تقدیم

[ویکی فقه] پیش انداختن را تقدیم گویند و از آن به مناسبت در بابهایی نظیر طهارت، صلات و حج سخن گفته شده است؛ در ذیل به حکم تکلیفی و وضعی تقدیم پرداخته می شود.
تقدیم یا واجب است یا حرام یا مستحب و یا مباح.
← تقدیم واجب
تقدیم عملی که باید مؤخّر شود گاه تنها مشمول حکم تکلیفی یعنی حرمت است و حکم وضعی ندارد، مانند تقدیم ذبح بر رمی در روز عید قربان برای حاجی ـ بنابر قول به وجوب ترتیب بین اعمال روز عید ـ که این عمل اگر به عمد انجام گیرد حرام است؛ لیکن موجب بطلان نمی‏شود.
و گاه علاوه بر حکم تکلیفی، حکم وضعی نیز بر آن مترتّب است، مانند تقدیم نماز عصر بر ظهر و عشا بر مغرب که در صورت ارتکاب عمدی، نماز باطل خواهد بود.
در تقدیم سهوی نیز بنابر قول مشهور در صورت وقوع آن در وقت اختصاصی نماز ظهر یا مغرب، نماز باطل است؛ امّا وقوع آن در وقت مشترک در صورتی که نمازگزار پس از پایان نماز متذکّر شود، نماز صحیح خواهد بود و چنانچه در اثنا متذکّر گردد نیّت خود را به نمازی که باید مقدّم می‏داشته برمی‏گرداند، مگر اینکه امکان عدول نباشد، مثل آنکه پس از رکوع رکعتِ چهارمِ نمازِ عشا متوجّه شود نماز مغرب را نخوانده است.
در صحّت و بطلان نماز عشا در این فرض اختلاف است.
عدم رعایت ترتیب در افعال نماز اگر عمدی باشد موجب بطلان نماز خواهد شد و اگر سهوی باشد تنها در ارکان نماز مانند تقدیم سجود بر رکوع، نماز را باطل می‏کند.