جانداراِنگاری، زنده اِنگاری، جان باوری یا اَنیمیسم ( به انگلیسی: Animism ) آیینی است که گرایندگان به آن اعتقاد دارند که تمامی عناصر طبیعت دارای روح و جان و زنده اند. غالباً این ارواح و جان ها به گیاهان و جانوران نسبت داده می شود. طبق همین پندار، جنبش طبیعت را ارواح و شیاطین سبب می شوند. این ارواح برخی موجب بدی و برخی دیگر موجب نیکی هستند. گرایندگان این آیین امروزه در مناطق بدوی نشین همچون غرب آفریقا زندگی می کنند.
سر ادوارد بارنت تایلور مردم شناس مطرح بریتانیایی در قرن نوزدهم این مفهوم را بیش از پیش گسترش داد. او در کتاب فرهنگ ابتدایی تعریفی این چنین از آنیمیسم ارائه می دهد: نظریه ای عمومی در خصوص روح و اشکال مختلف موجودات روح دار. تیلور معتقد بود زنده انگاری اولین شکل دین در تاریخ بشر است و چون این باور مبتنی بر تخیلات و اوهام بشر اولیه است، پایه و اساس دین به غلط گذاشته شده است. او عقلانیت علمی را جایگزین امروزین آن تلقی می کرد.
مردم شناسان دیگری همچون گراهام هاروی زنده انگاری را این گونه تعریف می کنند: جهان سرشار از شخصیت است که انسان ها تنها بخش کوچکی از این شخصیت های جان دار را تشکیل می دهند.
مردم کنعان بعل های محلی را پرستش می کردند، در صورتی که عبرانیان چادرنشین، ایزدبانوهای دسته های متفاوت را عبادت می کردند و مراسم به خصوصی انجام می دادند. برخی از اسباط دوازده گانه که به حال شبانی مانده و جنبهٔ کوچ نشینی و بیابانگردی را از دست نداده بودند کمک و عنایت یهوه ( خدای موسی ) را برای خویش کافی دانستند، زیرا او را مالک کوه ها و الههٔ طوفان می شمردند که در بیابان به آنان یاری می کند و در جنگ و صلح آنان را رهبری می نماید. اما اسباط دیگر که جنبهٔ کشاورزی را پیش گرفتند به ناچار حالتی دیگر داشتند و لازم بود که حرف و مشاغل شهرنشینی بیاموزند. پس از شهرنشینان تقلید کردند و از خدایان و الهه های فعال در بلاد و قصبات یاری و استعانت جستند. [ ۱]
عبرانیان هنگام ورود در محل مقدسی چون سینا کفش های خود را درآورده با رخسارهٔ مستور پیش می روند تا با دیدن یکی از الهه های مرگ، آن ها را از میان نبرد. [ ۲] با چنین دینی عبرانیان به کشور کنعان وارد شدند. این عقاید از بسیاری جهات با افکار مردم فلسطین شباهت داشت. قوم اسرائیل به تدریج عقاید ساکنان را پذیرفت و با نشان دادن نوعی واحدپرستی متغیر با رفتار و ادراکات قدیم مبارزه آغاز کرد. در این راه ابتدا از مرحلهٔ آنیمیزم، به اعتقاد الهه های مجرد و کلی رسیدند و به نیروهای کلی و نامشخص معتقد شدند؛ یعنی به همهٔ ارواح فوق طبیعت، عنوان کلی با تلفظ های مختلف مانند إل، الیم و الوهیم دادند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفسر ادوارد بارنت تایلور مردم شناس مطرح بریتانیایی در قرن نوزدهم این مفهوم را بیش از پیش گسترش داد. او در کتاب فرهنگ ابتدایی تعریفی این چنین از آنیمیسم ارائه می دهد: نظریه ای عمومی در خصوص روح و اشکال مختلف موجودات روح دار. تیلور معتقد بود زنده انگاری اولین شکل دین در تاریخ بشر است و چون این باور مبتنی بر تخیلات و اوهام بشر اولیه است، پایه و اساس دین به غلط گذاشته شده است. او عقلانیت علمی را جایگزین امروزین آن تلقی می کرد.
مردم شناسان دیگری همچون گراهام هاروی زنده انگاری را این گونه تعریف می کنند: جهان سرشار از شخصیت است که انسان ها تنها بخش کوچکی از این شخصیت های جان دار را تشکیل می دهند.
مردم کنعان بعل های محلی را پرستش می کردند، در صورتی که عبرانیان چادرنشین، ایزدبانوهای دسته های متفاوت را عبادت می کردند و مراسم به خصوصی انجام می دادند. برخی از اسباط دوازده گانه که به حال شبانی مانده و جنبهٔ کوچ نشینی و بیابانگردی را از دست نداده بودند کمک و عنایت یهوه ( خدای موسی ) را برای خویش کافی دانستند، زیرا او را مالک کوه ها و الههٔ طوفان می شمردند که در بیابان به آنان یاری می کند و در جنگ و صلح آنان را رهبری می نماید. اما اسباط دیگر که جنبهٔ کشاورزی را پیش گرفتند به ناچار حالتی دیگر داشتند و لازم بود که حرف و مشاغل شهرنشینی بیاموزند. پس از شهرنشینان تقلید کردند و از خدایان و الهه های فعال در بلاد و قصبات یاری و استعانت جستند. [ ۱]
عبرانیان هنگام ورود در محل مقدسی چون سینا کفش های خود را درآورده با رخسارهٔ مستور پیش می روند تا با دیدن یکی از الهه های مرگ، آن ها را از میان نبرد. [ ۲] با چنین دینی عبرانیان به کشور کنعان وارد شدند. این عقاید از بسیاری جهات با افکار مردم فلسطین شباهت داشت. قوم اسرائیل به تدریج عقاید ساکنان را پذیرفت و با نشان دادن نوعی واحدپرستی متغیر با رفتار و ادراکات قدیم مبارزه آغاز کرد. در این راه ابتدا از مرحلهٔ آنیمیزم، به اعتقاد الهه های مجرد و کلی رسیدند و به نیروهای کلی و نامشخص معتقد شدند؛ یعنی به همهٔ ارواح فوق طبیعت، عنوان کلی با تلفظ های مختلف مانند إل، الیم و الوهیم دادند.
wiki: جاندارانگاری