تیپو سلطان

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] فتح علی خان بهادر مشهور به تیپوسُلْطان (ذیقعده ۱۲۱۳/ ۱۷۹۹)، نیز مشهور به تیپوصاحب و ببرمیسور، آخرین حکمران شیعۀ میسور در جنوب هند که از ارادتمندان امیرالمؤمنین علی(ع) بود. وی چندین نبرد با ارتش کمپانی شرقی (بریتانیا) داشت و شکست های بسیاری را به ایشان وارد کرد.
پدرش تیپو حیدر علی خان بهادر (حک ۱۱۷۵-۱۱۹۶ق/۱۷۶۱-۱۷۸۲م) مؤسس نخستین حکومت مسلمان در ساحل مالابار در جنوب هند و مادرش دختر نورمعین الدین، از خانواده ای محترم بود. او در شهر سرینگاپاتام مرکز حکومت میسور به دنیا آمد. در کتابی که غلام محمد، پسر تیپو، آن را تصحیح و بازبینی کرده، تاریخ تولد وی، ۱۱۵۳ق/۱۷۴۰م ذکر شده است.

پیشنهاد کاربران

سلطان فتح علی خان تیپو یا تیپوسلطان یا تیپو صاحب سلطان ( به کارانایی: ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್، ( به اردو: سلطان فتح علی خان ٹیپو ) ، ( به انگلیسی: Tipu Sultan ) ) ( زادهٔ ۲۰ نوامبر ۱۷۵۰  در دوانهالی، کارناتاکا  –   درگذشتهٔ ۴ مه ۱۷۹۹  در سرنگاپتم، کارناتاکا ) ، مسلمان مبارز ضداستعمار، اهل میسور بود.
...
[مشاهده متن کامل]

پدر تیپو سلطان حیدرعلی خان بهادر بود. نیاکانش از شیوخ قریش بودند که از دهلی به گلبرگهٔ مهاجرت کردند. جدّش، شیخ فتح محمد، موقعیت خوبی در سپاه ایالت کَرناتِک داشت. حیدرعلی خان بهادر نیز در دستگاه نظامی راجههای میسور موقعیت ممتازی به دست آورد و بعدها به امیری میسور رسید و به سلطان حیدرعلی خان بهادر مشهور شد. مادر تیپو سلطان، فخرالنساءبیگم، دختر میرمعین الدین از خاندان چشتیهای هند بود.
تیپو سلطان در ۱۱۶۳ق در ناحیهٔ دیون هلی در شهر سرنگاپتم، مرکز حکومت میسور، به دنیا آمد. مادرش که برای صاحب فرزندشدن، از زاهدی به نام تیپومَستان نذرانه گرفته بود، پس از تولد فرزندش نام او را تیپو سلطان نهاد. واژهٔ «تیپو» معنای روشنی ندارد. عموماً آن را واژه ای کناره ای و به معنای ببر می دانند، اما در این زبان برای ببر کلمهٔ ( به انگلیسی: huli ) به کار می رود.
از دورهٔ کودکی تیپو سلطان اطلاع چندانی در دست نیست. وی هنگام مرگ پدرش در ۱۱۹۷ق، مشغول تنبیه سرکشان میسور بود و پس از آگاهی از این امر به سرعت خود را به پایتخت رساند و مورد استقبال بزرگان سپاه قرار گرفت و به جای پدر بر تخت نشست. در همین سال، نواب ایازالدوله، حاکم دولت آصفیه، با او مخالفت کرد و با سرداری انگلیسی که در حوالی منطقهٔ نَگَر بود و نیز با پیشوای مراتههها و قوم نایمار متحد شد و قرار گذاشتند قلعهٔ کورتیال ( کورئیال ) را تسخیر کنند و قلعهٔ نگر را نیز به سپاه انگلیس دهند. سرداران انگلیسی، اسوارتس و لانگ، به جنگ تیپو رفتند. از سوی دیگر در این هنگام، فرستادگان دولت فرانسه که برای رقابت های مستعمراتی با انگلستان، با حیدرعلی خان بهادر و تیپو سلطان متحد شده بودند، به دربار تیپو رسیدند و در جنگ به او کمک کردند. در این جنگ ایازالدوله شکست خورد، سپاه انگلیس به بمبئی عقب نشست و تیپو سلطان منطقهٔ نگر و کورتیال را تصرف و سپاه انگلیس را غارت کرد. پس از جنگ، در ۱۱۹۸ق/۱۷۸۴م میان انگلیس و تیپو سلطان قرارداد صلح منعقد شد که از مفاد آن اطلاع دقیقی در دست نیست و احتمالاً فقط قرار متارکهٔ جنگ بوده است.

تیپو سلطانتیپو سلطانتیپو سلطانتیپو سلطانتیپو سلطانتیپو سلطان
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/تیپو_سلطان

بپرس