تنبور

این دو معنی علاوه بر معنای اصلی آن که ساز زهی معروف ایرانی است، می باشد

در = در، دروازه
یا = آب، زندگی
دریا = دروازه زندگی.
سوریا = دروازه سد دریا ( آفتاب/آپتاب/آبتاب ) .
خورشید = خه، ور ، شید
خورشید = دروازه خوبی هستی.
ورجمکرد = ور، جم، کرد
ورجمکرد = دروازه که جم بنا کرد ( پل صراط ) .
مور = مادر
ما = من
ور/در = دروازه
مادر = دروازه روان/روح
تنبور = آواز که به خوبی تن است.
لرزه تن و یا بازی/پاکوبی Vibrate
اوم هند برای لرزه مغزه است.
الفبای عربی بسیار خوب برای لرزه Vibrate مغز است.
آواز = زندگی
زبان = خزانه آواز اهلی ( بانک آواز نیک و خوب ) .

مور = من، ور
من = روان/روح
ور = در
مور = در روان، در روح
مور = مادر
مادر = دروازه روان، دروازه روح ( روان همه روانان، روح همه ارواح ) .
مور/ مادر = استاد خود شناسی.
گنگاه
اوستا
گیتا
خورشید
خور شید = خه، ور ، شید.
خه = خوب
ور = در، دروازه
شید = شید، چشمه هستی ، چراغ هستی
خورشید = دروازه هستی
به همان گونه بسیار واژه گان در خود ( ور ) دارند که معنی ( در، دروازه ) را میدهند.
تنبور
تنبور = تن، به، ور
تن = تن، بدن
به = بهتر، خوب تر
ور = دروازه
تنبور = دروازه خوبی تن
چه خوبی دارد وز چه خوبی برایش ( تنبور ) گفته اند.
نخست باید دانست که ( آواز ) چیست. ؟؟!
باز باید دانست که زبان چیست و زبان چرا ساخته شده و زبان چه کار می آید.
۱: آواز
آواز آغاز هستی است و میباشد.
ادیان میگویند: نخست هیچ چیز نبود مگر ( آواز ) بود و زندگی از ( آواز ) رنگ و رخ گرفته است.
الفبای پارسی با ( آ ، آه ) آغاز میشود.
ما باور داریم که خداوند گفت ( آ ) و هستی به میان آمد.
۲: زبان
زبان = خزانه آواز سازگار ( آواز اهلی ) و یا ( ادب ) .
زبان = اداره کیهان، اداره کائینات.
نماز از برای همین ساخته شده است تا به هستی آواز نیک پخش گردد.
۳: آواز
آواز یک ( دارو، ادویه ) است.
آدم = آ ، دم
آ = آواز
دم = نیرومند، زورمند
آدم = آواز نیرومند، آواز زورمند.
آدم = زندجان که ( شاخ و دم ) ندارد و بلکه ( دانش و خرد ) دارد.
آدم = آواز نیرومند.
آذان
روزنامه
رادیو/تلویزیون
انترنیت و رسانه
در هنگام پیش از آواز برای درمان ( روان/روح ) کار میگرفتند وز همان رو ما میگویم ( موسیقی غذای روح است ) . !
توپ هم برای درمان روانی ساخته شده بود و اکنون برای جنگ به کار میرود.
تنبور هم برای ( روان ، روح ) ساخته شده بود که برایش نام گذاشتند ( تنبور ) دروازه خوبی تن.
موسیقی غذای روح است.
تنبور = تن، به، ور
تنبور = دروازه خوب تن، آواز پسندیده که به جان تن رخنه میکند و آدمی از آن مزه میبرد و ( مغز آرام، دل شاد، تن تازه ) شده و خود آدمی از آرامی خوش میشود.
در واژه هوشتان را به ( ور، در ) بگیرید.
در پیش ها هر چیز را دروازه یک حکمت میدانستند.
ورجمکرد = ور، جم، کرد
ور = در
جم = یما، جمشید
کرد = کرد
ورجمکرد = دروازه که جمشید بنا کرد
ورجمکرد = پل صراط

این ساز را با پنجه می نوازند و این خود دلیلی است بر ارتباط خانوادگی تنبور و دوتار محلی و سه تار که آنها نیز با انگشت ( ناخن ) به صدا در می آیند.
تنبور، دارای شخصیتی عرفانی و حماسی است و این ساز برای نواختن قطعات حماسی نیز استفاده می شود. این ساز در طول سیر و سفر تاریخی و فرهنگی تنبور در نقاط و نواحی مختلف نام ها و شکل های متفاوتی پیدا کرده است.
تنبور دارای شکمی گلابی شکل و دسته ای دراز است که روی آن از ۱۰ تا ۱۵ پرده بسته می شود. دسته این ساز مانند سه تار، بر سر ساز متصل است و سر آن در حقیقت ادامه دسته است که روی سطوح جلویی و جانبی آن، هر یک دو گوشی کار گذارده شده که سیم ها به دور آنها پیچیده می شوند. سیم های تنبور ۴ عدد و معمولاً به فواصل مختلف کوک می شود. این ساز معمولاً بدون مضراب و با انگشت نواخته می شود.
انواع تنبور با اسامی و اشکال مختلف:
تنبور قوچانی، شروانی، بغدادی، تیسفونی و انواع دو تار، چگور و قپوز. نواختن این ساز با شکل های مشابه هنوز در بیشتر مناطق ایران رواج دارد.
تنبور بر اساس شکل ظاهری دو نوع است؛ تنبور کاسه ای که یک تیکه است و تنبور چمنی که همان ترکه ای است و کاسه آن از تکه های چوب درست شده است. این نوع مزیتی که بر نوع اول دارد این است که هم ساخت آن راحت تر است و هم تعمیر آن.
تاریخچه تنبور:
بر پایه ۳ مجسمه یافت شده در خرابه های شوش، تنبور دارای تاریخچه ای مربوط به حدود ۱۵۰۰ پیش از میلاد است. تنبور زمانی در انواع کاسه گلابی شکل رایج در ایران و سوریه ساخته می شده سپس از طریق ترکیه و یونان به باختر رفته و کاسه بیضی شکل آن در مصر ساخته شده است.
تنبور سه تار باستانی ایرانیان نیز تعبیر شده است که در زمان ساسانیان، خسرو پرویز و قبل از آن هم به کار نواختن می آمده.
تنبور ساز نوازندگانی ایرانیان محسوب می شده و ابن خردادبه آواز خوانی مردم ری و طبرستان و دیلم را با تنبورها درست شمرده است.
امروزه تنبور در سرتاسر ایران رواج دارد اما کانون اصلی این ساز استان های کرمانشاه و کردستان و نواحی شمالی لرستان است. این ساز در این مناطق با نام های تَمیُرَه، تَمیرَه، تموره و تمور شناخته می شود.
در منطقه ای کرد نشین در ترکیه به نام دیار بکر نوعی از تنبور موسوم به باقلما با کاسه ای بزرگ و ۵ تار و حدود ۲۰ دستان رایج است که با مضراب نواخته می شود.
قسمت های مختلف تنبور:
کاسه: همان قسمت پایین تنبور که خود دارای اشکال مختلفی است که بستگی به منطقه و سازنده خود دارد. کاسه این ساز را عموماً از چوب توت می سازند که انتخاب نوع چوب، یعنی اینکه از چه جنس توتی باشد خود دارای نکاتی است.
دسته: قسمت انتهایی تنبور که به کاسه متصل است که در صدا تاثیر زیادی دارد.
ساز تنبور, آشنایی با ساز تنبور, انواع ساز تنبور
صفحه: قسمت روی کاسه که دارای بافت ظریف می باشد، صفحه نازکی است از چوب درخت گردو که بر روی دهانه کاسه قرار می گیرد و در وسط و یا در کنار صفحه حدود ۷ تا ۱۲ سوراخِ ۲ تا ۳ میلیمتری دارد تا موجب نرمی صدای تنبور شود. سوراخ روی صفحه بر صدای تنبور تأثیر بسزایی دارد.
دستان: ۱۳ تا ۱۴ دستان در تنبور وجود دارد که در محل های معیّن بر دسته بسته می شوند. به نظر اغلب نوازندگان مشهور، محل دستان ها ثابت است اما برخی نیز معتقدند که جای تعدادی از این دستان ها متغیر است.
خرک: خرک، قطعه چوبی کوچک و محکم از درخت شمشاد و گردوست که سیم به آن وصل می شود و روی صفحه سیم گیر قرار می گیرد. در برخی از سازهای جدید سیم گیر کار خرک را می کند.
سیم گیر: به قسمت انتهایی کاسه وصل است و سیم را به آن وصل می کنند. سیم گیر از جنس استخوان یا چوب بوده در انتهای صفحه قرار دارد که تارها را بدان گره می زنند و تا انتهای دسته می کشند. در برخی از تنبور های جدید، خرک کار سیم گیر را انجام می دهد.
گوشی: همان قطعات بالای تنبور را گوشی میگویند و از آن برای کوک کردن استفاده می کنند. دو تا سه گوشی ( در تنبورهای نامتعارف تا پنج گوشی ) از چوب بید وجود دارد. تنبور لانه کوک ( جعبه گوشی ها ) ندارد و گوشی هایش مستقیماً در سوراخهای ایجاد شده در انتهای دسته فرو می روند.
سیم گیر بالا: برجستگی پایین گوشی را می گویند که دارای شیارهایی است. شیطانک، که قطعه چوب یا استخوانی است با دو سه شیار که تارها از روی آن عبور داده شده به گوشی گره می خورند. شیطانک در حدود ۱۵ سانتیمتری ابتدای دسته تعبیه می شود.
پرده: نخ نازکی است که روی دسته بسته شده و فاصله هر دو دستان را یک پرده می گویند. تنبور از قدیم دارای ۲ سیم بوده که اکنون آن را از ۲ سیم به یک سیم ارتقاء داده اند.
سیم: دو یا سه سیم، که سیم بالایی معمولاً جفتی است. این سیم ها از یک سو به سیم گیر و از سوی دیگر پس از عبور از روی خرک و شیطانک در انتهای دسته به دور گوشی ها پیچیده می شوند.
منبع:iranvij. ir
همچنین:
تَنبور یا طَنبور یکی از سازهای زهی از گونهٔ لوت است که در آن سیم ها از روی دسته ای بلند و کاسه ای عبور کرده است و با ضربه انگشتان به صدا در می آید.
تنبور بیش تر در نواحی باختری ایران به ویژه در میان تالشان هم چنین انجمن تنبور نوازان، قلندران و پیروان یارسان ( اهل حق ) در منطقه کرمانشاهان در کردستان استفاده می گردد که با آن موسیقی آیینی خود را اجرا می کنند و قداست بسیاری برای آن قائلند.
امروزه از تنبور می توان به ساز محلی با دسته ای بلندتر و کاسه ای بزرگتر و منحنی تر از سه . . .