تنجیم

/tanjim/

لغت نامه دهخدا

تنجیم. [ ت َ ] ( ع مص ) به بارها دادن مال و آنچه بدین ماند. ( تاج المصادر بیهقی ) ( زوزنی ). پاره پاره گذاردن وام را. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). پاره پاره گذاردن وام و دیه را. ( از اقرب الموارد ). || به نجوم حکم کردن. ( تاج المصادر بیهقی ) ( زوزنی ). وقت و ستاره شناسی کردن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). چشم داشتن و ترصد ستارگان و محاسبه مواقیت و سیر آنها و اطلاع یافتن بر احوال عالم بدین وسیله. ( از اقرب الموارد ). ستاره شناسی و مطابق علم نجوم و ساعات سعد و نحس شناختن. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ) :
شغل او شاعری است یا تنجیم
هوسش فلسفه است یا اکسیر.
خاقانی.
و اسرار علم تنجیم و معرفت درج و دقایق تقویم و طرف علم طب و نتف خواص ادویه و غیر آن تعلیم کنم. ( سندبادنامه ص 62 ). رجوع به ستاره شناسی شود.

فرهنگ فارسی

منجمی کردن، رصدکردن ستارگان، ستاره شناسی
۱ - ( مصدر ) رصد کردن ستارگان . ۲ - ( اسم ) ستاره شماری اختر شماری . یا اهل تنجیم . منجمان اختر شماران . یا علم تنجیم . علم نجوم .

فرهنگ معین

(تَ ) [ ع . ] (مص م . ) رصد کردن ستارگان .

فرهنگ عمید

ستاره شناسی.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] پیشگویی حوادث با استناد به حرکات فلکی و امور عارض بر سیارات و همچنین تقسیط را تَنجیم گویند و از معنای اول به مناسبت در باب تجارت سخن رفته است.
تنجیم به مفهوم نخست عبارت است از خبر دادن از حوادث آینده همچون ارزانی یا گرانی کالا، جنگ یا صلح، بیماری مانند وبا و نحوست یا سعادت ایّام با استناد به حرکات فلکی و اموری مانند اتّصال، افتراق، مقابله، تربیع و تسدیس که بر سیارات عارض می‏گردد.
حکم تنجیم
تنجیم با اعتقاد به استقلال حرکات فلکی و عوارض سیارات و یا مشارکت آنها با خداوند در تأثیرگذاری و ایجاد حوادث حرام می‏باشد.
البتّه پیشگویی رخدادهای آینده اگر نشأت گرفته از این اعتقاد باشد که خداوند متعال برای پیدایی هر پدیده‏ای سببی قرار داده که امور عالم را به وسیله آن اسباب تدبیر نموده و به جریان می‏اندازد و حرکات فلکی و عوارض سیارات را برای رخداد حوادثی از جمله این اسباب قرار داده، اشکال ندارد و جایز است.
خبر قطعی دادن از حوادثی که از حرکات فلکی و عوارض سیارات استخراج می‏گردد حرام است.
اِخبار از رخدادهایی همچون ماه و خورشید گرفتگی، هلال، اتّصال و افتراق سیارات که مبتنی بر اصول و قواعد علمی محکم است از تنجیم حرام به‏شمار نمی‏رود.

دانشنامه آزاد فارسی

رجوع شود به:احکام نجوم

پیشنهاد کاربران

بپرس