جامعه خطر

جامعه خطر ( به انگلیسی: Risk society ) روشی است که در آن جامعه مدرن در پاسخ به خطر سازمان می یابد. این اصطلاح ارتباط نزدیکی با چند نویسنده کلیدی در مورد مدرنیته، به ویژه اولریش بک ( ۱۵ می ۱۹۴۴ - ۱ ژانویه ۲۰۱۵ ) جامعه شناس آلمانی و آنتونی گیدنز ( زاده ۱۸ ژانویه ۱۹۳۸ ) جامعه شناس بریتانیایی دارد. [ ۱] اصطلاح جامعه خطر در دهه ۱۹۸۰ ابداع شد و محبوبیت آن در طول دهه ۱۹۹۰ هم به دلیل پیوند با گرایش های تفکر مدرنیته گسترده تر شد و هم به دلیل پیوند با گفتمان عمومی، به ویژه دغدغه های زیست محیطی افزایش یافت. [ ۲]
به گفته جامعه شناس بریتانیایی، آنتونی گیدنز جامعه خطر عبارت است از «جامعه ای که طوری درگیر آینده ( و همچنین ایمنی ) است که مفهوم خطر را ایجاد می کند. [ ۳] در حالی که جامعه شناس آلمانی، اولریش بک آن را به عنوان «روشی سیستماتیک برای مقابله با خطرات و ناامنی های ناشی از مدرنیزاسیون» تعریف می کند. [ ۴] بک مدرن سازی را به عنوان
موج های عقلانی سازی فن آوری و تغییرات در کار و سازمان تعریف می کند ولی فراتر از آن موارد بسیاری را شامل می شود: تغییر در ویژگی های اجتماعی و زندگی نامه های عادی، تغییر در سبک زندگی و اشکال عشق، تغییر در ساختارهای قدرت و نفوذ، در اشکال سرکوب سیاسی و مشارکت، در دیدگاه های واقعیت و در هنجارهای دانش. در درک علوم اجتماعی از مدرنیته، گاوآهن، لوکوموتیو بخار و ریزتراشه شاخص های قابل مشاهده ای از فرآیند بسیار عمیق تری هستند که کل ساختار اجتماعی را دربرمی گیرد و دوباره شکل می دهد. [ ۵]
بک و گیدنز هر دو از منظر مدرنیته به جامعه خطر برخورد قاطعانه ای دارند، اصطلاح کوتاهی برای جامعه مدرن یا تمدن صنعتی.   . . . مدرنیته بسیار پویاتر از هر نوع نظم اجتماعی پیشین است. این جامعه ای است  . . . که برخلاف فرهنگ های پیشین به جای گذشته در آینده زندگی می کند. [ ۶] آنها همچنین به شدت از مفهوم بازتاب استفاده می کنند، این ایده که وقتی جامعه ای خودش را بررسی می کند، به نوبه خود در این فرآیند تغییر می کند. در جامعه صنعتی کلاسیک، دیدگاه مدرنیستی مبتنی بر فرض واقع گرایی در علم است که نظامی را ایجاد می کند که در آن دانشمندان در محیطی انحصاری و غیرقابل دسترس دوره مدرن کار می کنند.
در سال ۱۹۸۶، درست پس از فاجعه چرنوبیل، اولریش بک، استاد جامعه شناسی در دانشگاه مونیخ، متن اصلی آلمانی کتاب بسیار اثرگذار و کاتالیزوری خود، Risikogesellschaft را منتشر کرد. ( سورکمپ، فرانکفورت 1986 ) . Risikogesellschaft در سال ۱۹۹۲ به زبان انگلیسی با عنوان Risk Society: Towards a New Modernity [ ۷] منتشر شد. بحران بوم شناختی در این تحلیل اجتماعی دوره معاصر نقش اساسی دارد. بک استدلال کرد خطر محیطی به محصول غالب، نه فقط یک اثر جانبی ناخوشایند و قابل کنترل جامعه صنعتی تبدیل شده است.