تفتازانی. [ ت َ ] ( اِخ ) سعدالدین مسعودبن عمربن عبداﷲ الهروی خراسانی. وی فقیه و ادیب حنفی بودو در سال 722 هَ. ق. متولد شد و در محرم 792 هَ. ق. در سمرقند درگذشت. او راست : ارشاد الهاوی در نحو.الاصباح فی شرح دیباجة المصباح در نحو. ترکیب الجلیل در نحو. التلویح فی کشف حقایق التنقیح در اصول. تهذیب المنطق و الکلام. الجذر الاصم فی شرح مقاصد الطالبین. حاشیه بر کشاف زمخشری. دفع النصوص و النقوص. رسالةالاکراه. شرح تصریف زنجانی. شرح الکشاف. المطول در معانی و بیان و... ( از اسماء المؤلفین ج 2 ص 429 ). و رجوع به همین کتاب و دانشوران خراسان ص 244 و معجم المطبوعات و ریحانة الادب ج 1 ص 312 و انساب سمعانی شود.
فرهنگ فارسی
سعد الدین مسعود بن عمر (و. تفتازان ۷۲۲ ف. سرخس ۷۹۷ یا ۷۹۱ ه. ق . ) وی در ۱۶ سالگی بتصنیف کتب پرداخت . شرح صرف زنجانی و پس از آن مطول را تالیف کرد و در خوارزم متوطن شد و مختصر را برشته تحریر آورد . ملک پیر محمد با اجازه امیر تیمور تفتازانی را بسرخس فرستاد و او سپس بدعوت تیمور بسمرقند رفت و مورد احترام تیمور گردید .