تعریف تشبیهی

[ویکی فقه] تعریف تشبیهی یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای شناساندن یک شیء با تشبیه به شیء معروف تر است.
یکی از اقسام رسم ناقص تعریف به تشبیه است. تعریف به تشبیه عبارت است از اینکه آنچه تعریفش مقصود است به چیز دیگری تشبیه شود که برای مخاطب آشنا و شناخته شده است؛ مانند تعریف علم از طریق تشبیه به نور (العلم کالنور)، زیرا همان طور که نور ذاتاً خود آشکار، و آشکارکننده چیزهای دیگر است، علم نیز این ویژگی را دارد و نیز مانند تشبیه جهل به ظلمت. کاربرد این نوع تعریف، بیشتر در معقولات است، چون ادراک امور عقلانی محض، دشوار است، از این رو به محسوسات تشبیه می شوند؛ مثلاً می گویند: «العلم فی الصِغَر کالنقش فی الحَجَر». برخی از منطقی ها این تعریف را در مقابل حد تام و حد ناقص و رسم تام و رسم ناقص، نوع پنجم شمرده اند، ولی چون وجه شبه، امر عارضی است و مختص یک شیء است از قبیل تعریف به خاصه می شود، از این رو نوعی از رسم ناقص خواهد بود.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • مظفر، محمدرضا، المنطق.
۱. ↑ مظفر، محمدرضا، المنطق، ص۱۲۲.
...