تقسیم چهارگانه حدیث

[ویکی فقه] قدماء به استناد قرائن همراه خبر، روایات را به دو دسته صحیح و ضعیف ، یا مقبول و مردود تقسیم می کردند، اما نخستین بار علامه حسن بن مطهر حلی (م ۶۷۷)، یا سیدبن طاووس (م ۶۷۳) - که در حقیقت ناظر به دوره متاءخرین است - احادیث را به چهار دسته صحیح، حسن، موثق و ضعف تقسیم کردند.
شیخ بهاءالدین عاملی در این باره می گوید:
این اصطلاح تقسیم رباعی احادیث میان قدماء - چنان که با بررسی گفتار آنان هوید است - شناخته شده نبوده و میان آنان چنین متعارف بود که صحیح را بر هر حدیثی اطلاق می کردند، که از نظر آنان اقتضاء اعتماد داشت ، یا همراه با قرائنی بود که باعث اطمینان و اعتماد به آن می شد. توجه قدماء بیشتر به متن روایات بوده و بر اساس موافقت آنها با کتاب، سنت، عقل و... روایت را صحیح می دانستد، حتی اگر در سند روایات ضعف وجود داشته باشد. و در صورتی که روایتی فاقد این قرائن می بود ضعیف و مردود تلقی می شد.اما چون در دوران متاءخرین ، همه یا بخشی از این قرائن از دست رفت ، آنان به جای توجه به متن ، به سند روایات روی آوردند و با توجه به برخورداری راویان از صفت عدالت ، وثاقت ، و امامی بودن ، روایات را به چهار دسته تقسیم کردند.


تقسیمات چهارگانه حدیث
از آنجا که اساسی ترین تقسیم روایات و نیز پرکاربردترین اصطلاح همین تقسیم چهارگانه روایات است ، لذا به تعریف آنها می پردازیم :

۱- صحیح
صحیح ، روایتی است که سند آن توسط راویان عادل و امامی در تمام طبقات به معصوم متعصل باشد ؛ ؛ ..


شرایط تحقق روایت صحیح
...