توجی
لغت نامه دهخدا
توجی. [ ت َوْ وَ ] ( ص نسبی ) منسوب است به تَوَّج ، که جائی است در مرز فارس. ( سمعانی ). رجوع به تَوَّج شود.
توجی. ( اِخ ) محلی در بین راه آمل به ساری که کیاویشتاسب هنگام محاصره آن در سال 763 هَ. ق. کشته شد. رجوع به سفرنامه مازندران رابینو ص 131، 132، 142 و 157 شود.
توجی ٔ. [ ت َ ] ( ع مص ) خشک یافتن چاه. ( منتهی الارب )( ناظم الاطباء ). وجّاء الرکیة توجیئاً؛ وجدها وَجْاءَةً، ای لا خیر فیها لانقطاع مائها. ( اقرب الموارد ).
فرهنگ فارسی
گویش مازنی
دانشنامه عمومی
توجی (شهر). توجی که به اشکال دیگری من جمله ترنجه، ترنجی، تریجی و تورانجیر هم از آن یاد شده، نام شهری در طبرستان بود که در میان قائمشهر و شیرگاه کنونی قرار داشت. [ ۱]
در کتب مورخان قرن چهارم هجری پیاپی از آن، با اسامی مشابهی، یاد شده است. [ ۱] در حدود العالم آمده «ترجی شهرکی است آبادان و قدیم ترین شهرست اندر طبرستان»[ ۲] در زمان ابن اسفندیار پادگانی هزار و پانصد نفره در آن وجود داشت و میرظهیرالدین مرعشی خود به قلعه ای با همین اسم در حول شهر ساری رفته است. [ ۱] کیا ویشتاسب جلالی، از بزرگان مازندران، نیز در قلعه توجی فرمان می راند؛ او بعدها از متحدان کیا افراسیاب چلاوی شد. [ ۳]
نام های مختلفی همچون بُرجی، تُرَنجی، تُرنجه، تُرجی، تَریجی، توران جیر، تژیر، توجی، تریچه و توران چی برای این شهر گفته شده اند. [ ۲]
رابینو می گوید در این مکان بود که فرخان بزرگ توانست مهاجمان تُرک را شکست دهد و بر همین اساس نام آن را «توران چی» یا «توران جیر» به معنای شکست گاه تورانیان قرار دادند که به صورت های دیگر نیز درآمده. [ ۴] در این باره در تاریخ طبرستان اثر ابن اسفندیار آمده:[ ۲]
به عهد فرّخان بزرگ ترکان چنانچه رفت که ضریبه ( خزینه ) بستانند و به طبرستان تعرّض نرسانند، چون دو سال برآمد در بندها و مسالک ( ممالک ) را استواری ها کردند و به اداء ضریبه و اناوه تهاون نموده و بعد تحصین مضایق و تمکین مداخل و مخارج ولایت از هامون برخاسته و به موضوعی که فیروزآباد گویند به حدّ لَفور باز شده و نشسته، ترکان چون خلاف وفا بدانستند به طبرستان آمدند و صُول گفتند پادشاه را، بدین موضع که شهرست لشکرگاه شاخته به هر طرف به غارت و تاراج تاختن می بردند تا شبی فرّخان بر سبیل شبیخون تاختن بر سر ایشان آورد و ظفر یافت، صول را با حملهٔ حشم تُرک بکشتند چنانگه پشته پشته از کشته با دید آمد و باقی که از لشکرگاه غایب بودند به کمینگاه گرفتار آمدند و طمع ترکان از طبرستان منقطع شد. این موضع را شهر ساختند و توران جیر نام نهادند.
ابن فقیه همدانی فاصلهٔ این شهر تا مامطیر را شش فرسخ ( ۳۶ کیلومتر ) دانسته است. وی همچنین از این مکان به عنوان «شهرک» نام برده. ابن حوقل نیز در قرن چهارم هجری نام این شهر را تریجی ذکر کرده و مکانش را مابین بندر عین الهم و میله دانسته است. وی در ادامه، فاصله شهر میله تا ترنجه را سه فرسخ ( ۱۸ کیلومتر ) تخمین زده است. بر اساس تاریخ طبرستان تألیف ابن اسفندیار در ۶۱۳ هجری، از ۲۷ شهر مازندران در قرون اولیه اسلامی، ۱۶ شهر در منطقهٔ جلگه ای قرار داشتند و ترنجه در این میان بین شهرهای میله در غرب، مامطیر در جنوب و سارویه در شرق قرار دارد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر کتب مورخان قرن چهارم هجری پیاپی از آن، با اسامی مشابهی، یاد شده است. [ ۱] در حدود العالم آمده «ترجی شهرکی است آبادان و قدیم ترین شهرست اندر طبرستان»[ ۲] در زمان ابن اسفندیار پادگانی هزار و پانصد نفره در آن وجود داشت و میرظهیرالدین مرعشی خود به قلعه ای با همین اسم در حول شهر ساری رفته است. [ ۱] کیا ویشتاسب جلالی، از بزرگان مازندران، نیز در قلعه توجی فرمان می راند؛ او بعدها از متحدان کیا افراسیاب چلاوی شد. [ ۳]
نام های مختلفی همچون بُرجی، تُرَنجی، تُرنجه، تُرجی، تَریجی، توران جیر، تژیر، توجی، تریچه و توران چی برای این شهر گفته شده اند. [ ۲]
رابینو می گوید در این مکان بود که فرخان بزرگ توانست مهاجمان تُرک را شکست دهد و بر همین اساس نام آن را «توران چی» یا «توران جیر» به معنای شکست گاه تورانیان قرار دادند که به صورت های دیگر نیز درآمده. [ ۴] در این باره در تاریخ طبرستان اثر ابن اسفندیار آمده:[ ۲]
به عهد فرّخان بزرگ ترکان چنانچه رفت که ضریبه ( خزینه ) بستانند و به طبرستان تعرّض نرسانند، چون دو سال برآمد در بندها و مسالک ( ممالک ) را استواری ها کردند و به اداء ضریبه و اناوه تهاون نموده و بعد تحصین مضایق و تمکین مداخل و مخارج ولایت از هامون برخاسته و به موضوعی که فیروزآباد گویند به حدّ لَفور باز شده و نشسته، ترکان چون خلاف وفا بدانستند به طبرستان آمدند و صُول گفتند پادشاه را، بدین موضع که شهرست لشکرگاه شاخته به هر طرف به غارت و تاراج تاختن می بردند تا شبی فرّخان بر سبیل شبیخون تاختن بر سر ایشان آورد و ظفر یافت، صول را با حملهٔ حشم تُرک بکشتند چنانگه پشته پشته از کشته با دید آمد و باقی که از لشکرگاه غایب بودند به کمینگاه گرفتار آمدند و طمع ترکان از طبرستان منقطع شد. این موضع را شهر ساختند و توران جیر نام نهادند.
ابن فقیه همدانی فاصلهٔ این شهر تا مامطیر را شش فرسخ ( ۳۶ کیلومتر ) دانسته است. وی همچنین از این مکان به عنوان «شهرک» نام برده. ابن حوقل نیز در قرن چهارم هجری نام این شهر را تریجی ذکر کرده و مکانش را مابین بندر عین الهم و میله دانسته است. وی در ادامه، فاصله شهر میله تا ترنجه را سه فرسخ ( ۱۸ کیلومتر ) تخمین زده است. بر اساس تاریخ طبرستان تألیف ابن اسفندیار در ۶۱۳ هجری، از ۲۷ شهر مازندران در قرون اولیه اسلامی، ۱۶ شهر در منطقهٔ جلگه ای قرار داشتند و ترنجه در این میان بین شهرهای میله در غرب، مامطیر در جنوب و سارویه در شرق قرار دارد.
wiki: توجی (شهر)
پیشنهاد کاربران
پیشنهادی ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید