تغییر اقلیم

در کاربرد رایج، تغییر اقلیم[ ۱] یا دگرگونی اقلیم ( به انگلیسی: Climate change ) یا گرمایش جهانی[ ۲] [ ۳] [ ۴] یا گرم شدن زمین یا گَرمش زمین[ ۵] ( به انگلیسی: Global warming ) ، نام پدیده ای است که منجر به افزایش میانگین دمای زمین و اقیانوس ها شده است. [ ۶] [ ۷] تغییرات اقلیمی به معنای گسترده تر شامل تغییرات بلندمدت پیشین در آب و هوای زمین نیز می شود. طی ۱۰۰ سال گذشته، سیّارهٔ زمین به طور غیرطبیعی حدود ۱ درجهٔ سلسیوس گرم تر شده است که این موضوع دانشمندان را نگران کرده است. [ ۸] برخی از دانشمندان معتقدند که دهه های پایانی قرن قرن بیستم، گرم ترین سال ها در ۲٬۰۰۰ سال اخیر بوده است. [ ۹] گزارش ها حاکی از آن است که ۱۰ مورد از گرم ترین سال های جهان تنها از سال ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۰۷ به ثبت رسیده است که این میزان در ۱۵۰ سال گذشته بی سابقه بوده است. [ ۱۰] به نظر می رسد فعّالیّت های صنعتی در ایجاد این مشکل بسیار مؤثّر بوده اند و به گرم شدن کرهٔ زمین کمک می کنند. [ ۸]
از سال ۱۸۸۰ اندازه گیری دمای هوای کرهٔ زمین آغاز شده است و تاکنون نیز ادامه دارد. گفته می شود که گرم شدن کرهٔ زمین، در سال ۲۱۰۰ باعث خشکسالی شدید، گرمای سوزان و توفان های وحشتناک خواهد شد. [ ۱۱]
در مورد دلایل این پدیده، یک سری از تئوری ها بر تأثیر گازهای گلخانه ای توسط انسان ها بر این فرایند مبتنی است و برخی دیگر فرایندهایی نظیر فعّالیّت های آتشفشانی و زمین گرمایی و همچنین فعّالیّت های خورشیدی را دلیل این پدیده می دانند. استناد این دانشمندان برای گفته های خویش، وقوع دوره های سرد و گرم در طول مدت زمانی است که از عمر زمین می گذرد. [ ۷]
به عقیدهٔ بسیاری از دانشمندان با افزایش آگاهی های عمومی، مصرف بهینه سوخت و انرژی، افزایش سطح فضای سبز و جلوگیری از تخریب جنگل ها، بازیافت مواد و استفاده از انرژی های جایگزین سوخت های فسیلی مانند باد و خورشید می توان این پدیده و اثرات منفی آن بر زندگی بشر را کنترل کرد. در نشست آب وهوایی کانکون مکزیک که در ماه دسامبر ۲۰۱۰ تشکیل شد ۱۹۳ کشور شرکت کننده تصمیم گرفتند تا صندوقی ۱۰۰ میلیارد دلاری را به منظور کمک به کشورهای در حال توسعه در مبارزه با گرمایش زمین تأسیس کنند. [ ۱۲]
پیش از دهه ۱۹۸۰، زمانی که مشخص نبود که آیا اثر گرمایشی ناشی از افزایش گازهای گلخانه ای قوی تر از اثر خنک کنندگی ذرات معلق ناشی از آلودگی هوا است یا خیر، دانشمندان از اصطلاح تغییر اقلیم ناخواسته برای اشاره به تأثیرات انسان بر اقلیم استفاده می کردند.

تغییر اقلیم (climate change)
تغییر اقلیم ناحیه ای مشخص، یا کل جهان، طی دورۀ زمانی درخور اعتنا. به عبارت دیگر، یک فصل زمستان که در آن دمای هوا از دمای میانگین زمستان های گذشته پایین تر باشد نشانۀ تغییر اقلیم نیست. منظور از تغییر اقلیم، تغییر شرایط آب وهوایی طی دورۀ زمانی ۳۰ تا ۵۰ ساله، نسبت به دوره ای دیگر است. نوسانات اقلیمی پدیده هایی طبیعی اند، اما شواهد روزافزونی از تأثیر فعالیت های انسان بر اقلیم زمین، به ویژه بر گرم شدن کرۀ زمین، در دست است.