تونگا

پادشاهی تونگا انگلیسی: Kingdom of Tonga کشوری است واقع در قارهٔ اقیانوسیه، اقیانوس آرام جنوبی، در مرکز خط روزگردان. تونگا، مجموعه ای از ۱۷۰ جزیره است که در شرق استرالیا در اقیانوس آرام قرار دارند.
مجمع الجزائر تونگا در حدود یک سوم راه از نیوزیلند به هاوائی قرار گرفته است. تونگا در جنوب ساموآ و در شرق فیجی واقع شده و بخشی از پلی نزی به شمار می آید. پایتخت تونگا، نوکوآلوفا نام دارد و زبان های رسمی این کشور تونگایی و انگلیسی هستند. تونگا تنها کشور پادشاهی در اقیانوس آرام است. ۹۸ درصد جمعیت تونگا از نژاد پلی نزی می باشند. ۶۰ درصد جمعیت کشور در جزیره تونگا پاتو ساکنند.
پیشینه سکونت انسان در تونگا به ۱۵۰۰ سال پیش بازمی گردد. مردم تونگا برای اولین بار در قرن ۱۸ با مردم فیجی و نیووی ارتباط برقرار کردند. تونگا از سال ۱۹۰۰ به تحت الحمایگی بریتانیا درآمد و در ۴ ژوئن ۱۹۷۰ از بریتانیا اعلام استقلال کرد. روز ملی تونگا چهارم ژوئیه، زادروز پادشاه این کشور است.
تونگا تنها کشور پادشاهی اقیانوسیه است. پادشاه توفا آهو توپوی چهارم در سال ۱۹۶۷ در تونگا به قدرت رسید و تا سال ۲۰۰۶ پادشاه تونگا بود.
هم اکنون توپوی ششم پادشاه تونگا است.
• جورج توپو یکم ( ۱۸۷۵–۱۸۹۳ )
• جورج توپو دوم ( ۱۸۹۳–۱۹۱۸ )
• سلوته توپو سوم ( ملکه ) ( ۱۹۱۸–۱۹۶۵ )
• توفا آهو توپو چهارم ( ۱۹۶۵ – ۲۰۰۶ )
• جورج توپو پنجم ( ۲۰۰۶ – ۲۰۱۲ )
• توپوی ششم ( ۲۰۱۲ – تا به امروز )
پادشاهی تونگا در عرض جغرافیایی ۱۵ درجه جنوبی و طول جغرافیایی ۱۷۳ تا ۱۷۷ درجه غربی و دقیقاً زیر مدار رأس الجدی، جنوب ساموآ و جنوب شرقی فیجی، واقع شده است. پایتخت این کشور شهر نوکوآلوفا ( Nuku'alofa ) با ۲۴ هزار نفر می باشد. مساحت تونگا ۷۴۸ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱۰۶٬۰۰۰ نفر است. [ ۶]
از مهم ترین شهرهای تونگا می توان، موآ با ۳٬۹۰۰ نفر، نیافو با ۴ هزار نفر و هاوه لولوتو با ۳ هزار نفر جمعیت را نام برد. تونگا از ۱۵۰ جزیره تشکیل شده است که مهم ترین آنها تونگاتاپو، هاپای، واوائو و نیوآ می باشند. این کشور پیش از این «جزایر دوستانه» ( Friendly Islands ) نام داشته است. واژهٔ تونگا یک واژهٔ بومی است که از «تو» و «نگا» که ترجمهٔ آن «سرزمین واقع در جنوب» می باشد، تشکیل شده است.
این کشور از گروه بزرگی از جزایر آتش فشانی و مرجانی تشکیل شده است که در منطقه ای دریایی به وسعت ۷۰۰ هزار کیلومتر مربع، پراکنده شده اند. مساحت خشکی تونگا حدود ۶۹۹ کیلومتر مربع است. این کشور بالغ بر ۱۷۱ جزیره است که ۳۶ جزیره آن قابل سکونت هستند. جمعیت تونگا در چهار جزیره اصلی واوائو ( Vavau ) ، هاپای ( Haapai ) ، نیوآ ( Niua ) و تونگا پاتو ( Patu Tonge ) ساکنند؛ بخش اعظم جمعیت تونگا را ساکنان جزیره تونگا پاتو شکل می دهند. این جزیره از بزرگ ترین جزایر تونگا است که پایتخت و دولت مرکزی و سازمان های اصلی دولتی در آن قرار دارند.

تونْگا (Tonga)
کلیسای جامع نوکوآلوفا
کلیسای جامع نوکوآلوفا
کلیسای جامع نوکوآلوفا
موقعیت. کشور پادشاهی تونگا مشتمل بر حدود ۱۷۰ جزیره و جزیرک، در آب های جنوب غربی اقیانوس آرام جا دارد. این کشور ۷۵۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و شهر نوکوآلوفا۱ پایتخت آن است.سیمای طبیعی. جزایر تونگا از سوی غرب با جزایر فیجی۲ هم مرزند و از شمال به جنوب به سه گروه واوائو۳، هاآپای۴، و تونگاتاپو۵ تقسیم می شوند. جزایر گروه واوائو، و نیز یکی از جزیره های گروهِ هاآپای، آذرین و کوهستانی اند و چهار آتشفشان فعال ادواری دارند؛ جزایر دیگر منشأ مرجانی دارند و ارتفاع آن ها کم است. جزیرۀ تونگاتاپو، که بزرگ ترین جزیرۀ این مجموعه است، ۲۶۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و پایتخت کشور را در خود جا داده است. اقلیم جزایر تونگا، به ویژه در ماه های دی تا اسفند، گرم و مرطوب است و بیشترین میزان بارش باران نیز در همین فصل است. جزایر مزبور پوشیده از جنگل اند و زیبایی طبیعت، به خصوص در جزایر کوهستانی، خیره کننده و سحرآمیز است. انواع پرندگانی که خاص آن نواحی است، در جزایر تونگا زندگی می کنند. بزرگ ترین خفاش های روی زمین و نیز خفاش های میوه خوار در این منطقه به وفور یافت می شوند و آب های ساحلی آن سرشار از ماهی و دیگر جانداران دریایی است.
اقتصاد. رکن اصلی اقتصاد کشور تونگا، کشاورزی است. وانیل، نارگیل، موز، یام، کاساوا، سیب زمینی شیرین، آناناس، و مرکبات از عمده ترین محصولات کشاورزی این کشور است و تولید مواد غذایی، نوشیدنی، خمیر کاغذ، مصنوعات فلزی، و منسوجات از مهم ترین فعالیت های صنعتی آن به شمار می رود.
حکومت و سیاست. نوع حکومت کشور تونگا سلطنتی مشروطه با یک مجلس قانون گذاری است که ۳۰ عضو دارد. دَه تن از اعضای مجلس مزبور را شاه، نُه نفر را مردم و یازده عضو دیگر را اشراف و نجیب زادگان تونگایی انتخاب می کنند. براساس آمار ۱۹۹۹، ارتش این کشور از نیروی دریایی ۱۲۵ نفری و یک واحد هوادریا تشکیل شده است.
مردم و تاریخ. جمعیت کشور تونگا ۱۰۴هزار نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به۱۳۸.۷ نفر در کیلومتر مربع می رسد. ۳۲ درصد از مردم آن در شهرها به سر می برند و ۹۹ درصد از آنان را تونگایی های پولینزیایی تشکیل داده اند.۶۱.۳ درصد از جمعیت تونگا پروتستان اند و ۱۶ درصد از کلیسای کاتولیک روم پیروی می کنند و زبان رسمی آنان تونگایی و انگلیسی است. واحد پول این کشور پاآنگا۶ است. این سرزمین از حدود ۱۰۰۰پ م مسکونی بوده است. در حدود سال ۱۰۰۰م گروهی از ساکنان جزایر فیجی و ساموآ به این سرزمین مهاجرت و نظامی را پی ریزی کردند که اختلاف مذهبی بر آن حاکم بود. در ۱۶۴۳ آبل تاسمان۷ هلندی از جزیرۀ تونگاتاپو دیدن کرد و کاپیتان جیمز کوک۸ در ۱۷۷۵ با استقبال گرم بومیان به آن جا سفر کرد و آن را جزایر فرندلی۹ نامید. متدیست۱۰ های انگلیسی در ۱۸۲۶ وارد تونگا شدند و به اشاعۀ آیین مسیح پرداختند. در اواخر قرن ۱۹، اختلاف های قومی و مذهبی کنار گذاشته شد و یکی از بومیان به نام جورج اول، رهبری مردم را به دست گرفت و تا ۱۸۹۳ در آن جا سلطنت کرد. برطبق قرارداد ۱۸۸۹ بین انگلیس و آلمان، تونگا در منطقۀ نفوذ انگلستان قرار گرفت و در ۱۸۹۹ به تحت الحمایگی کشور مزبور درآمد. در ژوئن ۱۹۷۰ مدت تحت الحمایگی بریتانیا به سر آمد. و به استقلال رسید و با نام کشور پادشاهی تونگا به عضویت جامعۀ مشترک المنافع بریتانیا درآمد. تونگا در ۱۹۹۹ نیز به عضویت سازمان ملل متحد پذیرفته شد.Nukualofa Fiji Islands Vavau Haapai Tongatapu Pa’anga Abel Tasman James Cook Friendly Methodist