[ویکی فقه] تفسیر واعظانه، به گرایشی در تفسیر قرآن گفته می شود که مبتنی بر شیوه وعظ و خطابه است.
تفاسیر متعددی از قُصّاص و واعظان بر جای مانده است، گرچه تفسیر واعظانه به صورت شفاهی ریشه در سده نخست هجری دارد، نخستین نمونه های آثار مکتوب این گرایش تفسیری از اوائل قرن چهارم قابل مشاهده و پیگیری اند، این تفاسیر بیشتر در خراسان و بغداد پدید آمده اند که از مراکز مهم حضور اصحاب حدیث بوده است، شاید علت این امر آن باشد که نگارش چنین تفاسیری به اطلاعات فراوان حدیثی و نقلی نیاز دارد و نیز واعظان خود به نوعی به جریان اصحاب حدیث وابسته و بازمانده آنان هستند.
← تفسیر بحرالعلوم
(۱) ایضاح المکنون، اسماعیل باشا البغدادی (م. ۱۳۳۹ ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی.(۲) بحارالانوار، المجلسی (م. ۱۱۱۰ ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ ق.(۳) دائرة المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر بجنوردی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ، ۱۳۷۲ ش.(۴) روح المعانی، الآلوسی (م. ۱۲۷۰ ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی.(۵) شواهدالتنزیل، الحاکم الحسکانی (م. ۵۰۶ ق.)، به کوشش محمودی، تهران، وزارت ارشاد، ۱۴۱۱ ق.(۶) طبقات المفسرین، السیوطی (م. ۹۱۱ ق.)، بیروت، دارالکتب العلمیه.(۷) الملل والنحل، الشهرستانی (م. ۵۴۸ ق.)، به کوشش سید گیلانی، بیروت، دارالمعرفه، ۱۳۹۵ ق.(۸) هدیة العارفین، اسماعیل باشا (م. ۱۳۳۹ ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
تفاسیر متعددی از قُصّاص و واعظان بر جای مانده است، گرچه تفسیر واعظانه به صورت شفاهی ریشه در سده نخست هجری دارد، نخستین نمونه های آثار مکتوب این گرایش تفسیری از اوائل قرن چهارم قابل مشاهده و پیگیری اند، این تفاسیر بیشتر در خراسان و بغداد پدید آمده اند که از مراکز مهم حضور اصحاب حدیث بوده است، شاید علت این امر آن باشد که نگارش چنین تفاسیری به اطلاعات فراوان حدیثی و نقلی نیاز دارد و نیز واعظان خود به نوعی به جریان اصحاب حدیث وابسته و بازمانده آنان هستند.
← تفسیر بحرالعلوم
(۱) ایضاح المکنون، اسماعیل باشا البغدادی (م. ۱۳۳۹ ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی.(۲) بحارالانوار، المجلسی (م. ۱۱۱۰ ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ ق.(۳) دائرة المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر بجنوردی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ، ۱۳۷۲ ش.(۴) روح المعانی، الآلوسی (م. ۱۲۷۰ ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی.(۵) شواهدالتنزیل، الحاکم الحسکانی (م. ۵۰۶ ق.)، به کوشش محمودی، تهران، وزارت ارشاد، ۱۴۱۱ ق.(۶) طبقات المفسرین، السیوطی (م. ۹۱۱ ق.)، بیروت، دارالکتب العلمیه.(۷) الملل والنحل، الشهرستانی (م. ۵۴۸ ق.)، به کوشش سید گیلانی، بیروت، دارالمعرفه، ۱۳۹۵ ق.(۸) هدیة العارفین، اسماعیل باشا (م. ۱۳۳۹ ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
wikifeqh: تفاسیر_واعظانه