[ویکی فقه] تعلیم ادب دریافت وحی (قرآن). پیامبر خدا صلی الله علیه واله وسلم هنگام دریافت به جهت شوق فراوانی که به دریافت وحی و ابلاغ آن داشت، تلاش می کرد تا وحی را با عجله به مردم ابلاغ کند؛ خداوند از این مسأله نهی می فرماید و این تعلیم ادب دریافت وحی از سوی خداوند به پیامبر می باشد.
تعلیم ادب دریافت وحی به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم از جانب خداوند:فتعــلی الله الملک الحق ولا تعجل بالقرءان من قبل ان یقضی الیک وحیه وقل رب زدنی علمـا. «پس بلندمرتبه است خداوندی که سلطان حق است! پس نسبت به (تلاوت) قرآن عجله مکن، پیش از آنکه وحی آن بر تو تمام شود؛ و بگو: پروردگارا! علم مرا افزون کن!». لا تحرک به لسانک لتعجل به. «زبانت را بخاطر عجله برای خواندن آن (قرآن) حرکت مده».
معنای تعجیل در آیه
جمله های اخیر درس های آموزنده ای در برداشت، از جمله، نهی از عجله به هنگام دریافت وحی، بسیار دیده شده افرادی به هنگام شنیدن سخن یک گوینده، هنوز مطلب تمام نشده به تکرار یا تکمیل آن می پردازند، این امر گاهی ریشه کم صبری دارد و گاهی غرور و اظهار وجود، ولی گاهی نیز عشق و علاقه زیاد به دریافت مطلب و انجام ماموریتی انسان را بر این کار وادار می کند که در این صورت انگیزه مقدسی دارد، ولی، نفس عمل یعنی عجله کردن غالبا ایجاد مشکلات می کند، به همین دلیل در آیات فوق از این کار نهی شده، هر چند به منظور صحیحی باشد اصولا کارهایی که شتاب زده انجام می گیرد خالی از عیب و نقص نخواهد بود، قطعا کار پیامبر ص به خاطر داشتن مقام عصمت از خطا و اشتباه مصون بود، ولی او باید در همه چیز سرمشق و الگوی مردم باشد تا مردم حساب کنند جایی که برای دریافت وحی نباید شتابزدگی به خرج داد تکلیف بقیه کارها روشن است. البته عجله را با سرعت نباید اشتباه کرد: سرعت آن است که برنامه کاملا تنظیم شده باشد و تمام مسائل محاسبه گردد سپس بدون فوت وقت برنامه پیاده شود ولی عجله آنست که هنوز برنامه کاملا پخته نباشد، و نیاز به تکمیل و بررسی داشته باشد، به همین دلیل سرعت، مطلوب است و عجله و شتاب نامطلوب. البته در تفسیر این جمله احتمالات دیگری نیز گفته اند از جمله اینکه گاهی به هنگام دیر شدن وحی پیامبر بی تابی می کرد، آیه به او تعلیم می دهد بی تابی مکن، ما به موقع خود آنچه لازم باشد بر تو وحی می کنیم، و بعضی گفته اند چون آیات قرآن مجید یک بار به صورت جمعی در شب قدر بر قلب پیامبر ص نازل شد، و یک بار هم بطور تدریجی در مدت ۲۳ سال، لذا پیامبر صلی الله علیه وآله به هنگام نزول تدریجی آیات، گاه پیشقدم بر جبرئیل می شد، قرآن دستور می دهد در این کار عجله مکن و بگذار نزول تدریجی هر کدام به موقع خود انجام گیرد. ولی تفسیر نخست نزدیک تر به نظر می رسد.
تعلیم ادب دریافت وحی به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم از جانب خداوند:فتعــلی الله الملک الحق ولا تعجل بالقرءان من قبل ان یقضی الیک وحیه وقل رب زدنی علمـا. «پس بلندمرتبه است خداوندی که سلطان حق است! پس نسبت به (تلاوت) قرآن عجله مکن، پیش از آنکه وحی آن بر تو تمام شود؛ و بگو: پروردگارا! علم مرا افزون کن!». لا تحرک به لسانک لتعجل به. «زبانت را بخاطر عجله برای خواندن آن (قرآن) حرکت مده».
معنای تعجیل در آیه
جمله های اخیر درس های آموزنده ای در برداشت، از جمله، نهی از عجله به هنگام دریافت وحی، بسیار دیده شده افرادی به هنگام شنیدن سخن یک گوینده، هنوز مطلب تمام نشده به تکرار یا تکمیل آن می پردازند، این امر گاهی ریشه کم صبری دارد و گاهی غرور و اظهار وجود، ولی گاهی نیز عشق و علاقه زیاد به دریافت مطلب و انجام ماموریتی انسان را بر این کار وادار می کند که در این صورت انگیزه مقدسی دارد، ولی، نفس عمل یعنی عجله کردن غالبا ایجاد مشکلات می کند، به همین دلیل در آیات فوق از این کار نهی شده، هر چند به منظور صحیحی باشد اصولا کارهایی که شتاب زده انجام می گیرد خالی از عیب و نقص نخواهد بود، قطعا کار پیامبر ص به خاطر داشتن مقام عصمت از خطا و اشتباه مصون بود، ولی او باید در همه چیز سرمشق و الگوی مردم باشد تا مردم حساب کنند جایی که برای دریافت وحی نباید شتابزدگی به خرج داد تکلیف بقیه کارها روشن است. البته عجله را با سرعت نباید اشتباه کرد: سرعت آن است که برنامه کاملا تنظیم شده باشد و تمام مسائل محاسبه گردد سپس بدون فوت وقت برنامه پیاده شود ولی عجله آنست که هنوز برنامه کاملا پخته نباشد، و نیاز به تکمیل و بررسی داشته باشد، به همین دلیل سرعت، مطلوب است و عجله و شتاب نامطلوب. البته در تفسیر این جمله احتمالات دیگری نیز گفته اند از جمله اینکه گاهی به هنگام دیر شدن وحی پیامبر بی تابی می کرد، آیه به او تعلیم می دهد بی تابی مکن، ما به موقع خود آنچه لازم باشد بر تو وحی می کنیم، و بعضی گفته اند چون آیات قرآن مجید یک بار به صورت جمعی در شب قدر بر قلب پیامبر ص نازل شد، و یک بار هم بطور تدریجی در مدت ۲۳ سال، لذا پیامبر صلی الله علیه وآله به هنگام نزول تدریجی آیات، گاه پیشقدم بر جبرئیل می شد، قرآن دستور می دهد در این کار عجله مکن و بگذار نزول تدریجی هر کدام به موقع خود انجام گیرد. ولی تفسیر نخست نزدیک تر به نظر می رسد.
wikifeqh: تعلیم_ادب_دریافت_وحی_(قرآن)