تکتف
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] دستی را بر پشت دست دیگر نهادن در نماز را تَکَتُّف گویند، از تکتّف ـ که به «تکفیر» نیز تعبیر شده است ـ در باب صلات سخن رفته و از دو جهت؛ ماهیت و حکم مورد بحث قرار گرفته است.
در اینکه تکتّف عبارت است از خصوص نهادن کف دست راست بر پشت دست چپ یا مطلق نهادن یکی از دو دست بر دیگری در حال قرائت نماز، اختلاف است.
حکم تَکَتُّف
حکم تکتّف هم از جهت تکلیفی مورد بحث قرار گرفته و هم از جهت وضعی.
← حکم تَکَتُّف از جهت تکلیفی
۱. ↑ مجمع الفائدة، ج۳، ص۵۱-۵۰.
...
در اینکه تکتّف عبارت است از خصوص نهادن کف دست راست بر پشت دست چپ یا مطلق نهادن یکی از دو دست بر دیگری در حال قرائت نماز، اختلاف است.
حکم تَکَتُّف
حکم تکتّف هم از جهت تکلیفی مورد بحث قرار گرفته و هم از جهت وضعی.
← حکم تَکَتُّف از جهت تکلیفی
۱. ↑ مجمع الفائدة، ج۳، ص۵۱-۵۰.
...
wikifeqh: تکتیف
[ویکی حج] تَکَتُّف به معنای این است که نماز گزار در حال قیام در دستانش را روی هم بگذارد و آن ها را بالا آورد و روی شکم یا بالای آن قرار دهد، به گونه ای که کف دست راست بر پشت دست چپ نهاده شود.
در منابع فقهی، این مفهوم گاه با تعابیری چون تَکتیف، تَکفیر، وَضع، قَبض و ضَمّ یاد می شود. تکتف به عنوان سنّتی مستحب و مورد تاکید هنگام قیام نماز در میان اهل سنت به شمار می رود و حتی به صورت شعار بیشتر آنان درآمده است؛ اما در فقه امامی، بر بدعت بودن و حرمت و ممنوعیت آن تاکید شده است.
بر پایه منابع حدیثی امامیه، پیشینه تکتف به ایرانیان زردشتی بازمی گردد که به احترام حاکمانشان دستان خود را بر سینه می نهادند. پس از رخ دادن نبردی میان اعراب و ایرانیان در روزگار خلیفه دوم، اسیران ایرانی را نزد خلیفه آوردند. آنان دست های خود را بر سینه نهاده بودند. عمر بن خطاب سبب این کار را پرسید و پاسخ شنید که این نوعی احترام است. خلیفه از این کار شادمان شد و دستور داد در نماز نیز آن را انجام دهند. در متون روایی اهل سنت، تکتف به پیامبر(ص) و شماری از صحابه نسبت داده شده است، اما اختلاف آرای مذاهب اهل سنت در اصل تکتف و شرایط و چگونگی آن از ادله ضعف انتساب آن به پیامبر(ص) است.
در منابع فقهی، این مفهوم گاه با تعابیری چون تَکتیف، تَکفیر، وَضع، قَبض و ضَمّ یاد می شود. تکتف به عنوان سنّتی مستحب و مورد تاکید هنگام قیام نماز در میان اهل سنت به شمار می رود و حتی به صورت شعار بیشتر آنان درآمده است؛ اما در فقه امامی، بر بدعت بودن و حرمت و ممنوعیت آن تاکید شده است.
بر پایه منابع حدیثی امامیه، پیشینه تکتف به ایرانیان زردشتی بازمی گردد که به احترام حاکمانشان دستان خود را بر سینه می نهادند. پس از رخ دادن نبردی میان اعراب و ایرانیان در روزگار خلیفه دوم، اسیران ایرانی را نزد خلیفه آوردند. آنان دست های خود را بر سینه نهاده بودند. عمر بن خطاب سبب این کار را پرسید و پاسخ شنید که این نوعی احترام است. خلیفه از این کار شادمان شد و دستور داد در نماز نیز آن را انجام دهند. در متون روایی اهل سنت، تکتف به پیامبر(ص) و شماری از صحابه نسبت داده شده است، اما اختلاف آرای مذاهب اهل سنت در اصل تکتف و شرایط و چگونگی آن از ادله ضعف انتساب آن به پیامبر(ص) است.
wikihaj: تکتف
پیشنهاد کاربران
تکتف یا دست بسته نماز خواندن یکی از آدابی است که برخی مسلمانان در زمان خواندن نماز آن را انجام می دهند. در تکتف، هنگام ایستادن مردان کف دست راست بر روی پشت دست چپ قرار می دهند و انگشت کوچک و شست را بر مچ دست چپ حلقه می کنند و دست های خود را بالای ناف قرار می دهند و زنان کف دست راست را بر پشت دست چپ می گذارند و بر سینه قرار می دهند
... [مشاهده متن کامل]
در مورد تکتف میان مسلمانان اختلاف نظر هست و برخی آن را مستحب و برخی دیگر آن را باطل کننده نماز می دانند.
اکثر اهل سنت ( حنفی، حنبلی و شافعی ) تکتف را سنت پیامبر به شمار می آورند و گرچه آن را واجب نمی دانند ولی آن را مستحب می دانند.
برخی از اهل سنت ( مالکی ) دست نبستن را سنت می دانند و این عمل را مستحب به شمار نمی آورند. البته این نظر بعضی از عالمان این مذهب هست زیرا مالک بن انس در کتاب الموطا این عمل را سنت اورده است
الباجی از علمای مالکیه می گوید:
قول به کراهیت بستن دست در نماز از سوی مالک جزو اعتقاد مردم عادی است در حالیکه آن جزوی از ارکان نماز است و با ترک آن نماز باطل می شود.
شیعیان بر اساس روایات و مستندات رسیده از اهل بیت معتقدند اگر کسی با انجام جزیی از نماز، دست ها را روی هم بگذارد، نماز را باطل میکند.
سهل بن سعد نقل می کند «مردم دستور داده می شدند که هنگام نماز دست راست خود را روی ساعد چپشان بگذارند» صحیح بخاری ، ابواب صفت نماز ، باب ۲
... [مشاهده متن کامل]
در مورد تکتف میان مسلمانان اختلاف نظر هست و برخی آن را مستحب و برخی دیگر آن را باطل کننده نماز می دانند.
اکثر اهل سنت ( حنفی، حنبلی و شافعی ) تکتف را سنت پیامبر به شمار می آورند و گرچه آن را واجب نمی دانند ولی آن را مستحب می دانند.
برخی از اهل سنت ( مالکی ) دست نبستن را سنت می دانند و این عمل را مستحب به شمار نمی آورند. البته این نظر بعضی از عالمان این مذهب هست زیرا مالک بن انس در کتاب الموطا این عمل را سنت اورده است
الباجی از علمای مالکیه می گوید:
قول به کراهیت بستن دست در نماز از سوی مالک جزو اعتقاد مردم عادی است در حالیکه آن جزوی از ارکان نماز است و با ترک آن نماز باطل می شود.
شیعیان بر اساس روایات و مستندات رسیده از اهل بیت معتقدند اگر کسی با انجام جزیی از نماز، دست ها را روی هم بگذارد، نماز را باطل میکند.
سهل بن سعد نقل می کند «مردم دستور داده می شدند که هنگام نماز دست راست خود را روی ساعد چپشان بگذارند» صحیح بخاری ، ابواب صفت نماز ، باب ۲
تکتُّف/Takattof/ یا بستن دست ها در نماز
تکتف یا دست بسته نماز خواندن یکی از آدابی است که مسلمانان در زمان خواندن نماز در حالت قیام آن را انجام می دهند. در تکتف، هنگام ایستادن مردان کف دست راست بر روی پشت دست چپ قرار می دهند و انگشت کوچک و شست را بر مچ دست چپ حلقه می کنند و دست های خود را بالای ناف قرار می دهند و زنان کف دست راست را بر پشت دست چپ می گذارند و بر سینه قرار می دهند
... [مشاهده متن کامل]
اهل سنت و جماعت می گویند در نماز به هنگام قیام بایستی دست راست را روی دست چپ گذاشت و این را نماز رسول خدا می دانند. [1]
بعضی از روایات نقل شده از 20 نفر از صحابه :
1. مالک از ابی حازم از سهل بن سعد آورده که مردها مأمور بودند در نماز دست راست را بر روی دست چپ بگذارند.
این روایت را احمد بن حنبل در مسند احمد، ج5، ص336، محمد بن اسماعیل بخاری در صحیح بخاری، ج1، ص18، بیهقی در السنن الکبری، ج2، ص28 و. . . هم با عباراتی شبیه این روایت نقل شده اند.
2. یحیی از عبدالکریم بن ابی المخارق بصری نقل می کند که از فرمایشات پیامبر اسلام ( ص ) بود: . . . گذاشتن دست راست بر روی دست دیگر در نماز و عجله در پرداخت فطره. . . [2]
3. از وائل بن حجر نقل شده که به نماز خواندن پیامبر اسلام ( ص ) نگاه می کردم، دیدم قیام نمود و تکبیر گفت و سپس دست راستش را بر پشت دست چپ نهاد. [3]
4. ابی عثمان گفته: ابن مسعود در نماز دست چپ را روی دست راست گذاشته بود که پیامبر اسلام ( ص ) دیدند و آمدند دست راستش را روی چپ نهادند. [4]
5. قبیضه از هُلب نقل می کند که پیامبر اسلام ( ص ) را در نماز دیدم، دست راستش را روی دست چپ خود گذاشته بودند. [5]
6. نافع از ابن عمر نقل می کند که پیامبر اسلام ( ص ) فرمود: ما پیامبران به سه چیز امر می کنیم: عجله در پرداخت فطریه، تأخیر در سحری و گذاشتن دست راست بر روی دست چپ در نماز. [6]
7. از امیرمؤمنان علی نیز نقل شده که فرموده مراد از آیه �فصل لربک وانحر� در سوره کوثر این است که نمازگزار در نماز دست راستش را روی دست چپ گذارد. [7] این روایت را از ابن عباس نیز آورده اند.
8. باز گفته اند: وقتی علی بن ابی طالب تکبیرة الاحرام می گفت، دست راستش را روی دست چپ می نهاد و تا رکوع بر نمی داشت مگر برای درست کردن لباس و. . . . [8]
پی نوشت ها:
[1] . مالک بن انس، الموطأ، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ اول، 1406ق، ج1، ص159.
[2] . همان.
[3] . بیهقی، احمد؛ السنن الکبری، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج2، ص28.
[4] . همان.
[5] . بیهقی، السنن الکبری، ج2، ص29 و ص31.
[6] . همان.
[7] . همان.
[8] . همان.
تکتف یا دست بسته نماز خواندن یکی از آدابی است که مسلمانان در زمان خواندن نماز در حالت قیام آن را انجام می دهند. در تکتف، هنگام ایستادن مردان کف دست راست بر روی پشت دست چپ قرار می دهند و انگشت کوچک و شست را بر مچ دست چپ حلقه می کنند و دست های خود را بالای ناف قرار می دهند و زنان کف دست راست را بر پشت دست چپ می گذارند و بر سینه قرار می دهند
... [مشاهده متن کامل]
اهل سنت و جماعت می گویند در نماز به هنگام قیام بایستی دست راست را روی دست چپ گذاشت و این را نماز رسول خدا می دانند. [1]
بعضی از روایات نقل شده از 20 نفر از صحابه :
1. مالک از ابی حازم از سهل بن سعد آورده که مردها مأمور بودند در نماز دست راست را بر روی دست چپ بگذارند.
این روایت را احمد بن حنبل در مسند احمد، ج5، ص336، محمد بن اسماعیل بخاری در صحیح بخاری، ج1، ص18، بیهقی در السنن الکبری، ج2، ص28 و. . . هم با عباراتی شبیه این روایت نقل شده اند.
2. یحیی از عبدالکریم بن ابی المخارق بصری نقل می کند که از فرمایشات پیامبر اسلام ( ص ) بود: . . . گذاشتن دست راست بر روی دست دیگر در نماز و عجله در پرداخت فطره. . . [2]
3. از وائل بن حجر نقل شده که به نماز خواندن پیامبر اسلام ( ص ) نگاه می کردم، دیدم قیام نمود و تکبیر گفت و سپس دست راستش را بر پشت دست چپ نهاد. [3]
4. ابی عثمان گفته: ابن مسعود در نماز دست چپ را روی دست راست گذاشته بود که پیامبر اسلام ( ص ) دیدند و آمدند دست راستش را روی چپ نهادند. [4]
5. قبیضه از هُلب نقل می کند که پیامبر اسلام ( ص ) را در نماز دیدم، دست راستش را روی دست چپ خود گذاشته بودند. [5]
6. نافع از ابن عمر نقل می کند که پیامبر اسلام ( ص ) فرمود: ما پیامبران به سه چیز امر می کنیم: عجله در پرداخت فطریه، تأخیر در سحری و گذاشتن دست راست بر روی دست چپ در نماز. [6]
7. از امیرمؤمنان علی نیز نقل شده که فرموده مراد از آیه �فصل لربک وانحر� در سوره کوثر این است که نمازگزار در نماز دست راستش را روی دست چپ گذارد. [7] این روایت را از ابن عباس نیز آورده اند.
8. باز گفته اند: وقتی علی بن ابی طالب تکبیرة الاحرام می گفت، دست راستش را روی دست چپ می نهاد و تا رکوع بر نمی داشت مگر برای درست کردن لباس و. . . . [8]
پی نوشت ها:
[1] . مالک بن انس، الموطأ، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ اول، 1406ق، ج1، ص159.
[2] . همان.
[3] . بیهقی، احمد؛ السنن الکبری، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج2، ص28.
[4] . همان.
[5] . بیهقی، السنن الکبری، ج2، ص29 و ص31.
[6] . همان.
[7] . همان.
[8] . همان.
به دست بستن حین خواندن نماز در اسلام، تکتف میگویند که توسط بیشتر مسلمانان جهان انجام میشود