تک گروه

تک گروه یا هاپلوگروه ( به انگلیسی: Haplogroup ) مجموعه ای از هاپلوتیپ های مشابه هستند که دارای نیای مشترک و جهش های ژنی پلی مرفیسم تک نوکلئوتید هستند. جهش های ژنی را می توان به عنوان یک تک گروه در نظر گرفت. هر جهش یک هاپلوتیپ را تشکیل می دهد که از مجموع هاپلوتیپ های مشابه یک هاپلوگروه یا تک گروه ایجاد می شود. به عبارتی، اگر دو یا سه جهش در ژنها صورت بگیرد، می توان این جهش ها را در یک هاپلوگروه به صورت هاپلوگروه C ، B ، A و. . . قرار داد.
تک گروه ها شاخه ای از دانش ژنتیک انسانی هستند و هر تک گروه مطابق با مهاجرت های اولیهٔ بشر به قاره ها یا مناطق جغرافیایی مختلف است. در ژنتیک انسانی، تک گروه هایی که بیشترین پژوهش روی آنها انجام گرفته شده تک گروه های دی ان ای کروموزومِ Y ( که از پدر به پسر منتقل می شوند ) و تک گروه های دی ان ای میتوکندری ( که از مادر به فرزندان منتقل می شوند ) هستند. به بیانی دیگر Y - DNA صرفاً در امتداد خط پدری، از پدر به پسر منتقل می شود، در حالی که mtDNA از خط مادری، از مادر به فرزندان هر دو جنس منتقل می شود. هیچکدام دوباره ترکیب نمی شوند و بنابراین Y - DNA و mtDNA تنها با جهش تصادفی در هر نسل تغییر می کنند و هیچ آمیختگی میان مواد ژنتیکی والدین وجود ندارد.
هر هاپلوگروپ از یک هاپلوگروپ ( یا پاراگروپ ) پیشین سرچشمه می گیرد و بخشی از آن باقی می ماند. به این ترتیب، هر گروه مرتبط از هاپلوگروپ ها را می توان دقیقاً به عنوان یک سلسله مراتب تودرتو مدل کرد، که در آن هر مجموعه ( هاپلوگروپ ) نیز زیرمجموعه ای از یک مجموعه گسترده تر است ( در مقابل، مدل های دو والدینی، مانند درختان خانواده انسان ) . .
هاپلوگروه ها معمولاً با یک حرف اولیه الفبا شناسایی می شوند و اصلاحات شامل ترکیب های اعداد و حروف اضافی است، مانند ( به عنوان نمونه ) A → A1 → A1a.
گروه های بدون جهش ژنی M168
• A
• B
گروه های با جهش ژنی M168
• D
• E
• E1b1a
• E1b1b
گروه های با جهش ژنی M89
• F
• G
• H
• IJK
• R
• R1a
• R1b