تعادل دینامیک

تعادل دینامیک در شیمی عبارت است از هنگامی که یک در واکنش برگشت پذیر ضرایب واکنش دهنده ها/محصولات تغییر می کند اما مواد با نرخ مشخصی در میان واکنش های شیمیایی جابجا می شود و به عبارت دیگر به صورت خالص تغییر ایجاد نمی شود. این تعریف یک نمونهٔ خاص از سامانه ای در حالت دایمی است. در ترمودینامیک، یک سیستم بسته هنگامی در تعادل ترمودینامیکی است که واکنش ها در چنان نرخ هایی اتفاق بیفتند که غلظت مخلوط با گذر زمان تغییر نکند.
در یک بطری تازهٔ نوشابه، غلظت کربن دی اکسید در فاز مایع مقدار مشخصی دارد. اگر نیمی از مایع دور ریخته شود و بعد بطری بسته شود، کربن دی اکسید با سرعتی رو به کاهش از فاز مایع خارج می شود و فشار نسبی کربن دی اکسید در فاز گازی افزایش می یابد تا اینکه به تعادل برسد. در این نقطه به دلیل حرکت های گرمایی یک مولکول کربن دی اکسید ممکن است از فاز مایع جدا شود اما در همان لحظه یا زمان بسیار کوتاهی پس از آن یک مولکول کربن دی اکسید دیگر از فاز گاز وارد مایع می شود و برعکس. در تعادل، نرخ جابجایی کربن دی اکسید از فاز گاز به مایع برابر است با نرخ جابجایی از مایع به گاز. در این حالت غلظت تعادل کربن دی اکسید با کمک قانون هنری به دست می آید. این قانون می گوید که حلالیت یک گاز در یک مایع در ارتباط مستقیم با فشار نسبی آن گاز در بالای مایع است. [ ۱] این رابطه به صورت زیر نوشته می شود:
در این رابطه k یک ثابت وابسته به دما است و p فشار نسبی و c غلظت گاز حل شده در مایع است بنابراین تا زمانی که قانون هنری برقرار است فشار نسبی CO2 در گاز افزایش می یابد. غلظت کربن دی اکسید در مایع کاهش می یابد.
دیگر ثابت هایی که برای تعادل دینامیکی در تغییر فاز درگیرند عبارتند از: ضریب تقسیم و solubility product.
تعادل دینامیکی در حالتی که تنها یک فاز داشته باشیم هم می تواند برقرار باشد یک نمونهٔ ساده، تعادل واکنش اسید و باز است.