ثعلبی احمد بن محمد

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] ابواسحاق احمد بن ابراهیم ثعلبی نیشابوری(متوفای 427 ق) از مشاهیر قرّاء،فقیهان و مفسران قرن پنجم هجری می باشد.ابن خلکان می نویسد:
«در علم تفسیر یگانۀ روزگار بود و کتابی در این زمینه نوشت که سرآمد همۀ تفاسیر گشت.»
وی فردی موثق و مورد اطمینان و از محدثان پر مایه بوده و نزد اساتید بزرگی به فرا گرفتن علم پرداخته است.از ابوطاهر بن خزیمه و ابوبکر بن مهران قاری، روایت نقل می کند و ابوالحسن واحدی نیشابوری (صاحب اسباب النزول و تفاسیر البسیط، الوسیط و الوجیز)در تفسیر شاگرد وی بوده است.ثعلبی را به عنوان «کثیر الحدیث» و «کثیر الشیوخ» معرفی کرده اند.
سلطه اش بر تفسیر و حدیث زبانزد همگان است(گر چه در حدیث بعضی افراد بر او خرده هایی گرفته اند.).او در مقدمۀ تفسیرش یادآور می شود که از دوران کودکی به نشستن پای سخن دانشمندان علاقمند بوده و همواره سعی کرده است در تفسیر قرآن، از منابع اصیل اقتباس کند، بویژه به این دلیل که قرآن کریم مایه و اساس دین و رأس شریعت است.
وی تاریکی شبها را تا دمیدن صبح با جدّ و جهد به سر آورد، تا آنکه خداوند از در مهربانی، شناخت حق از باطل، مفضول از فاضل، بدعت از سنت و حجت از شبهه را به او ارزانی داشت.
ایشان در مقدمۀ تفسیر الکشف و البیان، انواع تفاسیر نقلی و مورد پسند و ناپسند آنها را بازگو می کند، سپس می گوید: «در کتب پیشین، کتابی جامع و کامل و نیز پیراسته و مورد اعتماد که نیاز مردم را برآورد، نیافتم، بنابر این به درخواست پویندگان راه حقیقت به تحریر این تفسیر پرداختم.»

دانشنامه آزاد فارسی

ثَعلَبی، احمد بن محمد (۴۲۷ق)
مفسر قرآن و محدث عرب. دربارۀ زندگی او اطلاع چندانی در دست نیست. از مشهورترین آثار اوست: عَرائِس المَجالِس فی قصص الانبیاء، حاوی داستان های زندگی پیامبران؛ کشف البیان عن تفسیر القرآن، در تفسیر قرآن؛ قتلی القرآن، دربارۀ کسانی که قرآن ایشان را هلاک کرده است. برخلاف کسایی، که مؤلف آثاری است در همین موضوعات، اما مطابق با سنن روایی عام پسند، ثعلبی شیوۀ عالمانۀ سنتی اسلامی را، با نقل آیات و احادیث، رعایت می کند و، از همین رو، مأخوذ از منابع افزون تر و از آثار کسایی کمتر وابسته به خیال پردازی است.

پیشنهاد کاربران

بپرس