ترانه و تصنیف

[ویکی فقه] ترانه در لغت به معنی تر و تازه و جوان خوش صورت و صاحب جمال است،
معنای لغوی و اصطلاحی ترانه در بیت زیر از نظامی دیده می شود: هر سفته دری، دری می سفتهر ترانه، ترانه ای می گفتجوان خوش صورت آواز ترانه در قدیم مترادف رباعی بوده و به جای دوبیتی نیز بکار رفته است، اما امروزه قالبی مشخص است. امروزه هر کلامی را که با موسیقی تلفیق شده باشد اعم از اینکه در وزن رباعی باشد یا نه، ترانه می نامیم.
سرامی، قدمعلی، از خاک تا افلاک، سیری در غزل ها و ترانه های مولانا، تهران، چاپخانه تابش، چاپ اول، ۱۳۶۰، ص۲۱۶۱.
تاریخ و فرهنگ ایران با سرود و ترانه آغاز می شود. در سحرگاه تاریخ ایران نیایش های زرتشت است که اهورا مزدا و ایزدان و فرشتگان را می ستاید.
رشیدی، علی محمد، یک قرن ترانه و آهنگ، تهران، صفی علی شاه، ویرایش ۲، ۱۳۸۳، ص۷-۵.
در واقع ترانه صورت تکمیلی اشعار هجایی قبل از اسلام است که عرب ها بعد از اسلام آن را فهلویات نامیده اند.
نشاط، سیدمحمود، زیب سخن یا علم بدیع فارسی، تهران، ۱۳۴۲، چاپخانه رنگین، ص۹۹.
...