توهم اعتبار نظر ( به انگلیسی: Illusion of validity ) یا توهم مهارت ( به انگلیسی: Illusion of Skill ) نوعی سوگیری و خطای ادراکی است که باعث می شود افراد توانایی خود را در تعبیر اطلاعات و نتیجه گیری از آنها، بیش از آنچه واقعاً هست تصور کنند. به عبارت دیگر اطمینان بیش از اندازه و نادرست به توانایی خود در تعبیر، پیش بینی و قضاوت بر مبنای اطلاعات موجود. [ ۱] «رولف دوبلی» در کتاب هنر شفاف اندیشیدن از این سوگیری به عنوان «توهم پیش بینی» نام برده است. [ ۲] «فلیپ تت لاک» در مدت ده سال بیش از ۲۸ هزار پیش بینی از ۲۸۴ کارشناس را در زمینه های متفاوت ارزیابی کرد و مشخص شد پیش بینی های آنها تنها کمی بهتر از پیش بین های تصادفی است. [ ۳] «جان کنت گالبرایت» اقتصاددان و مدرس دانشگاه هاروارد می گوید: «دو نوع کارشناس پیش بینی داریم، آنهایی که نمی دانند و آنهایی که نمی دانند که نمی دانند». [ ۴]
وقتی ما از پیش بینی های خود ( در زمینه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و … ) مطمئن هستیم، بر اساس آنها تصمیماتی می گیریم و از آنجا که مشخص شده بسیاری از این پیش بینی ها نادرست هستند تصمیماتی که بر اساس آنها گرفته می شوند ممکن است عواقب بدی داشته باشند.
مردمی که در بورس سهام دارند و به کار خرید و فروش سهم مشغولند تصور می کنند که در این کار مهارت کافی دارند. اما پرسش هایی در این زمینه مطرح است که نشان دهنده وجود «سوگیری توهم اعتبار نظر» و «توهم مهارت» در این بازار است برای مثال: وقتی شما سهامی را می فروشید چه کسی آن را می خرد؟ چه چیزی را فروشنده می داند که خریدار نمی داند؟ درحالیکه در بسیاری مواقع فروشنده و خریدار هر دو اطلاعاتی تقریباً یکسان دارند، یکی تصمیم به فروش سهم می گیرد و دیگری تصمیم به خرید همان سهم! چطور اطلاعاتی یکسان نتایجی متفاوت تولید می کنند؟ درحالیکه فروشنده تصور می کند که قیمت بالا است و احتمالاً سقوط می کند همزمان خریدار تصور می کند که قیمت همان سهام پایین است و صعود می کند! به نظر می رسد یکی از ستون های مهم این صنعت «خطای توهم مهارت» و «توهم اعتبار نظر» باشد.
اولین شواهد این ادعا را پروفسور «تری اُدین» در دانشگاه «برکلی» جمع آوری کرد. او در یک دوره هفت ساله ۱۶۰ هزار معامله را بررسی کرد. این مجموعه بسیار بزرگ به او امکان داد که خرید و فروش هر سهم را توسط افراد دنبال کند. نتایج ناامید کننده بود. به طور میانگین در بازه یک ساله سهامی را که افراد می فروختند کمی بهتر از آن سهامی بود که می خریدند. به نظر می رسید که برای بسیاری از سهام داران هیچ اقدامی نکردن بهتر از آن است که به آنچه به ذهنشان می رسد عمل کنند. او نتایج تحقیقش را در مقاله ای با عنوان «تجارت خطری بزرگ برای داریی شما»[ ۵] منتشر کرد. آمار این مقاله نشان می داد هرچه بیشتر در بازار بورس خرید و فروش سهم کنید ضرر بیشتری می کنید. ( البته توجه کنید که این آمار میانگین است. همیشه عده ای هستند که بهتر یا بدتر عمل می کنند ) .
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفوقتی ما از پیش بینی های خود ( در زمینه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و … ) مطمئن هستیم، بر اساس آنها تصمیماتی می گیریم و از آنجا که مشخص شده بسیاری از این پیش بینی ها نادرست هستند تصمیماتی که بر اساس آنها گرفته می شوند ممکن است عواقب بدی داشته باشند.
مردمی که در بورس سهام دارند و به کار خرید و فروش سهم مشغولند تصور می کنند که در این کار مهارت کافی دارند. اما پرسش هایی در این زمینه مطرح است که نشان دهنده وجود «سوگیری توهم اعتبار نظر» و «توهم مهارت» در این بازار است برای مثال: وقتی شما سهامی را می فروشید چه کسی آن را می خرد؟ چه چیزی را فروشنده می داند که خریدار نمی داند؟ درحالیکه در بسیاری مواقع فروشنده و خریدار هر دو اطلاعاتی تقریباً یکسان دارند، یکی تصمیم به فروش سهم می گیرد و دیگری تصمیم به خرید همان سهم! چطور اطلاعاتی یکسان نتایجی متفاوت تولید می کنند؟ درحالیکه فروشنده تصور می کند که قیمت بالا است و احتمالاً سقوط می کند همزمان خریدار تصور می کند که قیمت همان سهام پایین است و صعود می کند! به نظر می رسد یکی از ستون های مهم این صنعت «خطای توهم مهارت» و «توهم اعتبار نظر» باشد.
اولین شواهد این ادعا را پروفسور «تری اُدین» در دانشگاه «برکلی» جمع آوری کرد. او در یک دوره هفت ساله ۱۶۰ هزار معامله را بررسی کرد. این مجموعه بسیار بزرگ به او امکان داد که خرید و فروش هر سهم را توسط افراد دنبال کند. نتایج ناامید کننده بود. به طور میانگین در بازه یک ساله سهامی را که افراد می فروختند کمی بهتر از آن سهامی بود که می خریدند. به نظر می رسید که برای بسیاری از سهام داران هیچ اقدامی نکردن بهتر از آن است که به آنچه به ذهنشان می رسد عمل کنند. او نتایج تحقیقش را در مقاله ای با عنوان «تجارت خطری بزرگ برای داریی شما»[ ۵] منتشر کرد. آمار این مقاله نشان می داد هرچه بیشتر در بازار بورس خرید و فروش سهم کنید ضرر بیشتری می کنید. ( البته توجه کنید که این آمار میانگین است. همیشه عده ای هستند که بهتر یا بدتر عمل می کنند ) .
wiki: توهم اعتبار نظر