[ویکی فقه] تفسیر ابوالسعود (کتاب). تفسیر ابو السعود با نام ارشاد العقل السلیم الی مزایا الکتاب الکریم اثر ابوالسعود محمد بن محمد بن مصطفی عمادی (متوفای ۹۸۲) از علمای ترک نژاد و از ملازمان سلطان سلیمان قانونی (خلیفه عثمانی) است.این کتاب از بهترین تفاسیر در زمینه نکات ادبی و بلاغی و در نهایت زیبایی سبک و حسن بیان است و به همین علت در بین اهل علم شهرت زیادی یافت و بسیاری از علما آن را از بهترین تفاسیر دانستند.
ابوالسعود محمد بن محمد بن مصطفی عمادی (متوفای ۹۸۲) از علمای ترک نژاد و از ملازمان سلطان سلیمان قانونی (خلیفه عثمانی) است. او منصب قضاوت را به دست گرفت و در سال ۹۵۲ مفتی دیار خود گشت. ابوالسعود فردی تیزهوش، پرحافظه، سریع الانتقال و مسلط بر نوشتن به زبان های عربی، فارسی و ترکی بود و همین تسلط وی به زبان های مختلف به وی امکان داد تا نسبت به بسیاری از آثار و کتب اطلاع حاصل نماید.وی ابتدا تفاسیر کشاف و بیضاوی را تدریس می نمود و به آنها علاقه وافر داشت و بر همین اساس تفسیر خود را به همان سبک و روش با مختصر تغییری نگاشت. به هر حال، تفسیر وی از بهترین تفاسیر در زمینه نکات ادبی و بلاغی و در نهایت زیبایی سبک و حسن بیان است و به همین علت در بین اهل علم شهرت زیادی یافت و بسیاری از علما آن را از بهترین تفاسیر دانستند.
معرفی اجمالی کتاب
کسی که به مطالعه این تفسیر می پردازد در آن، لطایف و نکات و دقایق و اشارات زیادی می یابد. میانه رو، و از اطناب مملّ و ایجاز مخل اجتناب جسته است.از ویژگی های این تفسیر این است که از ذکر اسرائیلیات پرهیز نموده است؛ اگر هم از آنها یادی می کند به ضعف و سستی آنها اشاره می نماید و منشا بطلان آن را بیان می کند؛ همان طور که در داستان هاروت و ماروت این گونه عمل کرده و افسانه های اسرائیلی را در این داستان، تکذیب کرده است و از این رو، در این خصوص رساله مخصوصی نگاشته و جهات ضعف آن را برشمرده است؛ و در عین حال نتوانسته کاملا خود را از چنگال اسرائیلیات برهاند؛ مثلا در داستان داود و اوریا، خرافاتی را که در این مورد حکایت شده است نقل می نماید. او گمان می کند که در شریعت داوود آن کار جایز بود.
ابی السعود، محمد بن محمد، تفسیر، ج۷، ص۲۲۲.
۱. ↑ ابی السعود، محمد بن محمد، تفسیر، ج۷، ص۲۲۲.
...
ابوالسعود محمد بن محمد بن مصطفی عمادی (متوفای ۹۸۲) از علمای ترک نژاد و از ملازمان سلطان سلیمان قانونی (خلیفه عثمانی) است. او منصب قضاوت را به دست گرفت و در سال ۹۵۲ مفتی دیار خود گشت. ابوالسعود فردی تیزهوش، پرحافظه، سریع الانتقال و مسلط بر نوشتن به زبان های عربی، فارسی و ترکی بود و همین تسلط وی به زبان های مختلف به وی امکان داد تا نسبت به بسیاری از آثار و کتب اطلاع حاصل نماید.وی ابتدا تفاسیر کشاف و بیضاوی را تدریس می نمود و به آنها علاقه وافر داشت و بر همین اساس تفسیر خود را به همان سبک و روش با مختصر تغییری نگاشت. به هر حال، تفسیر وی از بهترین تفاسیر در زمینه نکات ادبی و بلاغی و در نهایت زیبایی سبک و حسن بیان است و به همین علت در بین اهل علم شهرت زیادی یافت و بسیاری از علما آن را از بهترین تفاسیر دانستند.
معرفی اجمالی کتاب
کسی که به مطالعه این تفسیر می پردازد در آن، لطایف و نکات و دقایق و اشارات زیادی می یابد. میانه رو، و از اطناب مملّ و ایجاز مخل اجتناب جسته است.از ویژگی های این تفسیر این است که از ذکر اسرائیلیات پرهیز نموده است؛ اگر هم از آنها یادی می کند به ضعف و سستی آنها اشاره می نماید و منشا بطلان آن را بیان می کند؛ همان طور که در داستان هاروت و ماروت این گونه عمل کرده و افسانه های اسرائیلی را در این داستان، تکذیب کرده است و از این رو، در این خصوص رساله مخصوصی نگاشته و جهات ضعف آن را برشمرده است؛ و در عین حال نتوانسته کاملا خود را از چنگال اسرائیلیات برهاند؛ مثلا در داستان داود و اوریا، خرافاتی را که در این مورد حکایت شده است نقل می نماید. او گمان می کند که در شریعت داوود آن کار جایز بود.
ابی السعود، محمد بن محمد، تفسیر، ج۷، ص۲۲۲.
۱. ↑ ابی السعود، محمد بن محمد، تفسیر، ج۷، ص۲۲۲.
...