ترکش افشانی

ترکش افشانی ( به زبان انگلیسی: detonation spraying ) یکی از انواع تکنیک های پاشش حرارتی است که برای ایجاد یک لایه پوشش محافظتی در سرعت های فراصوت بر روی ماده پیاده می شود تا خواص سطحی آن را تغییر دهد. این فرایند در اصل برای افزایش دوام یک قطعه است. اولین بار در سال ۱۹۵۵ توسط H. B. Sargent, R. M. Poorman و H. Lamprey اختراع شده و با کمک تفنگ انفجاری مخصوصی به نام دی - گان ( D - Gun ) به قطعه اعمال می شود. به منظور دستیابی به یک پوشش بسیار چسبان و محکم ترکش افشانیده شده، قطعه ای که تحت عملیات قرار می گیرد باید به روش صحیح آماده شده و تمام روغن های سطحی، چربی ها و زواید پاک سازی شود. این فرایند شامل بالاترین سرعت ( حدود 3500 m/s موج ضربه ای که مواد روکش دهنده را پیش می راند ) و دما ( ≈۴۰۰۰ درجه سانتیگراد ) مربوط به مواد پوشش دهنده درمقایسه با سایر روش های پاشش حرارتی می باشد. این به این معنا است که پاشش انفجاری می تواند تخلخل های کمی ( زیر ۱٪ ) و اکسیژن کم ( بین ۰٫۱–۰٫۵ ) ایجاد کند که باعث محافظت از پوشش های محافظتی در برابر خوردگی، سایش و چسبندگی تحت بار کم می شود. این فرایند امکان استفاده از پوشش های سطحی بسیار سخت و متراکمی را فراهم می کند که به عنوان پوشش های مقاوم در برابر سایش بسیار مفید هستند. به همین دلیل، از پاشش انفجاری معمولاً برای پوششهای محافظ در موتورهای هواپیما، سنجه حلقوی و سنجه قطر داخلی، تیغه های برش ( چاقو اسکایب یا چاقوی برش چرم ) ، دریل های لوله ای، پره های روتور و استاتور، نرده های محافظ یا هر ماده فلزی دیگری که در معرض فرسایش زیاد و ترک خوردگی هستند، استفاده می شود. مواد اسپری شو یا در واقع پاشیده شده بر روی قطعات در روش ترکش افشانی، عمدتاً شامل پودر فلزات، آلیاژ فلزات و سرمت ها و اکسیدهای آن ها ( آلومینیوم، مس، آهن و غیره ) می باشد. ترکش افشانی یک فرایند صنعتی است که در صورت اجرای نادرست و در محیط نا امن، می تواند بسیار خطرناک باشد. به همین دلیل پیش بینی های احتیاطی فراوانی در این روش خاص پاشش حرارتی مورد نیاز است.
فرایند ترکش افشانی برای اولین بار در سال ۱۹۵۵ توسط H. B. Sargent, R. M. Poorman و H. Lampreyt توسعه داده شده و به اسم آن ها ثبت شد. در همان سال، برای اولین بار به عنوان فرایند دی - گان، توسط Union Carbide تجاری سازی شد. [ ۱] در دهه ۱۹۶۰ این فرایند توسط مؤسسه Paton در کییف اوکراین توسعه بیشتر یافت. [ ۲]