[ویکی فقه] تقوا و حکمت (قرآن). از اثرات تقواپیشگی و پرهیزکاری برخورداری از حکمت است همانطور که خداوند در قرآن برای حضرت یحیی علیه السلام بخاطر داشتن تقوا حکمت عنایت کرده است.
تقوا و پرهیزکاری یحیی علیه السلام، زمینه برخورداری وی از حکمت است:یـیحیی خذ الکتـب بقوة وءاتینـه الحکم صبیـا• وحنانـا من لدنا وزکوة وکان تقیـا.ای یحیی! کتاب (خدا) را با قوت بگیر! و ما فرمان نبوت (و عقل کافی) در کودکی به او دادیم! و رحمت و محبتی از ناحیه خود به او بخشیدیم، و پاکی (دل و جان)! و او پرهیزگار بود!
دیدگاه آیت الله مکارم
«حکم» به معنای «حکمت» آمده است. برداشت یاد شده بر این پایه است.در آیات گذشته دیدیم که خداوند چگونه به هنگام پیری زکریا، یحیی را به او مرحمت فرمود، به دنباله آن در این آیات نخست فرمان مهم الهی را خطاب به یحیی می خوانیم: ای یحیی! کتاب خدا را با قوت و قدرت بگیر! (یا یحیی خذ الکتاب بقوة). معروف و مشهور در میان مفسران این است که منظور از کتاب در اینجا تورات است، حتی ادعای اجماع و اتفاق در این زمینه کرده اند. ولی بعضی این احتمال را داده اند که او کتابی ویژه خود داشت (همانند زبور داود) البته نه کتابی که متضمن آئینی جدید و مذهب تازه ای باشد. ولی احتمال اول قویتر به نظر می رسد. به هر حال منظور از گرفتن کتاب با قوت و قدرت آنست که با قاطعیت هر چه تمامتر و تصمیم راسخ و اراده ای آهنین کتاب آسمانی تورات و محتوای آن را اجرا کند، و به تمام آن عمل نماید، و در راه تعمیم و گسترش آن از هر نیروی مادی و معنوی، فردی و اجتماعی، بهره گیرد. اصولا هیچ کتاب و مکتبی را بدون قوت و قدرت و قاطعیت پیروانش نمی توان اجرا کرد، این درسی است برای همه مؤمنان و همه رهروان راه الله.بعد از این دستور، به مواهب دهگانه ای که خدا به یحیی داده بود، و یا او به توفیق الهی کسب کرد، اشاره می کند.۱. ما فرمان نبوت و عقل و هوش و درایت را در کودکی به او دادیم (و آتیناه الحکم صبیا).۲. به او رحمت و محبت نسبت به بندگان از سوی خود بخشیدیم (و حنانا من لدنا). حنان در اصل به معنی رحمت و شفقت و محبت و ابراز علاقه و تمایل است.۳. به او پاکی روح و جان و پاکی عمل دادیم و زکاة. گرچه مفسران برای زکات، معانی مختلفی کرده اند، بعضی آن را به عمل صالح، بعضی به اطاعت و اخلاص، بعضی، نیکی به پدر و مادر، بعضی، حسن شهرت، و بعضی به پاکی پیروان، تفسیر کرده اند، ولی ظاهر این است که زکات معنی وسیعی دارد و همه این پاکیزگیها را در بر خواهد گرفت.۴. او پرهیزگار بود و از آنچه خلاف فرمان پروردگار بود، دوری می کرد (و کان تقیا).
دیدگاه علامه طباطبایی
و آتیناه الحکم صبیا و حنانا من لدنا و زکاة. حکم در این آیه به فهم و عقل و نیز به حکمت و به معرفت آداب خدمت و همچنین به فراست صادق و نیز به نبوت تفسیر شده، ولیکن از مثل آیه شریفه: و لقد آتینا بنی اسرائیل الکتاب و الحکم و النبوة و نیز آیه اولئک الذین آتیناهم الکتاب و الحکم و النبوة و غیر این دو از آیاتی که کلمه حکم در آنها آمده استفاده می شود که حکم غیر از نبوت است و تفسیر آن به نبوت تفسیر صحیحی نیست، و همچنین تفسیرش به معرفت آداب خدمت یا فراست صادق یا عقل هیچ یک درست نیست زیرا از لفظ آیه و همچنین از جهت معنا چیزی که دلالت بر یکی از آنها بکند وجود ندارد.بله چه بسا از مثل آیه: یتلوا علیهم آیاتک و یعلمهم الکتاب و الحکمة و یزکیهم و آیه:یتلوا علیهم آیاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمة می توان درباره معنای حکم در آیه مورد بحث احتمالی داده و چیزی فهمید، آری با در نظر گرفتن اینکه حکمت بناء نوع (مفید نوعی) از حکم است می توان گفت: مراد به حکم همان علم به معارف حقه الهیه و کشف حقایقی که در پرده غیب است، و از نظر عادی پنهان است می باشد، و شاید آن مفسری هم که حکم را به فهم تفسیر کرده نظرش همین بوده است، بنابراین معنای آیه این می شود: ما به او علم به معارف حقیقی دادیم در حالی که او کودکی نابالغ بوده.
تقوا و پرهیزکاری یحیی علیه السلام، زمینه برخورداری وی از حکمت است:یـیحیی خذ الکتـب بقوة وءاتینـه الحکم صبیـا• وحنانـا من لدنا وزکوة وکان تقیـا.ای یحیی! کتاب (خدا) را با قوت بگیر! و ما فرمان نبوت (و عقل کافی) در کودکی به او دادیم! و رحمت و محبتی از ناحیه خود به او بخشیدیم، و پاکی (دل و جان)! و او پرهیزگار بود!
دیدگاه آیت الله مکارم
«حکم» به معنای «حکمت» آمده است. برداشت یاد شده بر این پایه است.در آیات گذشته دیدیم که خداوند چگونه به هنگام پیری زکریا، یحیی را به او مرحمت فرمود، به دنباله آن در این آیات نخست فرمان مهم الهی را خطاب به یحیی می خوانیم: ای یحیی! کتاب خدا را با قوت و قدرت بگیر! (یا یحیی خذ الکتاب بقوة). معروف و مشهور در میان مفسران این است که منظور از کتاب در اینجا تورات است، حتی ادعای اجماع و اتفاق در این زمینه کرده اند. ولی بعضی این احتمال را داده اند که او کتابی ویژه خود داشت (همانند زبور داود) البته نه کتابی که متضمن آئینی جدید و مذهب تازه ای باشد. ولی احتمال اول قویتر به نظر می رسد. به هر حال منظور از گرفتن کتاب با قوت و قدرت آنست که با قاطعیت هر چه تمامتر و تصمیم راسخ و اراده ای آهنین کتاب آسمانی تورات و محتوای آن را اجرا کند، و به تمام آن عمل نماید، و در راه تعمیم و گسترش آن از هر نیروی مادی و معنوی، فردی و اجتماعی، بهره گیرد. اصولا هیچ کتاب و مکتبی را بدون قوت و قدرت و قاطعیت پیروانش نمی توان اجرا کرد، این درسی است برای همه مؤمنان و همه رهروان راه الله.بعد از این دستور، به مواهب دهگانه ای که خدا به یحیی داده بود، و یا او به توفیق الهی کسب کرد، اشاره می کند.۱. ما فرمان نبوت و عقل و هوش و درایت را در کودکی به او دادیم (و آتیناه الحکم صبیا).۲. به او رحمت و محبت نسبت به بندگان از سوی خود بخشیدیم (و حنانا من لدنا). حنان در اصل به معنی رحمت و شفقت و محبت و ابراز علاقه و تمایل است.۳. به او پاکی روح و جان و پاکی عمل دادیم و زکاة. گرچه مفسران برای زکات، معانی مختلفی کرده اند، بعضی آن را به عمل صالح، بعضی به اطاعت و اخلاص، بعضی، نیکی به پدر و مادر، بعضی، حسن شهرت، و بعضی به پاکی پیروان، تفسیر کرده اند، ولی ظاهر این است که زکات معنی وسیعی دارد و همه این پاکیزگیها را در بر خواهد گرفت.۴. او پرهیزگار بود و از آنچه خلاف فرمان پروردگار بود، دوری می کرد (و کان تقیا).
دیدگاه علامه طباطبایی
و آتیناه الحکم صبیا و حنانا من لدنا و زکاة. حکم در این آیه به فهم و عقل و نیز به حکمت و به معرفت آداب خدمت و همچنین به فراست صادق و نیز به نبوت تفسیر شده، ولیکن از مثل آیه شریفه: و لقد آتینا بنی اسرائیل الکتاب و الحکم و النبوة و نیز آیه اولئک الذین آتیناهم الکتاب و الحکم و النبوة و غیر این دو از آیاتی که کلمه حکم در آنها آمده استفاده می شود که حکم غیر از نبوت است و تفسیر آن به نبوت تفسیر صحیحی نیست، و همچنین تفسیرش به معرفت آداب خدمت یا فراست صادق یا عقل هیچ یک درست نیست زیرا از لفظ آیه و همچنین از جهت معنا چیزی که دلالت بر یکی از آنها بکند وجود ندارد.بله چه بسا از مثل آیه: یتلوا علیهم آیاتک و یعلمهم الکتاب و الحکمة و یزکیهم و آیه:یتلوا علیهم آیاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمة می توان درباره معنای حکم در آیه مورد بحث احتمالی داده و چیزی فهمید، آری با در نظر گرفتن اینکه حکمت بناء نوع (مفید نوعی) از حکم است می توان گفت: مراد به حکم همان علم به معارف حقه الهیه و کشف حقایقی که در پرده غیب است، و از نظر عادی پنهان است می باشد، و شاید آن مفسری هم که حکم را به فهم تفسیر کرده نظرش همین بوده است، بنابراین معنای آیه این می شود: ما به او علم به معارف حقیقی دادیم در حالی که او کودکی نابالغ بوده.
wikifeqh: تقوا_و_حکمت_(قرآن)