تعاون

[ویکی فقه] تعاون و همکاری یکی از فضایل اخلاقی است که در تعالیم اسلامی بر آن تاکید شده است.
تعاون و همکاری به معنای «یکدیگر را یاری کردن» یا «یاری کردن برخی، برخی دیگر را» آمده است.
لازم است در ابتدا به این نکته اشاره کنیم که تعاون و همدلی بر پایه خودآگاهی بنا می شود، یعنی هر قدر نسبت به شناخت احساسات خودمان آگاه­ ‍تر باشیم، در دریافتن احساسات دیگران و یاری کردن آن ها نیز ماهرتر خواهیم بود. از این رو آن هایی که هیچ ایده ای نسبت به احساسات خودشان ندارند، در شناخت احساسات دیگران کاملا عاجزند و دچار بهت و سردرگمی می­ شوند.

تعاون و همدلی در آیات
تعاون یکی از اصول اخلاقی مهم است که در قرآن با صیغه امر به آن اشاره شده و همین امر نشانگر اهمیت و ارزشمندی آن است. خداوند در سوره مائده می­ فرماید:
«و (همواره) در راه نیکی و پرهیزگاری با هم تعاون کنید. و (هرگز) در راه گناه و تعدی همکاری ننمایید.»
در این آیه هم جنبه مثبت قضیه و هم جنبه منفی آن بیان شده است و این اشاره به این دارد که تعاون و همکاری باید هم در دعوت به نیکی ها و هم در مبارزه با بدی ها انجام گیرد.

تعاون و همدلی در روایات
روایات نیز با عناوین مختلفی مسلمانان را به یاری یکدیگر فرا خوانده و در بعضی از امور، آن را واجب و ضروری دانسته است.
امام علی(ع) در این باره می­ فرماید: «بر شماست که یک دیگر را نصیحت کنید و نیکو همکاری نمایید. درست است که هیچ کس نمی­ تواند حق اطاعت خداوندی را چنان که باید بگذارد. لکن باید به قدر توان، حقوق الهی را رعایت کند که یکی از واجبات الهی، یکدیگر را به اندازه توان نصیحت کردن، و برپا داشتن حق، و یاری دادن به یکدیگر است.»
از سویی تعاون و همکاری در کارهای زشت، مورد نفرت اسلام است تا جایی که مرتکب آن را به دوزخ تهدید کرده و گفته شده اینان در روز قیامت مشمول عذاب خدا خواهند بود. تا خدا تکلیف سایر بندگان را تعیین فرماید و سپس به کیفر آنان رسیدگی کند.
امام صادق(ع) می­ فرماید: «روز قیامت، دستیاران ستم گران، در سراپرده­ ای آتشین جای می­ گیرند تا خداوند میان بندگان داوری کند.»

فضیلت همدلی و تعاون
...

[ویکی اهل البیت] تعاون و همکاری به معنای «یکدیگر را یاری کردن» یا «یاری کردن برخی، برخی دیگر را» آمده است. لازم است در ابتدا به این نکته اشاره کنیم که تعاون و همدلی بر پایه خودآگاهی بنا می­شود، یعنی هر قدر نسبت به شناخت احساسات خودمان آگاه­تر باشیم، در دریافتن احساسات دیگران و یاری کردن آنها نیز ماهرتر خواهیم بود.
از این رو آنهایی که هیچ ایده­ای نسبت به احساسات خودشان ندارند، در شناخت احساسات دیگران کاملاً عاجزند و دچار بهت و سردرگمی می­شوند.
خداوند در سوره مائده می­فرماید: «وَتَعَاوَنُواْ عَلَی الْبرِّ وَالتَّقْوَی وَلاَ تَعَاوَنُواْ عَلَی الإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ»؛ و (همواره) در راه نیکی و پرهیزگاری با هم تعاون کنید و (هرگز) در راه گناه و تعدی همکاری ننمایید.
در آیه دیگری مصادیق برّ را شمرده شده است:
«لَیْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلائِکَةِ وَالْکِتابِ وَالنَّبِیِّینَ وَ آتَی الْمالَ عَلی حُبِّهِ ذَوِی الْقُرْبی وَالْیَتامی وَالْمَساکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ وَالسَّائِلِینَ وَ فِی الرِّقابِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَی الزَّکاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا وَالصَّابِرِینَ فِی الْبَأْساءِ وَالضَّرَّاءِ وَ حِینَ الْبَأْسِ أُولئِکَ الَّذِینَ صَدَقُوا وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ». (سوره بقره/177)
نیکی آن نیست که روی خود را به طرف مشرق کنید (که چون مسیحی هستید) و یا به طرف مغرب (که چون یهودی هستید) بلکه نیکی برای کسی است که به خدا و روز آخرت و ملائکه و کتاب آسمانی و پیغمبران ایمان داشته باشد و مال خود را با آن که دوستش می دارد به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و راه ماندگان و دریوزگان و بردگان بدهد و نماز را بپا دارد و زکات بدهد و کسانیند که به عهد خود وقتی عهدی می بندند، وفا می کنند و از فقر و بیماری و جنگ، خویشتن دارند. اینان هستند که راست گفتند و همینهایند که تقوی دارند لیکن آنچه در این آیه گفته شده مصادیق بارز «برّ» است و بر و نیکوکاری به اصطلاح فقهاء عنوانی اولی است مانند معروف و احسان و تقوی هرگاه عقل تشخیص دهد کاری بر و معروف و احسان است خداوند بدان امر کرده است و هر عملی که در عقل قبیح و منکر و اثم و فحشا باشد از آن نهی کرده است.
و " تقوا" مراقب امر و نهی خداست، با این توضیح تعاون و تقوی به معنای اجتماع بر ایمان و عمل صالح بر اساس تقوای الهی است و این صلاح و تقوای اجتماعی است، و در مقابل آن تعاون بر گناه - یعنی عمل زشت که موجب عقب افتادگی از زندگی سعیده است، - و بر " عدوان" که تعدی بر حقوق حقه مردم و سلب امنیت از جان و مال و ناموس آنان است، قرار می گیرد. که خدا از آن نهی فرموده است.

[ویکی فقه] تعاون (اخلاق). تعاون و همکاری یکی از فضایل اخلاقی است که در تعالیم اسلامی بر آن تاکید شده است.
تعاون و همکاری به معنای «یکدیگر را یاری کردن» یا «یاری کردن برخی، برخی دیگر را» آمده است.
لغت نامه دهخدا، ذیل واژه تعاون.
تعاون یکی از اصول اخلاقی مهم است که در قرآن با صیغه امر به آن اشاره شده و همین امر نشانگر اهمیت و ارزشمندی آن است. خداوند در سوره مائده می­ فرماید:
«و (همواره) در راه نیکی و پرهیزگاری با هم تعاون کنید. و (هرگز) در راه گناه و تعدی همکاری ننمایید.»
مائده/سوره۵، آیه۲.
روایات نیز با عناوین مختلفی مسلمانان را به یاری یکدیگر فرا خوانده و در بعضی از امور، آن را واجب و ضروری دانسته است.
امام علی(ع) در این باره می­ فرماید: «بر شماست که یک دیگر را نصیحت کنید و نیکو همکاری نمایید. درست است که هیچ کس نمی­ تواند حق اطاعت خداوندی را چنان که باید بگذارد. لکن باید به قدر توان، حقوق الهی را رعایت کند که یکی از واجبات الهی، یکدیگر را به اندازه توان نصیحت کردن، و برپا داشتن حق، و یاری دادن به یکدیگر است.»
نهج البلاغه، خطبه۲۱۶.
...

[ویکی فقه] تعاون (قرآن). تعاون ، مصدر تفاعل از ماده «عون» به معنای یاری و پشتیبانی کردن یکدیگر آمده است. در این مدخل، تعاون در ابعاد مختلف معنوی، مادی، اجتماعی، اقتصادی بر خوبی یا بدی مورد نظر است و از واژه های «تعاون»، «ظهیر»، «انتصار» و در برخی موارد، از قراین دیگری که معنای یاد شده را می رساند، استفاده شده است.
تعاون یکی از اصول اخلاقی مهم است که در قرآن با صیغه امر به آن اشاره شده و همین امر نشانگر اهمیت و ارزشمندی آن است. خداوند در سوره مائده می فرماید:«و (همواره) در راه نیکی و پرهیزگاری با هم تعاون کنید. و (هرگز) در راه گناه و تعدی همکاری ننمایید.» در این آیه هم جنبه مثبت قضیه و هم جنبه منفی آن بیان شده است و این اشاره به این دارد که تعاون و همکاری باید هم در دعوت به نیکی ها و هم در مبارزه با بدی ها انجام گیرد.
عناوین مرتبط
تعاون اجتماعی ، تعاون بر تقوا ، تعاون بر نیکی .