تمیم داری

[ویکی فقه] تمیم داری از صحابی پیامبر صلی الله علیه وآله و نخستین قصه گوی مسلمان و اهل فلسطین می باشد.
از وی در عهد خلافت ابوبکر، خبری در دست نیست، جز فرمان خلیفه مبنی بر واگذاری اقطاع داده شده به تمیم در زمان پیامبر(صلی الله علیه وآله) ؛ اما خلیفه دوم، توجهی ویژه به او داشت، چنان که گفته اند: عمر وی را تمجید و از او با عنوان بهترین مدنی (خیر اهل المدینه) یاد می کرد و وی را صاحب کرامات می دانست. گویند در سال ۱۴ قمری پس از آنکه عمر دستور داد نمازهای نافله در شب های ماه مبارک رمضان به صورت جماعت (نماز تراویح ) گزارده شود در زمان رسول خدا(صلی الله علیه وآله) و ابوبکر به صورت فرادی خوانده می شد به ابی بن کعب و تمیم دستور داد امامت این نمازها را بر عهده گیرند، از این رو آن دو، امامت جماعت مردان را و سلیمان بن ابی حشمه امامت جماعت زنان را عهده دار شدند ؛ نیز آمده است که تمیم نخستین کسی بود که در مسجد پیامبر به قصه گویی پرداخت. زیرا عمر به کسی اجازه نمی داد برای مردم قصه بگوید؛ ولی به او اجازه داد. بنابه گزارشی، تمیم در عهد عمر در هفته یک روز و در دوره عثمان، دو روز برای مردم قصه می گفت. برخی قصه گویی او را صرفاً به زمان عثمان نسبت داده و از توجه ویژه عثمان به او سخن گفته اند. طبق نقلی، عمر تنها در یک مورد تمیم را نکوهش کرد و او را با تازیانه زد و آن بدان سبب بود که تمیم پس از نماز عصر به رغم نهی عمر از نمازگزاردن بعد از نماز عصر تا مغرب دو رکعت نماز خواند. تمیم در فتح مصر (۱۶ ۲۰ ق.) شرکت داشت و مدتی بر بیت المقدس امارت کرد که زمان آن مشخص نیست.
← قصه گویی
...

[ویکی شیعه] تَمیم بن اوس بن خارجهٔ داری، مشهور به تَمیمِ داری (درگذشته ۴۰ق) از صحابه و پیشگام در فرهنگ قصه گویی در تاریخ اسلام.
تمیم از مسیحیانی بود که در سنة الوفود اسلام آورد و تا پایان خلافت خلفای سه گانه در مدینه ماند و پس از آن به فلسطین رفت. تمیم نزد خلفای سه گانه به ویژه خلیفه دوم جایگاه ویژه ای داشت؛ نخستین کسی بود که با اجازه عمر بن خطاب در مسجد پیامبر برای مسلمانان قصه می گفت.
اهل سنت تمیم را از زاهدان صحابه پیامبر(ص) می دانند اما برخی از محققان شیعی بر این باورند او از نخستین کسانی بود که اسرائیلیات را وارد فرهنگ اسلامی کردند. همچنین نیامدن نام وی در شمار اصحاب علی بن ابی طالب و رفتن او به شام پس از ماجرای قتل عثمان را نشان از انحراف او از امام علی(ع) دانسته اند.

[ویکی اهل البیت] از راهبان مسلمان شده
«تمیم بن اوس بن خارجه»، از تیره بنی دار بن هانی از قبیله «لخم» از «عرب قحطانی» (جنوبی) است و از همین رو به «داری» شهرت یافته است.
«تمیم» پیش از مسلمان شدن در منطقه شام سکونت داشت و از راهبان آن سرزمین به شمار می آمد. البته زمان هجرت او یا خاندانش به آن سرزمین معلوم نیست. آنچه مسلم است، لخمی ها و جذامی ها در زمره آن دسته از عرب جنوبی بودند که از مدت ها قبل از ظهور اسلام به سوریه و لبنان مهاجرت کرده بودند. بر اساس برخی گزارش ها تمیم به سبب اشتغال به تجارت به حجاز رفت و آمد داشته است.
تمیم در سال نهم هجرت (یک سال پیش از رحلت پیامبر) پس از غزوه تبوک، همراه برادرش نعیم و هیئتی 10 نفره از بنی دار به مدینه نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله آمده و مسلمان شد.
برخی گزارش ها اسلام او را در سال هفتم، پس از نبرد خیبر دانسته اند. همراهان تمیم تا رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله و خود او تا قتل عثمان (م. 35 ق.) در مدینه ماندند.
به گزارش زهری و کلبی، در ملاقات این هیئت با پیامبر صلی الله علیه و آله، تمیم از آن حضرت خواست در صورت فتح شام، شماری از روستاهای محل سکونتش مانند «حبُری» و «بیت عینون» را به او و به نقلی به همراهان یا خاندانش اَقطاع (بخشیدن زمین برای گذراندن زندگی) دهد. پیامبر صلی الله علیه و آله نیز با خواسته او موافقت کرد و در این خصوص سندی تنظیم فرمود. متن سند در بسیاری از منابع آمده است.
به نقل زید بن عامر ثقفی، رسول خدا صلی الله علیه و آله خود از تمیم خواست، چیزی از حضرت بخواهند و او روستاهای یاد شده را درخواست کرد و پیامبر آنها را به او واگذار کرد. برخی محققان، سند یاد شده را ساخته و پرداخته دوران خلفا یا بنی امیه دانسته اند که با توجه به اعتبار تمیم و طرفداری او از دستگاه خلافت، برای وی فضیلت تراشی کرده اند.
برخی سیره نویسان، چون ابن اسحاق بدون ذکر نام غزوات، تمیم را از کسانی دانسته اند که در برخی از آنها، همراه پیامبر صلی الله علیه و آله بود.