تنزیل و تاویل در فقه

[ویکی فقه] تنزیل بر مورد نزول گفته می شود و تاویل مفهوم عامی است که از آیه برداشت می شود و قابل انطباق بر جریانات مشابه است.
در اصطلاح سلف ، تنزیل بر مورد نزول گفته می شود. این مورد می تواند یک واقعه خاص باشد که آن واقعه سبب نزول آیه شده است. ولی تاویل مفهوم عامی است که از آیه برداشت می شود و قابل انطباق بر جریانات مشابه است.
تعابیر دیگر
در برخی تعابیر به این دو اصطلاح ظهر و بطن نیز گفته می شود که ظهر همان تنزیل و بطن همان تاویل است، زیرا ظاهر آیه همان مورد نزول را می رساند و در بطن آیه مفهوم گسترده تری نهفته است.
نظر امام صادق درباره ظاهر و باطن آیه قرآن
فضیل بن یسار درباره حدیث معروف ما فی القرآن آیة الا ولها ظهر و بطن» که از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم نقل شده است، از امام صادق علیه السّلام سؤال کرد.حضرت در جواب فرمود: ظهره تنزیله و بطنه تاویله، منه ما قد مضی و منه ما لم یکن، یجری کما تجری الشمس و القمر، ظهر همان مورد نزول آیه است و بطن تاویل آن (که موارد قابل انطباق را شامل می شود). برخی در گذشته اتفاق افتاده وبرخی هنوز نیامده است. قرآن (پیوسته زنده و جاوید و قابل بهره گیری است و) مانند آفتاب و ماه در جریان است». در حدیث دیگر می فرماید: ظهر القرآن الذین» نزل فیهم و بطنه الذین عملوا بمثل اعمالهم، ظهر، کسانی را در بر می گیرد که آیه درباره آنان نازل شده است و بطن کسانی را شامل می شود که کرداری مانند کردار آنان داشته باشند».
استفاده فقهی از شان نزول و تنزیل و تاویل
...