[ویکی فقه] جامع المعانی، بر گزیدة آثار منظوم و منثور ترکی و فارسی شاعران و نویسندگان قرنهای ششم تا دهم بود.
گردآورنده این اثر شناخته نیست. در اوایل شعبان ۹۴۰ نسخه برداری آن در استانبول به پایان رسیده است. از این اثر بر می آید که گردآورندة آن فارسی و ترکی را خوب می دانسته و در عصر خود خطاطی خوب، و نیز صاحب ذوق و دانش بوده است. تنها نسخة اثر، که ظاهراً به خط گردآورنده نوشته شده است، (در استانبول) در کتابخانة نورعثمانیه (ش ۴۹۰۴) نگهداری می شود. چون جامع المعانی اشعار شعرا را در یک جا گرد آورده است، به نظیره ها می ماند و بیش تر ماهیت گزیدة آثار را دارد. جامع المعانی تنها یا قدیم ترین منبعی است که به طور گسترده اشعار بعضی از شعرای قرن هشتم تا دهم را در بر دارد. بعضی از محققان، مانند عبدالباقی گولپینارْلی و نُزهت اَرغون و فؤاد کوپریلی که در رأس آنهاست، در اولین مطالعاتشان راجع به آثار یونس امره و قایغوسز از این نسخة خطی استفاده کرده اند. این مجموعه که به زبانهای فارسی، ترکی ترکیه و ترکی چغتایی نوشته شده و شامل متون دینی و صوفیانه است، با نُه رسالة فارسی از سید یحیی شروانی (متوفی ۸۶۸) شروع می شود. برای این مجموعه، احمد آتش شرحی مفصّل نوشته و فهرستی تهیه کرده است. جامع المعانی بهترین نسخة حاوی آثار سید یحیی، دومین پیرخلوتیه ، در کتابخانه های استانبول محسوب می شود. بخش اول کتاب، که شامل آثار فارسی است، با گزیده هایی از مثنوی مولانا (متوفی ۶۷۲) آغاز شده و سپس به ترتیب، مشتمل بر آثار فریدالدین عطار (متوفی ۶۱۸)، سید حسینی (امیرحسین حسینی)، شاه نعمت اللّه ولی (متوفی ۸۳۴) و ناصرخسرو (متوفی ۴۸۱) است و با اشعار اَدْهَمیِ شرقی (از شعرای قرن نهم) پایان می یابد.
← بخش ترکی اثر
(۱) Ahmed Ate , I stanbul kدtدphanelerinde Fars a manzum eserler , vol۱: غniversite ve Nuruosmaniye kدtدphaneleri , Istanbul ۱۹۶۸, ۱۷۹۹, ۱۲۲, ۱۳۹, ۲۱۸-۲۱۹, ۲۲۸, ۳۲۳;. (۲) Sadeddin Nدzhet Ergun, Tدrk airleri , Istanbul ۱۹۳۶- ۱۹۴۵, vol۳, ۹۸۱;. (۳) Abdدlba ki Gخlp narl , Kaygusuz vizeli Ala eddin hayat ve iirleri , Istanbul ۱۹۳۳, ۸;. (۴) I stanbul kدtدphaneleri tarih cog §rafya yazmalar kataloglar I: Tدrk e tarih yazmalar , vol۱, fasc ۱-۱۰, p۶-۷, Istanbul ۱۹۴۳-۱۹۵۱;. Mustafa Uzun, "Dede عmer Ru en: hayat , eserleri ve (۵) Miskinlik-na me mesnev si", doctoral dissertation, I la hiyat Fakدltesi, Marmara غniversitesi, ۱۹۸۲, ۶۵-۶۸.
گردآورنده این اثر شناخته نیست. در اوایل شعبان ۹۴۰ نسخه برداری آن در استانبول به پایان رسیده است. از این اثر بر می آید که گردآورندة آن فارسی و ترکی را خوب می دانسته و در عصر خود خطاطی خوب، و نیز صاحب ذوق و دانش بوده است. تنها نسخة اثر، که ظاهراً به خط گردآورنده نوشته شده است، (در استانبول) در کتابخانة نورعثمانیه (ش ۴۹۰۴) نگهداری می شود. چون جامع المعانی اشعار شعرا را در یک جا گرد آورده است، به نظیره ها می ماند و بیش تر ماهیت گزیدة آثار را دارد. جامع المعانی تنها یا قدیم ترین منبعی است که به طور گسترده اشعار بعضی از شعرای قرن هشتم تا دهم را در بر دارد. بعضی از محققان، مانند عبدالباقی گولپینارْلی و نُزهت اَرغون و فؤاد کوپریلی که در رأس آنهاست، در اولین مطالعاتشان راجع به آثار یونس امره و قایغوسز از این نسخة خطی استفاده کرده اند. این مجموعه که به زبانهای فارسی، ترکی ترکیه و ترکی چغتایی نوشته شده و شامل متون دینی و صوفیانه است، با نُه رسالة فارسی از سید یحیی شروانی (متوفی ۸۶۸) شروع می شود. برای این مجموعه، احمد آتش شرحی مفصّل نوشته و فهرستی تهیه کرده است. جامع المعانی بهترین نسخة حاوی آثار سید یحیی، دومین پیرخلوتیه ، در کتابخانه های استانبول محسوب می شود. بخش اول کتاب، که شامل آثار فارسی است، با گزیده هایی از مثنوی مولانا (متوفی ۶۷۲) آغاز شده و سپس به ترتیب، مشتمل بر آثار فریدالدین عطار (متوفی ۶۱۸)، سید حسینی (امیرحسین حسینی)، شاه نعمت اللّه ولی (متوفی ۸۳۴) و ناصرخسرو (متوفی ۴۸۱) است و با اشعار اَدْهَمیِ شرقی (از شعرای قرن نهم) پایان می یابد.
← بخش ترکی اثر
(۱) Ahmed Ate , I stanbul kدtدphanelerinde Fars a manzum eserler , vol۱: غniversite ve Nuruosmaniye kدtدphaneleri , Istanbul ۱۹۶۸, ۱۷۹۹, ۱۲۲, ۱۳۹, ۲۱۸-۲۱۹, ۲۲۸, ۳۲۳;. (۲) Sadeddin Nدzhet Ergun, Tدrk airleri , Istanbul ۱۹۳۶- ۱۹۴۵, vol۳, ۹۸۱;. (۳) Abdدlba ki Gخlp narl , Kaygusuz vizeli Ala eddin hayat ve iirleri , Istanbul ۱۹۳۳, ۸;. (۴) I stanbul kدtدphaneleri tarih cog §rafya yazmalar kataloglar I: Tدrk e tarih yazmalar , vol۱, fasc ۱-۱۰, p۶-۷, Istanbul ۱۹۴۳-۱۹۵۱;. Mustafa Uzun, "Dede عmer Ru en: hayat , eserleri ve (۵) Miskinlik-na me mesnev si", doctoral dissertation, I la hiyat Fakدltesi, Marmara غniversitesi, ۱۹۸۲, ۶۵-۶۸.
wikifeqh: جامع المعانی