[ویکی فقه] ثروتِ فنون، نام مجله ای مشهور و جریان ادبی غربگرا در ادبیات عثمانی که گروهی از شعرا و نویسندگانِ غالباً جوان و دارای بینش و دریافت هنری و ادبی مشترک، که در فاصلة سالهای ۱۳۱۲ تا ۱۳۱۹ پیرامون مجلة ثروت فنون گرد آمده بودند، آن را پدید آوردند.
این جریان نامهای دیگری نیز داشته است، از جمله مکتب توفیق فکرت و خالد ضیاء اوشاقلی گیل (عشّاقی زاده)، دو نمایندة برجستة آن، و ادبیات جدیده . وابستگان جریان مذکور، آثار خود را در مجموعة کتابخانة ادبیات جدیده منتشر کرده اند و در بعضی منابع، ادبیات ثروت فنون با عنوان «ادبیات جدیده» معرفی و بررسی شده است ثروت فنون، مجله ای هفتگی و مصور بود که از ۱۳۰۸ با مدیریت احمد احسان (متوفی ۱۳۲۱ ش /۱۹۴۲) منتشر می شد. و در بر دارندة مطالبی در بارة ادبیات، فنون، صنایع و تراجم احوال بود. احمد احسان به توصیة معلمش، محمود اکرم رجائی زاده (متوفی ۱۳۳۲)، از شعرا و نویسندگان وابسته به جریان ادبیات تنظیمات ، سردبیری بخش ادبیات مجله را از شمارة ۲۵۶ (شعبان ۱۳۱۳) به توفیق فکرت سپرد . از همین تاریخ با پیوستن شاعران و نویسندگانی که ثروت فنونی خوانده شده اند، مجله جنبة ادبی و هنری پیدا کرد و جریان مورد بحث به سرعت شکل گرفت.
← کناره گیری توفیق فکرت از مجله
بینش، دریافت و اسلوب هنری و ادبی جریان ثروت فنون حاصل زمینه و مقدماتی بود که به طور کلی از دو منبع سرچشمه می گرفت: تنظیمات و غرب.
← تنظیمات
ثروت فنونیها غالباً در دهة ۱۸۷۰ به دنیا آمده بودند و در دورة اضمحلال امپراتوری عثمانی و هم زمان با تشدید استبداد عبدالحمیدی بزرگ شده بودند و این اوضاع و احوال ناامیدکننده و اختناق آور بر آثار منظوم و منثور آنان تأثیر گذاشته بود. ادبیات ثروت فنونی که تحت سیطرة ممیزی بود، ادبیاتی سیاست گریز و به شدت عاطفی، درون نگر، فردگرا و یأس آمیز بود. شاعران و نویسندگان این جریان، به عمد، از پرداختن به مسائل و مشکلات اجتماعی طفره می رفتندو اگر هم ناخشنودیشان از اوضاع و احوال حاکم بر کشور در آثارشان انعکاس می یافت، چنان در لفافة استعارات پوشیده شده بود که کمتر خواننده ای به آن پی می برد. مخاطب آنان نیز نه تودة مردم، که نخبگان و روشنفکران بودند و بر اصل هنر برای هنر تأکید می کردند. ازاین رو، از آنان به سبب مفهوم نبودن آثارشان به شدت انتقاد می کردند. و حتی بعضی از مخالفانشان آنان را دکادان (منحط) می نامیدند. با این همه، با وجود عمومی نبودن آثار ثروت فنونی و انتقادهایی که بر آن ها شده، جریان ثروت فنون، نوآوریها و دستاوردهای ماندگاری در ادبیات ترکی، به نظم و نثر ، داشته است. گروه ثروت فنون در دورة کوتاه حیات خود، علاوه بر شعر و داستان کوتاه و بلند، در انواع ادبی دیگری چون نامه، سفرنامه، خاطره، مقاله و نقد نیز آثاری پدید آوردند. لیکن ممیزی شدید و کوتاه بودن دورة فعالیت گروه، از شکوفا شدن بیش از پیش جریان مذکور جلوگیری کرد، چنانکه ثروت فنونیها برای نوشتن نمایشنامه منتظر فرا رسیدن دوران مشروطیت دوم و پس از آن شدند.
این جریان نامهای دیگری نیز داشته است، از جمله مکتب توفیق فکرت و خالد ضیاء اوشاقلی گیل (عشّاقی زاده)، دو نمایندة برجستة آن، و ادبیات جدیده . وابستگان جریان مذکور، آثار خود را در مجموعة کتابخانة ادبیات جدیده منتشر کرده اند و در بعضی منابع، ادبیات ثروت فنون با عنوان «ادبیات جدیده» معرفی و بررسی شده است ثروت فنون، مجله ای هفتگی و مصور بود که از ۱۳۰۸ با مدیریت احمد احسان (متوفی ۱۳۲۱ ش /۱۹۴۲) منتشر می شد. و در بر دارندة مطالبی در بارة ادبیات، فنون، صنایع و تراجم احوال بود. احمد احسان به توصیة معلمش، محمود اکرم رجائی زاده (متوفی ۱۳۳۲)، از شعرا و نویسندگان وابسته به جریان ادبیات تنظیمات ، سردبیری بخش ادبیات مجله را از شمارة ۲۵۶ (شعبان ۱۳۱۳) به توفیق فکرت سپرد . از همین تاریخ با پیوستن شاعران و نویسندگانی که ثروت فنونی خوانده شده اند، مجله جنبة ادبی و هنری پیدا کرد و جریان مورد بحث به سرعت شکل گرفت.
← کناره گیری توفیق فکرت از مجله
بینش، دریافت و اسلوب هنری و ادبی جریان ثروت فنون حاصل زمینه و مقدماتی بود که به طور کلی از دو منبع سرچشمه می گرفت: تنظیمات و غرب.
← تنظیمات
ثروت فنونیها غالباً در دهة ۱۸۷۰ به دنیا آمده بودند و در دورة اضمحلال امپراتوری عثمانی و هم زمان با تشدید استبداد عبدالحمیدی بزرگ شده بودند و این اوضاع و احوال ناامیدکننده و اختناق آور بر آثار منظوم و منثور آنان تأثیر گذاشته بود. ادبیات ثروت فنونی که تحت سیطرة ممیزی بود، ادبیاتی سیاست گریز و به شدت عاطفی، درون نگر، فردگرا و یأس آمیز بود. شاعران و نویسندگان این جریان، به عمد، از پرداختن به مسائل و مشکلات اجتماعی طفره می رفتندو اگر هم ناخشنودیشان از اوضاع و احوال حاکم بر کشور در آثارشان انعکاس می یافت، چنان در لفافة استعارات پوشیده شده بود که کمتر خواننده ای به آن پی می برد. مخاطب آنان نیز نه تودة مردم، که نخبگان و روشنفکران بودند و بر اصل هنر برای هنر تأکید می کردند. ازاین رو، از آنان به سبب مفهوم نبودن آثارشان به شدت انتقاد می کردند. و حتی بعضی از مخالفانشان آنان را دکادان (منحط) می نامیدند. با این همه، با وجود عمومی نبودن آثار ثروت فنونی و انتقادهایی که بر آن ها شده، جریان ثروت فنون، نوآوریها و دستاوردهای ماندگاری در ادبیات ترکی، به نظم و نثر ، داشته است. گروه ثروت فنون در دورة کوتاه حیات خود، علاوه بر شعر و داستان کوتاه و بلند، در انواع ادبی دیگری چون نامه، سفرنامه، خاطره، مقاله و نقد نیز آثاری پدید آوردند. لیکن ممیزی شدید و کوتاه بودن دورة فعالیت گروه، از شکوفا شدن بیش از پیش جریان مذکور جلوگیری کرد، چنانکه ثروت فنونیها برای نوشتن نمایشنامه منتظر فرا رسیدن دوران مشروطیت دوم و پس از آن شدند.
wikifeqh: ثروت_فنون