تلبیس

/talbis/

مترادف تلبیس: آمیختگی، تدلیس، تهویه، حیله، دروغ پردازی، دسیسه، نیرنگ، مکر، تزویر، خدعه، ریا، نیرنگ سازی، نیرنگ ساختن، حقیقت پوشی

معنی انگلیسی:
imposture, guile, disguise, hypocrisy

لغت نامه دهخدا

تلبیس. [ ت َ ] ( ع مص )درآمیختن و پنهان داشتن مکر و عیب از کسی. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). پوشیدن حقیقت و اظهار خلاف ماهیت چیزی. ( از تعریفات جرجانی ). || ( اِ ) فریب و حیله و مکر و تزویر و کذب و دروغ و خدعه و ریا و غدر و آلایش و فساد و تکذیب و ناراستی و اغتشاش. ( ناظم الاطباء ) :
نه ستم رفته بمن زو، و نه تلبیسی
که مرا رشته نتاند تافت ابلیسی.
منوچهری.
ای گراینده سوی این تلبیس
شعر من سوی توچکار آید.
ناصرخسرو.
یکی سخنت بپرسم به رمز، بی تلبیس
که آن برون برد از دل خیانت و پیسی.
ناصرخسرو.
به تلبیس دست ابلیس فروبستی و به ترفند پای دیو در بند کردی. ( سندبادنامه ص 238 ).
به تلبیس آن توانی خورد از این راه
کز آن طبل دریده خورد روباه.
نظامی.
موی به تلبیس سیه کرده گیر
راست نخواهد شدن این پشت کوز.
( گلستان ).
یکی مال مردم به تلبیس خورد
چو برخاست لعنت بر ابلیس کرد.
( بوستان ).
به تلبیس ابلیس در چاه رفت
که نتوان از این خوبتر راه رفت.
( بوستان ).

فرهنگ فارسی

پوشاندن، پنهان کردن حقیقت، پنهان داشتن مکروعیب، فریب وخدعه بکاربردن، چیزی رابرخلاف وانمودکردن
۱ -( مصدر ) رنگ آمیختن نیرنگ ساختن پنهان کردن حقیقت پنهان کردن مکر خویش . ۲ - ( اسم ) نیرنگ سازی . ۳ - ( اسم ) رنگ نیرنگ . جمع : تلبیسات .

فرهنگ معین

(تَ ) [ ع . ] (مص م . ) ۱ - نیرنگ ساختن . ۲ - پوشاندن ، حقیقت را پنهان کردن .

فرهنگ عمید

۱. پوشاندن.
۲. پنهان داشتن مکر و عیب خود از مردم.
۳. فریب و خدعه به کار بردن.
۴. چیزی را برخلاف آنچه هست به مردم وانمود کردن، پوشاندن حقیقت امری، پنهان کردن حقیقت.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تلبیس، اصطلاحی در عرفان است و در لغت به معنای تخلیط یا مبهم کردن امور است.
تلبیس به معنای آمیختن و مبهم کردن کار و دَرهم و مشتبه ساختن امور (تخلیط) و فریب دادن (تدلیس) است و از واژه لَبْس (صورت فعلی آن: لَبَس ـ یَلبِس) برای مبالغه و تأکید، اشتقاق یافته است. واژه های لباس و لَبوس و لُبْس (صورت فعلی آن: لَبِس ـ یَلبَسُ) به معنای پوشاندن نیز با لَبْس و تلبیس از نظر معنایی اشتراک دارند.

مادّه لبس در قرآن
مادّه لبس در قرآن به صورت فعل به معنای آمیختن و مشتبه کردن امور چند بار به کار رفته است. در آیه ۴۲ بقره و ۷۱ آل عمران تَلْبِسُوا و تَلْبِسُون همراه با تَکْتُمُوا و تَکْتُمُون آمده و بنا به نظر مفسران مراد این دو آیه مشتبه ساختن حق و باطل به هم است به طوری که تمییز و تشخیص آن دو، به جهت شباهت بسیار، مشکل باشد. بنابراین تَکْتُمُون که اشاره به کتمان حق دارد، غیر از تلبیس است. در واقع تلبیس و کتمان حق دو روش متفاوت برای گمراه کردن دیگران است

مادّه لبس در أحادیث
در احادیث نیز فعل مشتق از لَبْس به معنای عمل شیطانی یعنی حیله و نیرنگ، نفاق و ریا و غل و غش در کارها آمده است.

دو معنای مثبت تلبیس در عرفان
...

مترادف ها

wile (اسم)
فریب، تزویر، حیله، خدعه، مکر، تلبیس

guile (اسم)
خیانت، حیله، دورویی، مکر، تلبیس، دستان و تزویر، روباه صفتی

subreption (اسم)
تلبیس، تدلیس، اختفای حقایق برای استفاده خود

فارسی به عربی

مکر

پیشنهاد کاربران

که به تلبیس و حیل دیو مسلمان نشود
تلبیس واژه ای عربی و بر وزن تفعیل است و ریشه آن ل ب س می باشد که معنی آن پیش از این آمده است .
تلبیس talbis
لباس پوشاندن ، پوشاندن حقیقت ، مکر وریا
- مکر /حیله
- فریب
نیرنگ. پنهان کردن حقیقت

بپرس