تعارض قیاس و قیاس

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تعارض قیاس و قیاس، تنافی میان نتیجه دو قیاس را می گویند.
تعارض قیاس و قیاس، به معنای تنافی میان مدلول دو قیاس است.
مثال
برای مثال، علمای اهل سنت ، همچون شافعی ، درباره وجوب یا عدم وجوب شستن ریش در وضو دو دیدگاه دارند:۱. شستن ریش واجب است، زیرا حکم آن، مانند موی گونه ها است که موی ثابت بوده و شستن آن واجب است؛۲. شستن ریش واجب نیست، زیرا حکم آن، مانند حکم موهای پشت گردن است که شستن آن در وضو نه تنها واجب نیست، بلکه مستحب هم نیست.
حکم
در تعارض دو قیاس، موارد زیر را می توان در ترجیح یکی از آن دو بر دیگری رعایت کرد:۱. قیاسی که موجب حرمت می گردد، بر قیاسی که موجب حلیت می شود مقدم است؛۲. قیاسی که موجب فساد عبادت می گردد، بر قیاسی که موجب جواز می شود مقدم است؛۳. قیاسی که از لحاظ تاثیر از دیگری قوی تر می باشد، مقدم است؛۴. قیاسی که موجب بقای واجب می شود، بر قیاسی که مسقط حقوق حق تعالی می باشد، مقدم است؛۵. قیاسی مثبت، بر قیاس نافی مقدم است.

پیشنهاد کاربران

بپرس