تغییرپذیری و تغییر اقلیم

تغییرپذیری اقلیم ( به انگلیسی: Climate variability ) یا وردش پذیری اقلیم، [ ۱] افزایش مداوم میانگین دمای جهانی و اثرات آن بر سیستم آب و هوای زمین را توصیف می کند. تغییر اقلیم[ ۲] ( به انگلیسی: climate change ) شامل تغییرات طولانی مدت قبلی در آب و هوای زمین نیز می شود. [ ۳]
افزایش فعلی میانگین دمای جهانی سریعتر از تغییرات قبلی است و عمدتاً ناشی از سوزاندن سوخت های فسیلی توسط انسان است. [ ۴] [ ۵] استفاده از سوخت های فسیلی، جنگل زدایی و برخی روش های کشاورزی و صنعتی باعث افزایش گازهای گلخانه ای به ویژه دی اکسید کربن و متان می شود. [ ۶] گازهای گلخانه ای مقداری از گرمایی را که زمین پس از گرم شدن از نور خورشید منتشر می کند جذب می کند. مقادیر بیشتری از این گازها گرمای بیشتری را در اتمسفر پایین زمین به دام می اندازند و باعث گرم شدن کره زمین می شوند. اصطلاح اقلیم به متوسط بلندمدت آب و هوای یک منطقه گفته می شود. [ ۷] تغییرات آب و هوا باعث ایجاد طیف وسیعی از اثرات بر محیط زیست می شود. بیابان ها در حال گسترش هستند در حالی که امواج گرما و آتش سوزی های جنگلی رایج تر می شوند. [ ۸] افزایش گرمایش در قطب شمال به ذوب شدن یخ های دائمی، عقب نشینی یخبندان و از بین رفتن یخ دریا کمک کرده است. [ ۹] [ ۱۰] دماهای بالاتر همچنین باعث طوفان های شدیدتر، خشکسالی ها و دیگر تغییرات شدید آب و هوایی می شود. [ ۱۱] تغییرات سریع محیطی در کوه ها، صخره های مرجانی و قطب شمال بسیاری از گونه ها را مجبور به جابجایی یا انقراض می کند. [ ۱۲] حتی اگر تلاش ها برای به حداقل رساندن گرمایش آینده موفقیت آمیز باشد، برخی از اثرات برای قرن ها ادامه خواهد داشت. اینها عبارتند از گرمایش اقیانوس، اسیدی شدن اقیانوس و افزایش سطح دریا. [ ۱۳]
دگرگونی اقلیم می تواند شامل تغییرات غیرعادی بلند مدت و غیرقابل بازگشت در اقلیم درون جو زمین و پیامدهای ناشی از آن در قسمت های مختلف کرهٔ زمین می باشد. برای مثال در یخ های قطبی، مدت این تغییرات از ده سال تا چند میلیون سال تغییر می کند. به خصوص در مقوله سیاست زیست محیطی، اصطلاح «دگرگونی اقلیم» اغلب به تغییراتی که در اقلیم کنونی رخ می دهد گفته می شود. در برخی موارد، این عبارت با فرض رابطه علت و معلولی بشری نیز بکار می رود، همچنان که در کنوانسیون چارچوب دگرگونی اقلیمی سازمان ملل UNFCCC مورد استفاده قرار گرفت. [ ۱۴] کنوانسیون UNFCCC اصطلاح «دگرگونی اقلیمی» را برای تغییراتی به کار می برد که منشأ غیرانسانی داشته باشند. دگرگونی اقلیم پدیده ای است که در نتیجه فاکتورهایی همچون فرایندهای دینامیکی زمین یا عوامل بیرونی همچون تغییرات در شدت تابش آفتاب رخ می دهد. عوامل خارجی اثرگذار بر اقلیم را اغلب نیروهای اقلیمی می نامند و شامل فرایندهایی همچون نوسانات در شدت نور خورشید، انحراف در مسیر حرکت زمین و افزایش غلظت گازهای گلخانه ای می شود.