[ویکی فقه] جالینوس فی الاسطقسات علی رای البقراط (کتاب). «کتاب جالینوس فی الاسطقسات علی رای ابقراط» از جمله آثار به جای مانده از مکتب یونان در زمینه علم پزشکی و کلیات آن است که به قلم حنین بن اسحاق عبادی به عربی ترجمه شده است.
این اثر از جمله کتابهایی است که در نسبت آن به جالینوس شک و تردیدی نیست، چرا که خود جالینوس در بعضی از آثارش از جمله الصناعة الصغیرة و کتاب مزاج به این اثر اشاره می کند. نکته ای که در ابتدا باید متذکر شویم این است که بقراط نگاشته ای مستقل در زمینه اسطقسات و با این عنوان ندارد. البته بقراط کتابی در زمینه طبیعت انسان به رشته تحریر درآورده است و در آن اثر از عناصر اولیه (اسطقسات) سخن گفته است. جالینوس نیز در نقل آراء بقراط در این موضوع از این کتاب استفاده نموده است.
ساختار کتاب
جالینوس در تفسیر آراء بقراط در زمینه اسطقسات به شیوه شرح نویسی عمل می کند یعنی ابتدا کلامی از بقراط نقل می کند و سپس به شرح و تفسیر آن می پردازد.این کتاب دارای فصل و باب های مجزایی نیست، بلکه جالینوس مباحث مورد نظر را سلسله وار و پی درپی می نویسد و مطالب را با باب های و فصول متعدد از هم جدا نمی کند. البته این سبک نگارش در کتاب های مکتب یونان که از نخستین مکاتب پزشکی است چیز مشهود و معمولی است.
گزارش محتوا
کتاب از چند جهت قابل توجه و اهمیت است:۱. این اثر- صرف نظر از مباحث مطرح شده در آن- از نخستین نگاشته های علم پزشکی است و برای کسانی که علاقه مند به مطالعه در زمینه تاریخ علوم- خصوصا تاریخ علم پزشکی و فلسفه اند- منبعی سودمند و مناسب به شمار می رود.۲. در این کتاب به یکی از مهم ترین مباحث علم پزشکی یعنی اسطقسات (ارکان) پرداخته شده است. این مبحث یکی از مباحث مهمی است که هم زیربنای علم پزشکی سنتی است و هم ارتباط نزدیکی با علوم فلسفی دارد و از این رو از مباحث علمی و سنگین علم پزشکی شمرده می شود به گونه ای که بسیاری از پزشکان جرات قلم زنی در این باب را نداشته اند.۳. این نگاشته مجموعه ای از آرای پزشکی فلسفی بقراط در زمینه اسطقسات است و چنان که گفتیم بقراط تالیف مستقلی در این زمینه ندارد، از این رو برای کسانی که مایل به آشنایی با آراء و نظریات بقراطاند این اثر، مجموعه ای مفید و سودمند است.۴. کسی که این مجموعه را جمع آوری و تدوین نموده یکی از بزرگ ترین پزشکان مکتب یونان یعنی جالینوس است. از سوی دیگر جالینوس خود به شرح و تفسیر و گاه نقد و کنکاش مبانی و نظریات بقراط می پردازد و ارزش علمی این اثر را دو چندان می کند.۵. مترجم این کتاب، یکی از بزرگترین مترجمین و پزشکان دوره عباسی یعنی حنین بن اسحاق است. این خصیصه هم باعث شده که این اثر در حوزه ترجمه متون هم قابل توجه و بررسی باشد.
وضعیت کتاب
...
این اثر از جمله کتابهایی است که در نسبت آن به جالینوس شک و تردیدی نیست، چرا که خود جالینوس در بعضی از آثارش از جمله الصناعة الصغیرة و کتاب مزاج به این اثر اشاره می کند. نکته ای که در ابتدا باید متذکر شویم این است که بقراط نگاشته ای مستقل در زمینه اسطقسات و با این عنوان ندارد. البته بقراط کتابی در زمینه طبیعت انسان به رشته تحریر درآورده است و در آن اثر از عناصر اولیه (اسطقسات) سخن گفته است. جالینوس نیز در نقل آراء بقراط در این موضوع از این کتاب استفاده نموده است.
ساختار کتاب
جالینوس در تفسیر آراء بقراط در زمینه اسطقسات به شیوه شرح نویسی عمل می کند یعنی ابتدا کلامی از بقراط نقل می کند و سپس به شرح و تفسیر آن می پردازد.این کتاب دارای فصل و باب های مجزایی نیست، بلکه جالینوس مباحث مورد نظر را سلسله وار و پی درپی می نویسد و مطالب را با باب های و فصول متعدد از هم جدا نمی کند. البته این سبک نگارش در کتاب های مکتب یونان که از نخستین مکاتب پزشکی است چیز مشهود و معمولی است.
گزارش محتوا
کتاب از چند جهت قابل توجه و اهمیت است:۱. این اثر- صرف نظر از مباحث مطرح شده در آن- از نخستین نگاشته های علم پزشکی است و برای کسانی که علاقه مند به مطالعه در زمینه تاریخ علوم- خصوصا تاریخ علم پزشکی و فلسفه اند- منبعی سودمند و مناسب به شمار می رود.۲. در این کتاب به یکی از مهم ترین مباحث علم پزشکی یعنی اسطقسات (ارکان) پرداخته شده است. این مبحث یکی از مباحث مهمی است که هم زیربنای علم پزشکی سنتی است و هم ارتباط نزدیکی با علوم فلسفی دارد و از این رو از مباحث علمی و سنگین علم پزشکی شمرده می شود به گونه ای که بسیاری از پزشکان جرات قلم زنی در این باب را نداشته اند.۳. این نگاشته مجموعه ای از آرای پزشکی فلسفی بقراط در زمینه اسطقسات است و چنان که گفتیم بقراط تالیف مستقلی در این زمینه ندارد، از این رو برای کسانی که مایل به آشنایی با آراء و نظریات بقراطاند این اثر، مجموعه ای مفید و سودمند است.۴. کسی که این مجموعه را جمع آوری و تدوین نموده یکی از بزرگ ترین پزشکان مکتب یونان یعنی جالینوس است. از سوی دیگر جالینوس خود به شرح و تفسیر و گاه نقد و کنکاش مبانی و نظریات بقراط می پردازد و ارزش علمی این اثر را دو چندان می کند.۵. مترجم این کتاب، یکی از بزرگترین مترجمین و پزشکان دوره عباسی یعنی حنین بن اسحاق است. این خصیصه هم باعث شده که این اثر در حوزه ترجمه متون هم قابل توجه و بررسی باشد.
وضعیت کتاب
...