با نظری به تاریخ حیات زن،این نکته آشکار می شود که هرگاه زن جان و روان خویش را پاک نماید، به عوالم روحانی گراید و هربار که ضمیر خویش را از نگار هوس و ظاهرسازی ها بزداید، چنان با عظمت و نیرومند می شود که حتی ممکن است تعیین سرنوشت تاریخ ملتی، به اراده او بستگی پیدا کند.
در این جا ارزش وجایگاه زن را در ادیان مختاف جهان مورد بررسی قرار می دهیم.
← جایگاه زن درآیین بودا
همان طور که گفته شد زن در ادیان توحیدی و غیرتوحیدی دارای جایگاه و منزلت متفاوتی است. در آیین بودا زن مانند تمساح و نهنگ مخوف در رود زندگی منتظر می نشیند تا شناوری را شکار کند. در آیین تحریف شدة یهود، برای زن هیچ گونه شخصیت و منزلتی قائل نبودند. البته شکی نیست که تمام پیامبران، مدافع ارزش و مقام زن و مخالف ستم به او بوده اند، ولی قانون های تحریف شده کتاب های مقدس، سبب شد در آیین یهود زن و دختر را مایه ننگ بدانند زن در آیین زرتشت نه انسان، بلکه شیء به شمار می آمد. زن به اندازه ای کم ارزش بود که حتی در اندیشه و سخن و رفتارش از خود اراده ای نداشت و دیدیم در آیین مسیحیت نیز گرچه سراسر مهربانی و رحمت است و در آن به مدارا با زنان سفارش شده، ولی پس از تحریف، ارزش زن در آن بسیار پایین آمد. زن شری ضروری، وسوسه ای طبیعی و ... است و زن را همان «حوای مجسم» می دانند که آدم را از فردوس برین محروم ساخت و هنوز آلتی در دست شیطان است.
اما با ظهور اسلام، دریچه های روشنایی به سوی زن باز شد. در اسلام ارزش ویژه ای به زن بخشیده شد و یازده امام را از صلب دخترش رسول خدا(ص) قرار داد. پیامبر اسلامی با گرامی داشت زنان و به ویژه تکریم دخترش فاطمه(س) نقش مؤثری در باطل کردن سنت های خرافی جاهلیت داشت.
پیامبر(ص) می فرمایند: «دختران خود را ناپسند مدانید، به درستی که دختران، مونس انسان و گران بهایند.»
رسول گرامی(ص) در گرامی داشت و احترام به دخترش فاطمه(س) پیش گام و الگوی دیگران بود و می فرماید: «در هدیه دادن به فرزندانتان برابری را رعایت کنید، ولی اگر ناگزیرید برخی از آنها را بر دیگری ترجیح دهید، دختران را بر پسران مقدم دارید.»
برخلاف دیدگاه هایی که همسر را همچون شیء می دانست و برای او ارزشی قائل نبود. پیامبر گرامی(ص) می فرماید: «بهترین شما کسی است که برای زن و دخترانش بهترین باشد.»
پس از رسول خدا(ص)، جانشینان آن حضرت، یعنی امامان معصوم(ع) بر کرامت و منزلت زن تأکیدکرده اند:
امام صادق(ع) می فرماید: «بهترین زنان کسانی هستند که در هنگام نعمت، شکرگزار باشند و در صورت نداری، راضی و خشنود باشند.»کشکول، ج ۲، ص ۵۰.
و نیز می فرماید: «مردی که زنان را بیشتر دوست داشته باشد، ایمانش فزونی می یابد.»
حضرت مهدی(عج) می فرماید: «دختر پیامبر برای من الگویی نیکوست.» این اوج شخصیت و ارزش انسانی زن را نشان می دهد.
بنابراین پیامبر دین مبین اسلام حضرت محمد(ص) با سیره رفتاری خویش به زنان همچون مردان ارزش بخشید، چنان که در جریان بیعت، زنان نیز هم پای مردان، با ایشان بیعت کردند. در جریان ظهور و قیام منجی جهان نیز خواهند بود و بر اساس روایت، پنجاه زن در رکاب ایشان به همراه مردان، خواهند جنگید. در سرتاسر قرآن کریم از زنان، همسان و هم دوش با مردان یاد شده است، آنجا که می خوانیم: «همانا کلیه مردان و زنان مسلمان، مردان و زنان با ایمان و مردان و زنان اهل طاعت و عبادت و مردان و زنان راستگوی و مردان و زنان صابر و مردان و زنان خدا ترس و خاشع و مردان و زنان خیرخواه مسکین نواز و مردان و زنان روزه دار و مردان و زنان خوددار از تمایلات حرام و مردان و زنانی که یاد خدا بسیار کنند، برای همه ی آنها خدا مغفرت و پاداش بزرگ مهیا ساخته است.»
خلاصه اینکه صدق و ایمان، خشوع و صبر و تمام برتری ها و ویژگی ها در دین مبین اسلام، میان مردان و زنان به صورت برابر بیان شده است و این نشان دهنده ی استعداد و توانایی زنان در رسیدن به مراتب والای کمال و قرب الهی است. نیک به خاطر داریم که حضرت امام خمینی(ره) فرموند: از دامن زن، مرد به معراج می رود.

پیشنهاد کاربران

بپرس