[ویکی نور] مصطفی بن حسین تَفْرِشی رجالی، اصولی و فقیه امامی سده 10 و 11ق می باشد. نسب وی از طریق حسن افطس، به امام زین العابدین(ع)می رسد. در نوشته های تذکره نویسان، اطلاعات چندانی دربار زندگانی او در دست نیست؛ جز آنکه خوانساری محتمل دانسته است که وی از عموزادگان فیض الله بن عبدالقاهر حسینی، فقیه و متکلم رجالی باشد.
تفرشی همواره از سوی علمای دوره های بعد، برای دقت علمی و دانش فراوان، ستایش شده است. سیره نویسان شیعی از تفرشی به بزرگی یاد کرده و وی را به تبحر در علم رجال، رفعت شأن علمی و ژرف نگری ستوده اند. خوانساری او را از پیشتازان سرشناس در دانش رجال حدیث دانسته و وی را به کمال وثاقت، عدالت و دقت در ضبط، ستوده است.
اشتهار تفرشی بیشتر مرهون کتاب «نقد الرّجال» اوست که دربارۀ شناخت راویان حدیث نوشته و در 1015ق آن را به پایان برده است. هدف وی از تألیف این اثر، به گفتۀ خودش ...، تدوین کتابی بوده که جامع تمامی راویان حدیث، به دور از خطا، همراه با نظم و ترتیب و دربردارنده آرای دانشمندان این علم باشد تا کمبود تألیفات پیشینیان را جبران کند. رجالیان مشهور، کتاب وی را بسیار سودمند و دقیق و از بهترین آثار در رجال شناسی دانسته اند.
گفته اند که وی با دانشمندانی چون شیخ محمد تقی مجلسی، شیخ بهاءالدین عاملی و میرزا محمد رجالی استرآبادی معاصر بوده و از آنان حدیث نقل کرده است. مهم ترین استاد وی مولی عبداللّه تُستَری بوده که تفرشی در کتاب خود ...او را بسیار ستوده و بیشترین نکات تحقیقی آن را از او دانسته و در 1019ق. از وی اجازه روایی گرفته است. وی همچنین از محضر عبدالعالی بن علی کَرَکی، فرزند محقق ثانی، بهره برده و از او روایت کرده است. خوانساری احتمال داده است که سید فیض اللّه بن عبدالقاهر حسینی نیز از جمله استادان وی بوده باشد.
تذکره نویسان مشهور متأخر، دربار شاگردان تفرشی مطلبی نقل نکرده اند. خوانساری می گوید که هیچ مشاهده نکرده است عالمی از علمای حدیث از تفرشی روایت کند. شرف الدین علی شولستانی از تفرشی اجاز روایت گرفته و محمد باقر مجلسی، نقد الرجال تفرشی را به واسط او در اختیار داشته است.
تفرشی «نقد الرجال» را تنها یکی از تألیفات خود برشمرده است. به هر روی، گزارشی دال بر وجود کتابی دیگر از او در دست نیست.
تفرشی همواره از سوی علمای دوره های بعد، برای دقت علمی و دانش فراوان، ستایش شده است. سیره نویسان شیعی از تفرشی به بزرگی یاد کرده و وی را به تبحر در علم رجال، رفعت شأن علمی و ژرف نگری ستوده اند. خوانساری او را از پیشتازان سرشناس در دانش رجال حدیث دانسته و وی را به کمال وثاقت، عدالت و دقت در ضبط، ستوده است.
اشتهار تفرشی بیشتر مرهون کتاب «نقد الرّجال» اوست که دربارۀ شناخت راویان حدیث نوشته و در 1015ق آن را به پایان برده است. هدف وی از تألیف این اثر، به گفتۀ خودش ...، تدوین کتابی بوده که جامع تمامی راویان حدیث، به دور از خطا، همراه با نظم و ترتیب و دربردارنده آرای دانشمندان این علم باشد تا کمبود تألیفات پیشینیان را جبران کند. رجالیان مشهور، کتاب وی را بسیار سودمند و دقیق و از بهترین آثار در رجال شناسی دانسته اند.
گفته اند که وی با دانشمندانی چون شیخ محمد تقی مجلسی، شیخ بهاءالدین عاملی و میرزا محمد رجالی استرآبادی معاصر بوده و از آنان حدیث نقل کرده است. مهم ترین استاد وی مولی عبداللّه تُستَری بوده که تفرشی در کتاب خود ...او را بسیار ستوده و بیشترین نکات تحقیقی آن را از او دانسته و در 1019ق. از وی اجازه روایی گرفته است. وی همچنین از محضر عبدالعالی بن علی کَرَکی، فرزند محقق ثانی، بهره برده و از او روایت کرده است. خوانساری احتمال داده است که سید فیض اللّه بن عبدالقاهر حسینی نیز از جمله استادان وی بوده باشد.
تذکره نویسان مشهور متأخر، دربار شاگردان تفرشی مطلبی نقل نکرده اند. خوانساری می گوید که هیچ مشاهده نکرده است عالمی از علمای حدیث از تفرشی روایت کند. شرف الدین علی شولستانی از تفرشی اجاز روایت گرفته و محمد باقر مجلسی، نقد الرجال تفرشی را به واسط او در اختیار داشته است.
تفرشی «نقد الرجال» را تنها یکی از تألیفات خود برشمرده است. به هر روی، گزارشی دال بر وجود کتابی دیگر از او در دست نیست.
wikinoor: تفرشی،_مصطفی_بن_حسین